HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
ASTIM-KOAH İLACI KOVİD’ DE HASTANEYE YATIŞ RİSKİNİ AZALTIYOR
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
Oxford Üniversitesi’nin araştırmasına göre, astım için kullanılan ilaçların KOVİD sebebiyle hastaneye yatış oranlarını azalttığı ve tedavi süresini kısalttığı tespit edildi.
Hafif KOVİD belirtilerinin başlamasından sonraki 7 gün içinde olan 146 hastanın bir grubuna budesonide verilirken bir gruba verilmedi ve bunlar 28 gün süreyle takip edildi (1).
İlaç verilen grupta acil olarak hastaneye başvurma ve hastaneye yatırılmanın yüzde 90 azaldığı, KOVİD’ in akıbetini gösteren bir parametre olan ateşin daha çabuk düştüğü, belirtilerin daha kısa sürede azaldığı tespit edildi.
14 ve 28 gün sonunda ilaç alanlarda kalıcı hastalık belirtileri de daha az idi.
Solunum yoluyla uygulanan lokal etkili bir kortizon olan budesonide astım ve KOAH tedavisinde tüm dünyada yaygın olarak kullanılıyor.
İlaç havayollarındaki enflamasyonu baskılayıcı etkisiyle astım atakları ve KOAH alevlenmelerini azaltıyor.
Budesonide’ nin KOVİD’ de de benzer mekanizma ile etkili olması mümkündür.
Zaten Dünya Sağlık Teşkilatı’ nın KOVİD’ de ölüm riskini azalttığını kabul ettiği tek ilaç dekzametazon da bir kortizon türevidir (2).
Bu ilacın saf sprey formu ülkemizde artık yok
Bu ilacın saf sprey formu tüm dünyada yaygın olarak kullanılırken ülkemizde uzun bir zamandır bulunmuyor ama nefes açıcı etkiye sahip ilaçlarla (bronkodilatör) kombine formları zebil (3, 4, 5)!
Sayısız kere yazdım: İki ilacı bir arada sunmak ilaç endüstrisinin pazarlama oyunlarından biridir.
Şirketler, sadece kortizon ihtiva eden ve solunum yoluyla kullanılan ilaçların sprey formlarını birer birer piyasadan çekerken ilacın diğer formlarını (kuru toz ve inhalasyon sıvısı) ve uzun etkili nefes açıcılarla (formeterol, salmeterol gibi) beraber olan formlarını üretmeye devam ediyorlar.
Amaç, iki ilacı birden satmak yani daha çok kazanmak!
Oysa birçok astım, KOAH hastasının bu ilaçların kombine formlarına ihtiyaçları yok, onlara sadece sprey kortizon yeterli geliyor.
İlacın kombine formları solunum yollarında daralma olan hastalar için faydalı ama hasta rahatladıktan sonra nefes açıcı olanı kullanmaları gerekmiyor; bunun için de her iki ilacın ayrı ayrı kullanılması daha doğru.
Üstelik de bu uzun etkili nefes açıcı ilaçların fiyatlarının da yüksek olması bir tarafa ciddi yan etkileri var.
Bunların bilhassa çocuklarda uzun süre kullanılması bana göre son derecede sakıncalıdır.
Üstelik de bu ilaçların prospektüslerinde bile uzun etkili ilaçların, sadece sprey kortizonla beklenen fayda sağlanamayan hastalarda belirli bir süre kullanılması tavsiye edilmektedir.
Bu sayede hem iki ilaç satılmış oluyor hem de patent süresi dolduğu için fiyatı düşen budesonide patent süresi dolmayan ilaçlarla berber verildiği için fiyatı da yüksek oluyor.
İlaç endüstrisinden kaynaklanan ilaç israfını dile getiren hekimlerin sayısının yok denecek kadar az olması ne kadar acı!
Gelelim neticeye
BİR: Bu ilacın koruyucu bir tedavi olarak tavsiye edilebilmesi için araştırmanın sonuçlarının geniş kapsamlı ve daha uzun takipli araştırmalarla doğrulanması gerekir.
Sadece bu araştırmaya bakarak budesonide kullanan hastaların “şanslı” (!) oldukları söylenebilir, o kadar.
İKİ: Famotidin, östrojen, metformin, fluvoxamine, melatonin, nitrik oksit, aprotinin, irbesartan, caplacizumab, ezetimibe/atorvastatin, likopen, kolekalsiferol, kuersetin, askorbik asit, bromelain… gibi budesonide benzer etkileri olan sayısız ilaç var (6, 7, 8, 9, 10, 11, 12).
Bana göre bunların genç yaşlarda büyük umutlar vaat eden ama kısa bir süre sonra piyasadan kaybolan futbolculardan bir farkı yok.
ÜÇ: Bana göre KOVİD’i hafif atlatmanın en etkili ve emniyetli yolu vücut savunması ev bağışıklık sisteminin yerinde olmasını sağlayacak adam gibi beslenme, hareketlilik, uyku, güneşlenme gibi sağlık hayat tarzı uygulamalarıdır. Gerisi lâf-ı güzaftır.
Kaynaklar:
1. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2021.02.04.21251134v1
***
EK 1 (17.2.2021): Korona ilaçları bana “Barselona’ nın takibinde denilen ama hepsi de amatör kümede futbolu bırakan”, gençliklerinde umut vaat eden futbolcuları hatırlatıyor. 100 yıldır gribe çare olmayan ilaçlardan koronaya çare aramak? İş iştir.
Sentetik nükleosit türevi olan, N4-hidroksisitidin, RNA replikasyonu sırasında kopyalama hatası yaratarak virüsün hem yok edilmesini hem bulaşmasını engellediği belirlendi. Grip için geliştirilmiş olan ve molnupiravir adıyla bilinen ilaç ağızdan alınıyor. Kaynak: https://www.nature.com/articles/s41586-021-03312-w
***
