KOVİD hastalarıyla yakın temasları olanlarda aşikar bir enfeksiyon olmadığı hâlde koronavirüslere karşı T hücresi bağışıklığı gelişebileceği gösterildi. Asemptomatik ve semptomatik hastaların benzer düzeyde spesifik T hücresi hafızasına sahip oldukları da görüldü. Bağışıklığın sırrı antikorlarda değil T hücrelerinde saklıdır.

BioNTech aşısının 12-15 yaş arası çocuklarda, enfeksiyonu önlemede yüzde 100 başarı gösterdiği bildirildi. Kas içine zerk yoluyla uygulanan aşılar enfeksiyonun hafif geçmesini sağlar ama önlemez. Tabii enfeksiyon mutasyonlara karşı koruyor, bu aşı mutasyonlara karşı da koruyor mu yoksa çocukları ağır tablolara yol açabilecek mutant virüslere karşı daha “korunmasız” mı kılıyor?

KOVİD’ den korunmada bağışıklık sisteminin “yerinde” olmasının her şeyden önemli olduğunu bıkmadan usanmadan dile getiriyorum. Çünkü sağlıklı bir bağışıklık tüm hastalıklardan korunmanın olmazsa olmaz unsurudur. Nitekim “bihakkın” vazifesini yerine getiren bağışıklık sistemleri olanlara koronavirüs de mutantları da vız geliyor tırıs gidiyor.

Fare deneylerinde birçok klinik öncesi çalışmada kullanılan lipit nanopartikülletinin (LNP) yüksek derecede enflamasyona yol açtığı tespit edildi. LNP’ nin deri içine zerki hızlı ve kuvvetli enflamatuar cevaplara sebep oldu. LNP’ nin aynı miktarda burna verilmesi de akciğerlerde benzer enflamatuar cevaplara ve yüksek ölüm oranlarına yol açtı.

Teknolojisinde, üretiminde herhangi bir değişiklik yapılmadan EMA’ nın bir kararıyla -80 derecede muhafaza edilmesi şart olan aşının -25 derecede de saklanabilir olması mRNA aşılarının keşfi kadar önemli bir “tıbbi” gelişmedir. -80 derecelik sistemleri üreten şirketler bu işe ne diyecek merak ediyorum.