Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Dikkat: Yazının sonunda ek var!

***

Bu sene gribin âdeta yok olduğunu biz hekimler gözlemliyorduk; Dünya Sağlık Teşkilatı (WHO) da destek oldu: “Bu kadar düşük oranlara dair en son kanıtımız, 1888’de, 1889-90 grip salgını öncesiydi”.

Bilim adamları, gribin bu sene 100.000 kişide bir görülmesini, son 130 senenin en düşük seviyesinde olmasını koronavirüse karşı alınan tedbirlere bağlıyorlar (1).

Ben hem bu tedbirlerin etkisinin çok sınırlı olacağını hem de iki virüsün aynı anda hastalık yapma ihtimalinin çok düşük olduğunu, asıl meselenin virüsler arası rekabet yani “viral interference” olduğunu iddia ediyorum.

Yeni bir araştırma bu görüşüme destek oldu (2).

Dağ gelincikleri üzerinde yapılan araştırmada “Canlı zayıflatılmış grip aşılarının” (LAIV), KOVİD’ in şiddetini azaltabileceği gösterildi.

Deney hayvanlarına KOVİD enfeksiyonundan üç gün önce ve sonra dörtlü LAIV uygulandı.

LAIV’ ın KOVİD’ in seyrini ve akciğerlerde meydana gelen olayları ağırlaştırmadığı gibi grip aşısının enfeksiyondan önce uygulanmasının koronavirüsün kopyalanmasını ve üst solunum yollarından saçılmasını azalttığı tespit edildi.

Zayıflatılmış canlı grip aşıları çocuklara tavsiye ediliyor

Nazari bakımdan aşıların sistemik bağışıklık (antikor + hücresel) sağlaması yanında lokal bağışıklık sağlamaları da çok önemlidir.

Enfeksiyonlar ve bulaşıcılık ancak bu tür aşılarla önlenebilir.

USA’ da kullanılan FluMist gibi zayıflatılmış canlı virüs aşıları özellikle çocuklar için tavsiye edilmekle beraber etkinlikleri tartışmalıdır.

Bir zamanlar CDC tarafından hararetle tavsiye edilen bu aşılar daha sonra etkinliklerinin çok düşük (yüzde 3) olduğunun ortaya çıkmasıyla bu sefer kullanılmaması ikazı yapılmıştır (3).

Gelelim neticeye

BİR: Solunum yollarında hastalık yapan virüsler arasındaki rekabet her ikisinin aynı anda hastalık yapmasını engelleyebiliyor.

İKİ: Burun yoluyla uygulanan zayıflatılmış canlı aşılar sistemik bağışıklık yanında lokal bağışıklık da sağlarlar.

ÜÇ: Üst solunum yollarına yerleşerek hastalık yaratan virüslere karşı hazırlanan aşıların burun yoluyla uygulanması enfeksiyonu ve dolayısıyla da bulaşıcılığı önlemede kas içine zerk edilen aşılara göre daha etkilidir.

DÖRT: Bu sene grip aşısı olanlar KOVİD risklerinin azaldığını sanmasınlar çünkü bizde burun yoluyla uygulanan canlı grip aşıları yok.

Kaynaklar:

1. https://ahmetrasimkucukusta.com/2021/02/01/yazilar/tip-yazilari/grip-tip-yazilari-yazilar/grip-asisi-yok-diye-yaygara-koparanlar-neredeler/

2. https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2021.02.01.429110v1

3. https://ahmetrasimkucukusta.com/2018/09/02/yazilar/tip-yazilari/grip-tip-yazilari-yazilar/grip-asilari-rezaleti/

***

EK 1 (24.4.2022): Canlı aşılar, diğer patojenlere karşı artan koruma ile ilişkiliyken inaktive aşılar diğer patojenlere karşı duyarlılığı artırabilir. Kaynak: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1471490613000586,

DTP ve diğer aşılarda gözlemlenmiş olduğu gibi grip aşıları, bağışıklık sistemlerimizi spesifik olmayan şekilde değiştirerek diğer enfeksiyonlara karşı duyarlılığı artırabilir. Kaynak: https://www.bmj.com/content/368/bmj.m810/rr-0

***

Siz de yorumunuzu paylaşın: