Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Solunum yollarında hastalık yapan başta grip ve diğer soğuk algınlığı virüslerinin yazın neredeyse kaybolması yeni koronavirüsün de önümüzdeki haftalardan itibaren etkisini yitireceği beklentisini yaratıyor.

Peki, yazın gelmesi yani hava sıcaklığı ve nemin artmasının gerçekten salgını durdurması mümkün mü?

Bu faktörlerin elbette virüs öldürücü etkisi yok ama bu sayede virüsün “bulaşıcı” olma özelliğinin azalması pekâlâ mümkün.

Virüs bulaşmasında en önemli taşıyıcılar olan damlacık ve aerosollerin yüksek sıcaklık ve nemli havalarda daha çabuk yere inmesinin rolü olabilir.

Ayrıca yazın kapalı mekanların daha iyi havalandırılması, insanların zamanlarının çoğunu açık havada geçirmeleri, daha hareketli olmaları, vücudun güneş ışığından daha fazla faydalanması (daha fazla D vitamini sentezi), ultraviyole ışınları gibi birçok faktörün etkisi mümkündür.

Nitekim Beihang Üniversitesi tarafından yapılan çalışmada hava sıcaklığındaki bir derecelik artışın bulaştırma katsayısını (repreductive number=R0) 0.00383, nispi nemde yüzde 1 artışın ise 0.0224 oranında azaltabileceği ortaya çıkmıştı (1).

Massachusetts Institute of Technology‘ nin bir araştırması da nemin virüsün yayılmasını yavaşlatabileceğini gösteriyordu (2).

144 ülkeye ait verilerin değerlendirildiği yeni bir araştırmada ise ülkelerin bulundukları enlemin ve hava sıcaklığının salgın üzerine etkisi olmadığı ama nisbi ve mutlak nem artışının hafif bir etkisi olabileceği neticesine varıldı (3).

Bu araştırma, salgının durdurulmasında en nemli etkenin okulların kapanması, büyük toplantıların yasaklanması, sosyal mesafe gibi halk sağlığı tedbirleri olduğunu gösteriyor.

Gelelim neticeye

Görünen o ki bu salgın yazın gelmesiyle beraber “şak” diye bitmeyecek ama mutlaka yayılma hızı bir miktar azalacak. 

Bu azalmanın ne kadar olacağını önümüzdeki günlerde daha iyi göreceğiz ama ben bu mevzuda daha “iyimserim”.

Maske ve mesafe kavramları uzun bir süre daha hayatımızda olmaya devam edecek.

Kaynaklar:

1.https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3551767

2.https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3556998

3.https://www.cmaj.ca/content/early/2020/05/08/cmaj.200920

Siz de yorumunuzu paylaşın: