Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Dikkat: Yazının sonunda ek var!

***

Dünyanın birçok ülkesinde kadınlarda artan kanserlerin başında tiroit kanseri ve özellikle de bunun “papiler” tipi geliyor.

Kısa zamanda ortaya çıkan bu artışın çevresel sebeplere bağlı olduğu, bunlar içinde de tiroit fonksiyonlarını etkileyen “hormon bozucu kimyasalların” (endocrine-disrupting chemicals) ilk sırada geldiği biliniyor.

Hayvan deneylerinde “tutuşmayı önlemek amacıyla” çeşitli ev eşyalarında yaygın olarak kullanılan kimyasalların tiroit fonksiyonlarını etkiledikleri de gösterilmişti.

Yeni araştırmada bu sonuçtan hareketle tutuşmayı önleyici kimyasal maddelerin tiroit kanseri ile olan ilişkileri mercek altına alındı.

Tutuşmayı önleyici kimyasallar, halı, mobilya, yatak şiltesi, perde gibi eşyalar, televizyon ve bilgisayar gibi elektrikli ve elektronik aletler ve yapı malzemelerinde bulunuyor ve evde bir yangın çıkması durumunda bunların tutuşmasını geciktiriyor.

Tutuşmayı önleyici kimyasallar

Araştırma, 70 papiler tiroit kanserli hastanın ve 70 herhangi bir tiroit hastalığı bulunmayan toplam 140 kişinin ev tozlarında tutuşmayı önleyici kimyasal miktarları belirlendi.

Yüzde 79’ u kadın olan katılımcılar kişiler evlerinde en az 11 seneden beri oturuyorlardı ve ortalama yaşları da 48 idi.

Katılımcılardan alınan kan örneklerinde de kısaca PBDEs olarak bilinen “polybrominated diphenyl ether” sınıfı kimyasalların seviyeleri ölçüldü.

Analizlerde papiler tiroit kanseri olan hastaların evlerinde yüksek seviyelerde BDE-209 (decabromodiphenyl ether) ve TCEP (tris(2-chloroethyl) phosphate) olduğu tespit edildi.

BDE-209 seviyesi yüksek olanlarda tiroit kanseri riskinin bu kimyasalın düşük seviyelerde olduğu evlere göre iki misli ve TCEP seviyeleri yüksek olanlarda ise daha agresif kanser riskinin 4 misli yüksek olduğu ortaya çıktı.

BDE-209 seviyesi en yüksek olan evlerde oturanlarda tiroit kanseri riskinin BRAF geni mutasyonu (BRAF V600E) olmayanlara göre14 misli fazla olduğu da görüldü.

Bu mutasyona sahip olanlarda tiroit kanserleri daha hızlı seyrediyor.

Aşırı teşhis de artıyor

Tiroit kanserlerinin mühim bir kısmının “overdiagnosis” yani aşırı teşhisle ilgili olması mümkündür. 

Aşırı teşhisteki artışın başta gelen sebepleri ise tıbbi teknolojinin ilerlemesiyle teşhisin kolaylaşmasıdır.

Meme kanserinde de olduğu gibi tıbbi tetkiklere ulaşımın özendirilmesi ve kolaylaştırılmasını da dikkate almak gerekir.

Gelelim neticeye

BİR: Tiroit kanserlerinde son senelerde görülen hızlı bir artışın çevresel etkenlere bağlı olduğu şüphesiz.

İKİ: Tiroit kanserinin özellikle kadınlarda daha sık görülmesi bilhassa kadınların maruz kaldıkları bir çevresel etkeni akla getiriyor.

Bu etkenin kadınlarının çoğunun zamanlarının nerdeyse tamamını geçirdikleri evleriyle ilgili olması da beklenen bir şeydir.

ÜÇ: Bu araştırma “tutuşmayı önleyici kimyasalları suçlamakla beraber özellikle kadınlar tarafından çok kullanılan kozmetik, kişisel bakım ürünleri ile temizlik ürünlerini de unutmamak gerekir.

DÖRT: “Ne kadar az kimyasal o kadar az kanser” sözü elbette doğru olmakla beraber kanserin oluşumunda “adam gibi beslenmenin ehemmiyeti” de mutlaka dikkate alınmalıdır.

Kaynak: https://www.sciencedaily.com/releases/2017/04/170402111311.htm

***

EK 1 (24.10.2023): Per ve poli floro alkil (PFAS) kimyasallarına maruz kalmak tiroit kanseri (papiler tip) riskini artırıyor.

Kaynak: https://www.thelancet.com/journals/ebiom/article/PIIS2352-3964(23)00397-3/fulltext

Makale: Per- and polyfluoroalkyl substances (PFAS) exposure and thyroid cancer risk

***

Yazı için 2 yorum yapılmış:

1. Asistan doktor dedi ki:

   17 Nisan 2017, 22:16

   Bu gidişte kadınlarda meme kanserinin yerini tiroit kanserleri alacak.

2. mükerrem dedi ki:

   17 Nisan 2017, 22:28

   Annem tiroit kanseri ameliyat oldu atom yapıldı şimdi de devamlı ilaç alıyor

Siz de yorumunuzu paylaşın: