Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Dikkat: Yazının sonunda ek var!

***

Kafayı kolesterolle bozan, kolesterolle yatıp kalkan Amerikan Kalp Derneği (American Heart Association=AHA) nihayet gerçekleri görmeye başladı.

“İlave şeker ve çocuklarda kalp-damar hastalıkları riski” başlıklı raporları AHA’ nın kalp hastalıklarının esas sebebinin kolesterol değil şeker olduğunu geç de olsa kavradığını ortaya koyuyor.

Bu gerçeğin anlaşılması modern tıbbın son senelerdeki en büyük buluşudur.

***

BİR: Her ne kadar son senelerde azalmış olsa da USA’ da çocukların tükettikleri günlük kalorinin yüzde 16’ sını hâlâ ilave şeker oluşturuyor.

İKİ: Yanlış hayat tarzı davranışları tüm dünyada önlenebilir hastalıkların en önemli sebebidir.

İlave şeker enerjisi yüksek ama besleyiciliği olmayan bir diyetin unsurudur ve obezite, kalp-damar hastalıkları, hipertansiyon, obeziteyle ilgili kanserler ve diş çürükleri riskini artırır.

ÜÇ: Bu raporun amacı ilave şeker ve çocuk ve ergenlerde kalp-damar hastalığı riskiyle ilgili mevcut delilleri değerlendirmek ve ilave şekerin ve kalp-damar hastalıklarının daha da azaltılabilmesini sağlayacak tavsiyeleri yapmaktır.

DÖRT: Çocuklarda ilave şeker ve kalp-damar hastalıkları riski ilişkisini destekleyen kuvvetli deliller vardır.

Şeker enerji alımını, obezite ve dislipidemiyi artırarak etkili olur.

BEŞ: Yiyecek ve içeceklerin her biri çocuk diyetlerindeki ilave şekerin yarısını oluşturur.

İlave şekerin en önemli kaynağı gazoz, kola, meyveli meşrubat, spor içecekleri ile kek ve cipslerdir.

ALTI: Özellikle şekerle tatlandırılmış meşrubat vasıtasıyla diyetlerinde fazla miktarda şeker bulunan çocuk ve ergenler diyetlerinde daha az şeker olanlara göre günlük enerji alımları daha fazladır.

Şekerli meşrubat ve ilave şeker alımı ile fazla kilo ve obezite riski arasında kuvvetli bağlantı vardır.

YEDİ: Fazla kilolu çocuklarda insülin direnci ve ilave şeker arasında bir ilişki olmakla beraber normal kilolu çocuklar için böyle bir ilişki mevzubahis değildir.

SEKİZ: Şekerin katı veya sıvı alımı risklerini ve böylece ilave şeker sınırını belirlemek için çalışmalar yapılması gerekir.

DOKUZ: İlave şeker arttıkça kalp-damar hastalığı riskinin de arttığını gösteren yeterli deliller vardır.

Çok az şeker tüketmek kalp-damar hastalıkları riskini azaltır.

USA’ lı çocuklarda ilave şeker ve artmış kalp-damar hastalıkları riski arasındaki ilişkiler bugün tavsiye edilen tüketim seviyelerinin altında bile vardır.

ON: Çocuk ve ergenler günde 25 gramdan (6 çay kaşığı) fazla şeker tüketmemelidir; şekerli meşrubat içimi de haftada en 8 onstan az olmalıdır.

2 yaşından küçük çocukların diyetlerinde ilave şeker olmamalıdır.

Gelelim neticeye

Bugüne kadar AHA’ nın tavsiyelerinin bir milim dışına çıkmayan “kolesterol-kolesterol” diye tutturan ama şekerin adını ağzına bile almayan modern tıp müntesipleri bakalım nasıl çark edecekler.

Kaynak:

http://circ.ahajournals.org/content/early/2016/08/22/CIR.0000000000000439

http://professional.heart.org/idc/groups/ahamah-public/@wcm/@sop/@smd/documents/downloadable/ucm_487695.pdf

***

EK 1 (16.9.2022): BENJAMİN BİKMAN “Hipertansiyonu anlamak istiyorsanız, insülin direncini anlamanız gerekir; ikincisi, birincisinin temel nedenidir.”

Kaynak: https://twitter.com/BenBikmanPhD/status/1570043829990100992?s=20&t=VncYmcGj5lI7SKP1m1P8gw

K: Pathogenic connection between hypertension and type 2 diabetes: how do they mutually affect each other?

Kaynak: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36100673/

***

Siz de yorumunuzu paylaşın: