Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Gribe, ‘yıldızların etkisi’ ile ortaya çıktığı sanıldığından İtalyanca ‘etki’ anlamına gelen influenza ismi verilmiştir.
Hastalık ülkemizin de bulunduğu kuzey yarı kürede her kış mevsiminde büyük veya küçük salgınlarla (epidemi) ortaya çıkar. Bu salgınlar diğer solunum yolları enfeksiyonları gibi sonbaharda değil çoğu zaman aralık ayından sonraki dönemde başlar.

Bu, Allah’ ın emri olan ve her sene ortaya çıkan ‘yıllık mutad salgınlar’ tüm dünyaya yayılmaz. Yani, salgın oldu diye herkesin gribe yakalanması, hastalanması, yatak döşek yatması gerekmez. 3-6 hafta kadar süren bu olağan salgınlarda toplumun genellikle yüzde 1-5’ i hastalanırsa da bazı yıllarda bu oran yüzde 10-15’ i de bulabilir.

Bu tür salgınları tüm dünyaya yayılmıyor diye küçümsemek hiç de doğru değildir. Çünkü Dünya Sağlık Örgütü’ nün verilerine göre her yıl tüm dünyada 500 milyon insan gribe yakalanmakta, bunların 3-5 milyonu hastaneye yatırılmayı gerektirecek kadar ciddi şekilde hastalanmakta ve 250 ila 500 bin kişi de grip yüzünden hayatını kaybetmektedir.

Grip her yüzyılda birkaç dünya çapında salgına (pandemi) da yol açar. 1510 yılından günümüze kadar 14 pandemi meydana geldiği bilinmektedir. Dünya tarihinin en büyük pandemisi, 20-40 milyon kişinin ölümüne yol açan 1918 yılındaki İspanyol Gribi’ dir. Yüzyılımızın diğer pandemileri ise 1957′ deki Asya Gribi ve 1968′ deki Hong Kong Gribi’ dir. Bu son iki pandemi de Çin’ den başlayıp doğuya ve batıya doğru tüm dünyaya yayılmıştır.

M.Ö. 312 yılında Hipokrat tarafından ‘öksürük ile başlayıp zatürree ile devam ettiği bildirilen salgının’ ilk grip salgını olduğu kabul edilir. İlk insan influenza virüsü ise 1933′ te izole edilmiştir.

Bir grip salgınından en çok etkilenenler küçük çocuklar ile 65 yaşın üzerindeki kişilerdir. Grip, diyabet, kalp ve böbrek yetersizliği, kronik karaciğer hastalığı, AİDS, astım, KOAH, bronşektazi gibi akciğer hastalığı olanlarda, kortizon ve bağışıklığı baskılayan ilaç kullananlarda, kanserlilerde daha ağır seyreder ve ölüm ihtimali bu grupta çok yüksektir.

Grip zatürree ve başka ciddi komplikasyonlara ve ölümlere yol açması yanında, okul devamsızlığı ve iş gücü kaybına yol açması bakımından da çok önemlidir.

Siz de yorumunuzu paylaşın: