SAĞLIK BAKANLIĞI YAKINDA KELLE PAÇA ÇORBASI TAVSİYESİ YAPARSA ŞAŞIRMAYIN
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
ARK “Vatandaşın şaşkını, güneş arar kış günü“. https://twitter.com/drahmetrasim/status/1449673547304120338?s=20
***
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ nın 14 Ekim 2021 tarihli tiviti aynen şu şekilde (1):
“D Vitamini ihtiyacımızı çok büyük oranda, güneş ışınlarıyla doğrudan temasımız sonucu sağlıyoruz. Kas ve kemik sağlığı için önemli olan D vitamini, bağışıklığı da güçlendiriyor. Uzun zaman kapalı bir hayat yaşadık. Daha fazla güneş ışığı sağlığımıza iyi gelir. BİRAZ DAHA GÜNEŞ?”
Sağlık Bakanı’ nın D vitaminin ehemmiyetine vurgu yapmasına memnun oldum. Dilerim ki Bilim Kurulu da bu tavsiyeye katılır.
Daha salgının ilk günlerinde 15 Mart 2020’ de bağışıklığı güçlendirmenin önemine dikkat çekmiş ve şunları yazmıştım (2):
“Adam gibi beslenme kadar günde 7-8 saat gece uykusu, düzenli egzersiz, stressiz olmak da güçlü bir bağışıklık sisteminin olmazsa olmalarıdır. Özellikle öğle zamanı 15-20 dakika güneş banyosu da çok işe yarar. Bu sayede hem kapalı mekânlardan uzaklaşılmış dolayısıyla da virüs saçabilen kişilerden uzaklaşılmış olur hem de deride daha fazla D vitamini sentez edilir”.
D vitamini düşüklüğünün hem koronavirüse yakalanmayı hem ağır hastalık ve ölümleri önlediğini gösteren sayısız araştırma var.
Bakanın tavsiyesi çok geç kalmış olması yanında mevsim olarak da uygun değil
Deride yeterli D vitamini sentezi için ultraviyole B ışınları gerekir ki bunun için de yaz günlerinde ve öğle 12 sularında güneşlenmek icap eder.
Uzun zaman kapalı bir hayat yaşamayı biz istemedik. Bunu siz hem de D vitamini düşüklüğü bakımından en büyük risk altındaki yaşlılara dayattınız. Keşke yanlış yapmışız diye küçük bir özür sözü de sarf etseydiniz.
Güneşin vitamin D sentezi dışında da faydaları var
Güneş ışınlarının D vitamini sentezi dışında da pek çok faydası var (3).
Güneş ışınları, T hücrelerinin enerjisini artırır, daha hızlı hareket etmelerini sağlar. Nitrik asit salgılanmasına bağlı olarak kan basıncını düşürür.
Güneşlenmek, sokağa çıkmak, yürümek, hareket etmek demektir; ruhen mutlu bedenen zinde olmak demektir.
Gelelim neticeye
BİR: Sağlık Bakanı mevsimleri şaşırmış olmalı. Şu günlerde ülkenin neresinde böyle açmış ayçiçeği tarlası ve atmosferde D vitamini sentezini sağlayan ultraviyole B ışını var acaba? Bilsek de oraya gitsek.
İKİ: Sağlık Bakanı çok yakında “kelle paça çorbası” tavsiye ederse şaşırmam.
Kaynaklar:
1. https://twitter.com/drfahrettinkoca/status/1448606503125008384?s=20
***
EK 1 (15.10.2021): DSÖ, daha fazla fiziksel aktivitenin yılda 5 milyon ölümü engelleyebileceğini açıkladı.
Örgütten yapılan yazılı açıklamada, dünya nüfusunun fiziksel aktivitelere katılım oranındaki yetersizlik değerlendirildi. Açıklamada, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının insanları daha hareketsiz hale getirdiği anımsatılarak, “İnsanlara daha aktif ve sağlıklı bir hayat yaşamaları için daha iyi imkanlar sunmamız gerekiyor.” ifadesi kullanıldı. DSÖ, dünya genelinde sağlık, spor, eğitim ve ulaşım sektörlerindeki karar vericilere, insanların fiziksel hareketini artırmak için daha fazla hizmet sunma çağrısında bulundu.
Açıklamada, dünya nüfusunun daha aktif ve hareketli bir hayat yaşaması durumunda yılda 5 milyona kadar ölümün engellenebileceğinin altı çizilerek, “Birçok insan, güvenli şekilde yürüyüp, koşup, bisiklet sürebileceği veya diğer faaliyetlerde bulunabileceği alanlara ulaşamamaktadır.” değerlendirmesi yapıldı.
***
EK 2 (18.10.2021): MELİH ALTINOK KIŞ GÜNEŞİ
Maske takma zorunluluğu en azından açık alanda kural olmaktan fiilen çıktı.
Fiziki teması engellemek uğruna sosyal ilişkileri gözden çıkartan mesafe kuralının “evde kal” sloganı da çöp oldu.
Duymadınız mı?
Bizzat Sağlık Bakanı Fahrettin Koca Twitter hesabından, bir buçuk yıldır “evde kal” dediği Türkiye’ye dışarı çıkıp temiz hava ve güneş ışığı almaya çağırdı.
Pandemi söyleminin üçüncü ayağını oluşturan temizliğe gelince…
O konu biraz karışık.
Zira psikologlar, Masumlar Apartmanı’nın titizlik hastası Safiyesini aratmayan OKB sayısında ciddi artış olduğunu söylüyorlar.
Kaynak: https://www.sabah.com.tr/yazarlar/melihaltinok/2021/10/18/hep-zarar-hep-zarar
***
EK 3 (31.10.2021): CLEVELAND “Cleveland’ ın gribe karşı beslenme tavsiyelerinin ilk sırasında “kemik suyu” yani “kelle paça çorbası var”. Sizi şarlatanlar siziiii…. ,
Broth
Broth is rich in nutrients and antioxidants, and it helps prevent dehydration. It’s also warm and cozy, helping to soothe your sore throat and clear up that stuffy nose.
If you happen to be reading this before the flu hits, consider making your own broth — whether you go with a vegetarian version or electrolyte-rich bone broth — to keep in the freezer just in case. And although homemade is healthiest, you can also get it from the grocery store or order it from a local restaurant if you’re feeling too crummy to cook.
Kaynak: https://health.clevelandclinic.org/what-to-eat-when-you-have-the-flu/
***
Kaynak: https://twitter.com/esenol/status/1455842761001799681?s=20
***
EK 5 (14.3.2022): Kelle paça çorbası için ben ne diyorum onlar bunu nasıl sulandırıyorlar. İbreti alem için, seyredin.
Kelle paça çorbası için ben ne diyorum onlar bunu nasıl sulandırıyorlar. İbreti alem için, seyredin. pic.twitter.com/nKLyzHzIxl
— Ahmet Rasim Küçükusta (@drahmetrasim) March 13, 2022
Kaynak: https://twitter.com/drahmetrasim/status/1503016962158477315?s=20&t=_BXotHVD0h-vEljXjIfkNQ
***
EK 6 (29.8.2022): Uzmanlar açıkladı: Uzun Covid’le mücadelede tüketilmesi gereken yiyecekler
2,5 yıldan uzun süredir dünyayı kuşatan Covid-19 pandemisinde, Türkiye dahil birçok ülkede vaka sayıları son dönemde yeniden yükselişe geçti.
Covid belirtilerinin uzun süre devam etmesiyle ortaya çıkan ‘Uzun Covid’ üzerine araştırmalar da sürüyor. Kronik yorgunluk, nefes darlığı, beyin sisi, uyku düzensizliği ve kaygı bozukluğu gibi hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkileyen sorunlara yol açan uzun Covid’le ilgili ABD’li uzmanlardan dikkat çeken uyarılar geldi.
CNBC’nin haberine göre, ABD’nin önde gelen akademik tıp kurumlarından Mayo Clinic’e bağlı Covid Rehabilitasyon Programı Direktörü Dr. Greg Vanichkachorn, bazı hastaların çok ciddi uzun Covid belirtileriyle mücadele ettiğini, kliniğe gelen hastaların üçte birinden fazlasının giyinmek, duş almak ve yemek yemek gibi en temel günlük aktivitelerde bile zorlandığını söyledi.
Boston Üniversitesi’nden Dr. Joan Salge Blake ise beslenmenin uzun Covid’le mücadelede çok önemli olduğuna dikkat çekti. Uzun Covid için “Henüz sonu olmayan kötü bir film gibi” ifadelerini kullanan Blake, sadece Covid’de değil kanser, kalp rahatsızlığı ve diyabette de beslenme alışkanlıklarının büyük rol oynadığını vurguladı.
Uzmanlar, uzun Covid yaşadığını düşünen hastalara şu beslenme tavsiyelerinde bulunuyor:
1. AKDENİZ DİYETİ
Sebze, meyve, zeytinyağı ve bakliyat yönünden zengin Akdeniz tipi beslenme, genel sağlığı koruyup bağışıklığı yükselterek Covid’in devam eden etkileriyle mücadele eden kişileri dirençli kılıyor.
Dr. Blake, sebze meyvenin gerekli vitamin ve mineral takviyesi için büyük önem taşıdığını belirtiyor. Öte yandan uzmanlara göre kronik yorgunluğu azaltmak için et tüketimi de ihmal edilmemeli ve özellikle balık tüketimi artırılmalı.
2. VİTAMİN ESKSİKLİĞİNE DİKKAT
Araştırmacılar Covid’le mücadelede vitamin desteğinin çok önemli olduğuna da dikkat çekiyor. Özellikle B12 vitamini ve demir eksikliğinin dikkat dağınıklığı, halsizlik ve nefes alma güçlüğü gibi uzun Covid’le bağlantılı sorunlara yol açtığı belirtiliyor.
3. SU İÇİN
Mayo Clinic Covid Rehabilitasyon Programı Direktörü Vanichkachorn, susuzluğu Covid’de çok riskli olduğunu ifade ediyor. Özellikle uzun Covid’de bol su tüketiminin önemli olduğunu kaydeden uzman, su içmeyi unutmamak için hastalara yanlarında sürekli su şişesi bulundurmalarını da tavsiye ediyor.
4. NELER TÜKETİLMEMELİ
Kronik Covid semptomlarının hastalarda enfeksiyon riskini artırdığına dikkat çeken Dr. Vanichkachorn, bu sorunu daha da kötüleştirecek şekerli yiyecek ve içeceklerden uzak durulması uyarısında bulunuyor. Ayrıca fazla kırmızı et ve işlenmiş yiyeceklerden de bu dönemde uzak durulması öneriliyor.
***
EK 7 (20.4.2023): “Bulaşıcı hastalıklarla savaşmak için güçlü bir bağışıklık sistemine ihtiyacınız var ve besin değeri yüksek, işlenmiş gıda ve kırmızı et oranı düşük dengeli bir beslenme, bağışıklık sisteminizi en iyi durumda tutmanıza yardımcı olabilir.”
Sehven kırmızı et oranı düşük yazmış olmalılar. Yakında kelle paça çorbası da diyecekler.
You need a strong immune system to fight off infectious diseases, and a balanced diet that’s high in nutrients and low in processed foods and red meat can help keep your immune system at its best. https://t.co/CzVhIhSOnK pic.twitter.com/RloGJyqH3R
— WebMD (@WebMD) April 20, 2023
***
EK 8 (3.12.2023): Beyin glukoz metabolizmasında azalma ve mitokondriyal disfonksiyon, klinik Azheimer Hastalığı (AH) semptomlarının başlamasından 15 yıl kadar önce ortaya çıkıyor. AAH’ lı hastaların beyninde glikoz kullanımı tehlikeye girdiğinden, keton cisimleri (KC’ ler) alternatif bir enerji kaynağı olarak hizmet edebilir.
KC’ ler, yüksek yağ, orta düzeyde protein ve düşük karbonhidrat içeren ketojenik diyetlerin tüketilmesinin ardından artan yağ asitlerinin β-oksidasyonundan üretilir. KC’ lerin beyin enerji metabolizmasını iyileştirmek için kan beyin bariyerini geçtiği gösterilmiştir.
Bu derleme, ketojenik diyetin Aβ, tau (özellikle p-tau 181), GFAP ve NFL gibi varsayılan AH biyo-belirteçleri üzerindeki etkilerini tartışmakta ve KC’lerin nöro-enflamasyon, oksidatif stres ve mitokondriyal metabolizma üzerindeki rolünü ele almaktadır.
Makale: Ketone bodies mediate alterations in brain energy metabolism and biomarkers of Alzheimer’s disease
Kaynak: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38033541/
***
EK 9 (27.12.2023): Medipol Mega Üniversite Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Vedat Göral ile bizi nakavt edip yatağa düşüren hastalıklardan korunmak için bağışıklığımızı nasıl güçlendirmemiz gerektiğini konuştum. Prof. Dr. Göral, hastayken kendisine uyguladığı, sır reçetesini de benimle paylaştı.
İŞTE O REÇETE
Prof. Dr. Göral “Kelle paça çorbasının faydalı olduğuna ait çok yaygın bir görüş vardır. Kemik suyu çorbası daha da çok faydalıdır. Pandemi döneminde, Kovid-19’a yakalanan meslektaşlarım bile, kelle paça ve kemik suyu çorbasına inandığından, her sabah kemik suyu çorbası içerek bu hastalığı atlattığını söylemişti. Aynı şekilde ben de üst solunum yolu hastalıklarına yakalandığımda bu reçeteyi uyguluyorum” dedi.
KANSERE KARŞI DA ŞİFA
Prof. Dr. Göral, kelle paça çorbasının faydalarını şöyle anlattı: “Sadece üst solunum yolu hastalıklarında değil kanser hastaları için gerekli olan kollajen maddesini içerisinde bulundurmasından dolayı kelle paça çorbası kanser tedavisinde de oldukça faydalı. Kalsiyum, magnezyum, fosfor eksikliğinden kaynaklı sorunları ortadan kaldırmaya yardımcı olur. Kansızlıkta oldukça faydalıdır. Omega 3 bakımından da çok zengindir. İçerisindeki D vitamini, bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur.” “Soframızdan neyi eksik etmeyelim?” sorusuna ise Prof. Dr. Göral, şu yanıtı verdi: “Turşuyu, özellikle lahana turşusunu sık tüketmeliyiz. Turunçgiller, bol sebze, et, yoğurt ve yumurta sofranızdan eksik olmamalıdır. Probiotikler veya kefir de çok faydalıdır. Fast food, asitli içecekler ve hazır gıdalardan uzak duralım.” Prof. Dr. Vedat Göral, bol miktarda sıvı tüketilmesi gerektiğini de belirterek “Bol sıvı alın, dinlenin, burnunuzu tuzlu serumla yıkayın” dedi.
ŞİFA VEREN ÇORBA TARİFLERİ
Kemik suyu çorbası ve kelle paça çorbasının faydalarının saymakla bitmediğini söyleyen Prof. Dr. Göral, şifa veren çorbaların tariflerini de verdi:
KEMİK SUYU ÇORBASI
Kemikleri 6 bardak suyla yaklaşık yarım saat kadar haşlayalım. Daha sonra suyun içinde hiçbir kemik kalıntısı kalmayacak şekilde süzelim. Suyu bir iki taşım daha kaynamaya bırakırken, yumurta ve unu çırpma teli yardımıyla pürüzsüz oluncaya dek karıştıralım. Kaynayan kemik suyunu, tencereye sürekli karıştırarak ekleyelim. Tuzunu ve ezilmiş sarımsağı da ekleyip, altını kısalım ve 15 dakika daha kaynatalım. Tereyağında toz biberi hafif yakıp çorbanın üzerine dökelim.
KELLE PAÇA ÇORBASI
UNU tereyağında kavurarak çorbanın yapımına başlıyoruz. Çırpma teli yardımıyla suyunu azar azar ilave edip kaynamaya bırakıyoruz. Bir kasenin içinde yumurta sarısı, limon suyu ve yoğurdu çırpıyoruz. Kaynayan sudan da bir kepçe ilave edip tencereye azar azar ve çırparak döküyoruz. Haşlanıp ayıklanmış kelle etini ve ezilmiş sarımsağı ilave edip bir iki taşım kaynatıyoruz. Son olarak çok az tuz ilave ediyoruz.
VÜCUDUNUZU GÜÇLENDİRMEK İÇİN
Hastasınız ve yatıyorsunuz, canınız hiçbir şey yemek istemiyor. İşte tam bu durumda vücudunuzu güçlendirmek için uygulanacağınız reçeteyi ise Prof. Dr. Göral, şöyle açıkladı:
Peynir, tam yağlı süte ve sütlü içeceklere eklenen yağsız süt tozu, tereyağı, krema, reçel, bal, öğütülmüş badem veya fıstık, fındık ezmesi tüketilmeli.
C vitamini zengini limon, portakal, greyfurt, mandalina ve kivi gibi bağışıklık sistemini güçlendiren meyveler tüketilmeli.
Doymuş yağ oranı yüksek bir diyet, virüsün hücrelere ana giriş noktası olan anjiyotensin dönüştürücü enzimi artırır. Araştırmalar, Akdeniz tipi beslenmenin doymuş yağ oranı düşüktür. Bitkisel besinlerden elde edilen besin maddeleri ise yüksektir. Vücuda daha fazla antioksidan sağlar. Antioksidanlar, virüslerle savaşmaya ve bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı olur.
Bitkilerin ürettiği faydalı bileşikler olan lif, temel vitamin ve mineraller ile fito-kimyasalları sağlayabilir. Örneğin; sebzeler ve meyveler, fındık ve tohumlar, zeytin ve zeytinyağı, baklagiller, fasulye ve mercimek gibi.
Bağışıklık sisteminizin düzgün çalışması için, bazı vitamin ve minerallere ihtiyacı vardır. Bunlar arasında C vitamini, D vitamini ve çinko bulunur.
Bitkisel takviyeler, probiyotikler ve diğer besin takviyesi bileşenleri de bağışıklığı güçlendirir.
Kaynak: https://www.sabah.com.tr/saglik/2023/12/27/profesorlerin-bile-ilaci-kelle-paca-ve-kemik-suyu-corba
***
EK 10 (12.6.2024): Tavuk yumurtası sarısı antikorları (IgY’ler) çoklu SARS-CoV-2 spike protein varyantlarının insan ACE-2’sine bağlanmasını engelliyor.
Kaynak: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1567576920336390
Makale: Chicken Egg Yolk Antibodies (IgYs) block the binding of multiple SARS-CoV-2 spike protein variants to human ACE2
***
D VİTAMİNİ en doğal, en sağlıklı aşıdır.
Tüm vücut hücrelerini virüs ve bakterilere karşı güçlendirerek, doğal olan genel bağışıklığımızı güclendirir. Tüm organizmayı güçlü, dirençli kılar her türlü, toksine, virüse, bakteri ve parazit ve küflere karşı…
Aşı olmayan, ama aşı diye adlandırılan kimyasal aşılar da bir tek ‘SPİKE PROTEİNİNE’ karşı antikor üretiyor ya da üretemiyor!
D Vitamini kan değerleri >100 UI olanlar da , kolay kolay grip olmuyorlar, nezle olmuyorlar. Hastalansalar bile bu hastalıkları hafif atlatıyorlar.