Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Kısa adı CIDRAP olan Center for Infectious Disease Research And Policy (Enfeksiyon Hastalıkları Araştırma ve Politika Merkezi) kuruluş tarafından bugün yayınlanan raporun özetinin geniş bir özeti (1):

BİR: Aşılama bazı grip mevsimlerinde insanların çoğuna hiç aşılanmamaya göre büyük ölçüde koruma sağlar ama grip aşılarının sağladığı koruyuculuk, rutin olarak tavsiye edilen aşıların çoğundan daha az ve yetersizdir.

İKİ: Oyunun kurallarını değiştirecek grip aşısı geliştirilmesinin önündeki en büyük engel bugünkü aşıların grip enfeksiyonlarını önlemede çok etkili olduğu anlayışıdır.

Grip aşılarının etkinliğinin sağlıklı insanlarda yüzde 70-90 olduğunu bildiren çalışmaların büyük çoğunluğu bilimsel olarak güvenilir değildir. Optimal yöntemli araştırmalara göre bu seviyede koruyuculuk söz konusu değildir.

ÜÇ: Son otuz senede grip hastalığını ve ölümleri azaltmak için aşı olması gereken nüfus genişletilmiştir ama bu tavsiyeler bilimsel verilere değil mesleki kanaatlere dayanmaktadır.

1964-1986 arasında özellikle komplikasyon riski yüksek olanlara tavsiye edilen grip aşısının kapsamı 1986’ dan itibaren bu kişilerle yakın temasları olanları kapsayacak şekilde genişletildi. 1999-2010 arasında giderek daha fazla gruplar için de tavsiye edildi ama tüm bunlar yeni bilimsel verilere göre değil uzman ve kuruluşların kanaatlerine göre yapıldı.

DÖRT: Araştırma safhasındaki yeni antijenli grip aşılarının koruyuculuğunun daha fazla, daha uzun etkili ve daha fazla virüse karşı etkili olması beklenebilir ama bu aşıların geliştirilmesi ve değerlendirilmesi için pek çok araştırma yapılması gerekir.

Teknolojileri farklı olan 170’ den fazla grip aşısı ile ilgili klinik çalışmalar sürmektedir ama bunların çoğu halen kullanılan aşıların etki mekanizmasına göre hazırlanmıştır. Yeni teknolojiler kullanılan veya yeni antijenleri (nükleo-proteinler, matriks 2 proteinleri gibi) esas alan ve böylece de oyunun kurallarını değiştirebilecek aşılar üzerinde de çalışılmaktadır. Bu sayede tüm grip virüslerine karşı etkili olan aşılar yaratılabilir.

Bağışıklık sisteminin bu antijenlere daha geniş immünolojik cevaplar vermesini sağlayabilecek yeni tanıtım yöntemleri (rekombinan proteinler, virüs-benzeri tanecikler, çoğalmayan virüsler, viral vektörler ve DNA aşıları gibi) üzerinde de çalışılıyor.

BEŞ: Bugünkü Amerikan hükümetinin yeni bir grip aşısını onaylaması için icap eden işlemler mevcut aşının tedrici olarak değişimine uygundur fakat oyunun kurallarını değiştirecek bir aşı önünde büyük bir engeldir.

Aşıların FDA tarafından onaylanması ve lisans almaları için etkisi, sterilitesi ve etkinliğinin belgelendirilmesi icap eder ve bugünkü yönetmeliklere göre yeni teknolojilerle geliştirilen, oyunun kurallarını değiştirecek yeni bir aşının ruhsat alması imkânsızdır.

Hükümet, endüstri ve FDA’ nın böyle bir aşı için yeni bakış açıları ve düzenlemeler yapması şarttır.

ALTI: Büyük finansal riskler ve uygun olmayan teşvik tedbirleri oyunun kurallarını değiştirecek bir aşının pazara çıkması önündeki en büyük engellerdir.

Aşı üreticilerinin yeni bir aşıyı piyasaya sunabilmeleri için maliyeti 1 milyar doları aşan 15 senelik çalışma gerekir.

