HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
NEREDEN SEVDİM O ÂLİM KADINI
Hüsrev Hatemi Hoca’ mın “Güfteler Ülkesinde Gezinti” yazısında ona refakat etmek istiyorum.
İlk şarkının güftesi musikimizin önde gelen güftekârlarından olan Mehmet Sadi Bey’ e, kürdîlihicâzkar makamındaki bestesi de Hacı Arif Bey’ e aittir.
Mehmet Sadi Bey edebiyat çevrelerinden ziyade musıki çevrelerinde tanınır. Ona şair değil de güftekâr demek herhâlde daha doğrudur. Güfteleri başta Hacı Arif Bey ve Şevki Bey olmak üzere musikimizin önde gelen pek çok bestekârı tarafından bestelenmiştir.
İşte birkaç örnek:
Ahteri düşkün garîb ü âşık-ı âvâreyim Hacı Arif Bey-Nihavent şarkı
Ateş-i suzan-ı firkat yaktı cism-ü canımı Hacı Faik Bey-Hicaz
Bakmıyor çeşm-i siyah feryade Hacı Arif Bey- Nihavent şarkı
Sislendi hevâ tarf-ı çemenzarı nem aldı Rıfat Bey-Hicaz
Canım gibi sevdikce seni gönlüm ey âfet Şevki Bey-Uşşak
Gülzâra nazar kıldım virâne misâl olmuş Şevki Bey-Uşşak
Dil seni sevmeyeni sevmede lezzet mi olur Civan Ağa-Nihavent
Güzel gün görmedi avare gönlüm Hacı Arif Bey- Hüzzam
Ey çerh-i sitemger dil-i nâlânıma dokunma Medeni Aziz Efendi-Hicaz
Hâl-i dilimi şerh edemem kimseye eyvâh Şekerci Cemil Bey-Suzinak
Hicrân oku sînem deler Şevki Bey- Hüseyni
Nedendir bu dil-i zârın figânı Şevki Bey-Rast
Kürdilihicâzkar makâmı Hacı Arif Bey tarafından terkip edilmiş olup bu şarkı da bu makamın en güzel örneklerindendir. Fasıllar da mutlaka yer alır ama doğrusu ben bu şaheseri gözlerim kapalı tenor bir sesten (Doğan Dikmen, Adnan Çoban, Adnan Mungan, Bekir Ünlüataer.. hepsi de olur) dinlemeyi tercih ederim.
“Nereden sevdim o zalim kadını” şarkısına gelince. Güftesi Yusuf Ziya Ortaç’ ın bestesi Selahattin Pınar’ ın olsa bile bu şarkı sadece Aka Gündüz’ ün değil kadın zulmünü tadan tüm erkeklere yani hepimize mâl olmuştur.
Ben de bu şarkıyı karım için çalar söylerim ama güftede küçük bir değişiklik yaparak –zaten aksi ne mümkün!- yani şöyle:
Bana zevk etti hayatın tadını
Sorun her zaman söylerim adını
Bana zevk etti hayatın tadını
Birçok erkeğin cebinden trinitrin tabletleri çıktığı da doğrudur ama öldüğünde –Selâhattin Pınar gibi- cebinden bir güfte veya bir şarkının henüz tamamlanmamış notaları çıkanlar da vardır. Bunlardan birinin hikâyesini sitemde “Akşam oluşundan çözülür gönlüme derdin” başlıklı yazımda bulabilirsiniz (1).
Burada adı geçen “yazar” Aka Gündüz olmalıdır. Lise yıllarında onun Dikmen Yıldızı adlı romanını okumuştum. Bazı güftelerinin bestelediğini de biliyorum ama aklıma şu an hiçbiri gelmiyor.
Musikimizde bir de çok genç yaşlarda radyoda yayın sırasında vefat eden “neyzen” Aka Gündüz (Kutbay) vardır. Kendisini şahsen tanıma fırsatım olmadı ama çok kilolu, kırmızı yanaklı biri olduğunu biliyorum. TRT ses sanatçılarından Süheylâ Kutbay’ ın da kocası idi.
Son notum da şu ki bu şarkı mânâ itibarıyla kadınlar tarafından seslendirilmemesi icap eden bir eserdir; yanlış anlaşılmalara sebep olabilir.
Evet Ahmet Rasim Bey.Rahmetli Mehmed Kemal de ,yazar olan Aka Gündüz’ü kastetmiştir.Asıl adı Enis Avni’dir.Birinci dünya savaşı yıllarında hazin ve ulusçu şiirler yazmıştır.
endüstrinin her alanında kadın var.
az çok alimler ki, ürettiklerini kendileri yemiyorlar/kullanmıyorlar.
hastalıklarda kadın rolü/etkisi?
*
*
*
sevmekle başlar her şer.
*
*
*
tarlayı düz al, kadını kız al.
*
pekmezi küpten, kadını kökten al.
*
kadınlar kendilerini güçsüz olana bir idol, güçlü olana bir eşya gibi sunarlar.
*
oryantal dansı kadın vücudunun özelliklerine göre tasarlanmıştır.
orijini, antik dönemin doğurganlık, bereket kültünde yatar.
*
zeyneb, dünya süslerine kadın gibi meyletmeyi bırak. erkekçe git,
saf gönüllü ol (ve) süsü terk et.
*
çocuk doğurmamış bir kadın gereksiz el kol hareketleri yapar, güler yerli yersiz.
*
horlama eziğiz doğuştan. sende erkeklik sır, bende kadınlık muamma.
*
erkek aslan postu, kadın koyun kürkü giysin.
*
kadınları bir müddet terk ettim, kulağıma da onların çirkin özelliklerinden bir şey ulaştırmadım.
*
ben de onlardandım, tek tip kadın işte
*
merdisen evde kahbeyi tutma ger boyınca batarsa altuna
la’net olsun ana vü mâlına da mâlı mel’ûn kendü mel’ûne
*
kaşın çatılı kalemdir,
mağrur olma, bu âlemdir.
diyeceğim bir selâmdır,
gel geç kadıncığım, gel geç!
*
çimenler uykulu ve sıcak
bir kadın geçiyor
çıplak ayaklarını kalbime basarak
*
karşı evde bir kadın çorabı sallanıyor
teki kiracı kızın bacağında,
*
kadın, yaşlı gözlerini göklere
çevirerek dedi: “ulu allah’ım,
ben isterim bedel olmak bu ere;
onun suçu olsun benim günahım!
ben öleyim yıkılmasın obamız,
çocuklarım desin vardır babamız!”
*
bütün erkekler delikanlı,
bütün kadınlar genç kız,
*
kadınlar doğurdular beni
bağıra bağıra
yine onlar öldürecekler beni aşktan
bağırta bağırta.
*
benim adım kadın. saçım uzun eksik etek.
erkeğin hamurundan hamurum elmayı yiyene dek
*
durakta üç kişi
adam kadın ve çocuk
adamın elleri ceplerinde
kadın çocuğun elini tutmuş
*
kadın:
senin için ölüyorum. sana olan sevgimden
bir yanım eksik uyandığımı görmüyor musun?
*
kadın, ey sevgili hemşire, uyan.
ana! ey nazlı kadın, kalk uyuyan
*
değil mi ki kadınlar için yaratmış seni,
sen sevgimi al, onlar sömürsün hazineni
*
kaç asır, bu enkâz altında kadın,
çâre arar durur, sabırtaşında…
*
ben solmuş güllerle mâli eski bir kadın salonuyum;
orada bir yığın, mevsimi geçmiş modalar gömülüdür,
*
tek sevdiğim kadındı tarlaları
öpüp kokladığım çocuklarım
*
sana ey kanımda eriyen kadın
can nasıl dayansın, nasıl dayansın?
mezara çekmekse beni maksadın
önümde o siyah gözlerin yansın.
*
kadın sessiz bir duvar şimdi,
yıkılmaya korkan.
*
mutfakta
yorgun bir kadın
buzdolabını açıyor
-ağza atılacak bir şey yok-
kapatıyor
*
soğuk su tadında kadın yüzleri
*
tıramvayda rastlanan tatlı bir kadın yüzü
*
bu yüzsüz avratta yoktur bir emsâl
cümlesi yalandır verdiği nevâl
*
kimi avrat oğlan sever,
kimi mülk hanuman sever,
kim sermaye dükkan sever,
bu dünya halden haledir.
*
ki ‘avratlar yir erenler nasîbin
çetükler kapar aslanlar nasîbin
*
kötü avratlara etmen emeği,
midem çekmez pişirdiği yemeği
*
er ki ‘avratdan kem olan er midür
sîm ki olmaya sirîdi zer midür
*
bir er kim ‘avrata meyl ide cândan
hakîkat belki yegdür ‘avrat andan
*
ve yüzüm ömrümün atlası
düzlükleri bunaltı
yükseklikleri korku
uçurumları yıkıntılarımla dolu bir engebeler atlası
yaşamak bir can sıkıntısı mıdır ömür hanım?
*
-hanımefendi. merhaba hanımefendi. nasılsınız? işler nasıl gidiyor?
-nedenini bilmeden buraya getirildim. bu şaka daha ne kadar sürecek?
*
ne dersin rüzgârım böyle mi geçsin güzel hanım
gözüm cânım efendim sevdiğim devletli sultânım
*
hanım olacak, dilber hanım
alacak eline naylon çantayı
öyle işe mişe değil
gezmelere filan gidecek
*
zülfünle hatun ilm-i vefâ bahsin ider hep
biri kara câhil birisi cehl-i mürekkeb
*
leblerüñdür mâye-i cân sâye-i cândur hatun
çeşme-i hayvânda mevc-i âb-ı hayvândur hatun
*
limonküfü, camgöbegi, zümrüt yeşil ve pınl pınl eflatun.
sabahtan akşama kadar haşır neşir boyalarıyla hatun.
*
ne hatunlarda hayâ var ne kız‐oğlanda edeb
ne yiğitlerde kemâlât var göreler fi’lini
*
cici bayanlara hiç rastlamadınız mı?
*
üzülmeyin bayan dedi, inşaallah bir dahaki sefere sizi de sayarız.
*
*
*
kadın yüzünden veya kadın tarafından öldürülen şairler.
*
*
*
kur-an 4/19;
kadınlarla iyi geçinin.
*
*
*
*
*
*
sağlık bakanlığı alo 136 şiiri bırakma danışma hattı operasyonlarının yürütüldüğü çağrı merkezi’nde günlük ortalama 1500 vatandaşımıza hizmet sunulmaktadır.