Daha uzun süre koruyucu olan yeni aşı daha seyrek uygulanacağı için üreticilerin masraflarını çıkarabilmeleri bugünkü aşıya göre çok daha pahalı olacaktır.

Üretim mâliyeti yüksek, kâr getirmeyecek olan bir aşının insanlar için çok faydalı ve hükümetler ve toplum için de bir grip salgınında maruz kalacağı masrafları ortadan kaldıracak olsa da geliştirilmesi ihtimali çok azdır.

Oyunun kurallarını değiştirecek yeni aşı önündeki en büyük engel işte bu ve benzeri piyasa zorluklarıdır.

YEDİ: Böyle aşıların klinik araştırmaları ve lisans işlemleri için milli hükümetlerin, ilaç endüstrisinin, yatırım gruplarının ve akademinin işbirliği yapması lâzımdır.

Aşı üreticileri bile bugünkü aşıların yetersizliğini kabul etmeye başladılar ama endüstrinin yeni aşı gelişimini kolaylaştırmak için hiçbir temel girişimleri yok.

Bugünkü grip aşıları üreticiler için oldukça sabit bir pazar sağlıyor. Yeni aşı bu pazarı bozması endişesi üreticilerin yeni bir aşının geliştirilmesini desteklemeleri arzusunu azaltıyor.

Amerikan hükümeti yeni aşı için daha fazla destek vermeli; hükümet, endüstri ve akademi işbirliği yapmalıdır.

SEKİZ: Üreticilerin grip aşıları için bugünkü hedefleri aşıların etkinliğini artırmak değil üretim kapasitesini artırmaktır.

Üreticilerin hedefleri şunlardır:

1.  Bugünkü grip aşısı kampanyalarını genişleterek her sene daha fazla insanın aşı olmasını sağlamak

2.  Bir grip pandemisi olduğunda kısa zamanda şimdiki aşıları üretebilecek kapasiteyi sağlamak

3.  Özellikle gelişmiş ülkelerde aşıya ulaşmayı geliştirmek

Bunların tümü de takdire şayan şeylerse de sadece artan iyileşmelerdir.

Yetkililer daha iyi aşıya ihtiyaç olduğunun yeni farkına varıyorlar. Halk sağlığı önderleri tüm bu engelleri aşmak zorundadır; yeni aşı geliştirilmesini milli öncelik hâline getirmelidir.

DOKUZ: Oyunun kurallarını değiştirecek aşıya ulaşmak için önemli politik, yatırımsal, örgütsel ve önderlik engellerinin aşılması şarttır.

Bugünkü manzara ne Amerikan hükümetinin ne de milletlerarası bir kuruluş veya organizasyonun oyunun kurallarını değiştirecek bir grip aşısı projesini etkili bir şekilde idare edebilecek mesuliyeti ve ehliyetinin olmadığı şeklindedir.

Bulgularımız, hem USA’ da hem de tüm dünyada grip aşılamasını manalı bir şeklide değiştirebilmek için grip aşısı projesinde organizasyon ve liderlik için yeni bir paradigmaya ihtiyaç olduğunu ortaya koyuyor.

ON: Dünya çapında grip salgını milli güvenliğimiz için açık ve zorlu bir tehdittir ve bunun azaltılması için hükümet, akademi ve özel sektörün orantılı öncelik ve alternatifsiz işbirliğine gerek vardır.

Bir pandemiye hazırlıklı olmanın temel şartı etkili bir grip aşısının, ideal olarak salgından evvel elde bulunmasıdır

Günümüzdeki kemer sıkma politikalarının farkındayız ama hemen erişilebilecek etkili bir aşının eksikliğinde ağır bir grip salgınının ekonomik ve politik sonuçları abartılmamalıdır.

KAYNAK

http://www.cidrap.umn.edu/cidrap/files/80/ccivi%20report.pdf

Siz de yorumunuzu paylaşın: