BEN BİR BİLİM TRAVESTİSİYİM

Yazı Fontunu Büyült Yazı Fontunu Küçült Yazı Fontunu Sıfırla
top

Dikkat: Yazının sonunda ek var!

***

Son senelerde ‘bilim adamı’ yerine kulakları tırmalayan, son derecede kötü ‘bilim insanı’ ve ‘bilim kadını’ terimleri icat edildi.

Mesele kadınların başının altından çıkıyor olmalı. Çünkü çevremden biliyorum; bilimle uğraşan kadınlar kendilerine bilim adamı değil ‘bilim kadını’ densin istiyorlar. Açıkçası, bilim adamı teriminden ‘kıllanıyorlar’.

Kadınlar hem haklılar hem değiller.

Önce neden haklı olmadıklarını söyleyeyim. Haklı değiller, çünkü Türk Dil Kurumu’ nun internet sitesindeki sözlüğüne göre ‘adam’ kelimesinin bir numaralı karşılığı ‘insan’ olarak veriliyor. Buna göre bilim adamı dendiği zaman, tabii olarak anlaşılması gereken zaten ‘bilim insanı’. Bunun için de bilim adamı sözünden huylanmaya hiç gerek yok.

Adam kelimesinin diğer anlamlarına baktığımız zaman bu sefer de kadınlara hak vermek gerekiyor. Çünkü adam kelimesinin ikinci anlamı ‘erkek kişi, kadın karşıtı’ olarak bildiriliyor. Buna göre bilim adamı dendiğinde tabii olarak da erkekler akla geliyor. 

Adam kelimesinin daha başka anlamları da var. Meselâ: Birinin yanında ve işinde bulunan kimse… Birinin yararlandığı, kullandığı kimse…  Birinin sözünü dinleyen, nazını çeken, kayırıcı… Görevli kimse… iyi huylu, güvenilir kimse… Bir alanda derin bilgisi olan kimse… gibi. Bunlarda da adam, ya insan ya da açık olarak belli değilse de erkek anlamında. Üstüne üstlük adamın bir de halk ağzında ‘koca, eş’ şeklinde karşılığı var.

Adam kelimesinin geçtiği deyimlerimizde de durum farklı değil. İşte birkaç örnek: Adamdan saymak veya adam yerine koymak: Bir kimseye değeri olmadığı hâlde değer vermek.  Adam etmek: Bir kişiyi yetiştirip topluma yararlı duruma getirmek. Adam evlâdı: İyi bir ailenin iyi yetişmiş, iyi eğitilmiş çocuğu. Adamına düşmek: Yapılacak bir iş güzel bir tesadüfle iyi bir adama, uzmanına verilmiş olmak.

Bu örnekleri daha da çoğaltabiliriz, ama neticede ‘adam’ kelimesi tümünde de insan veya erkek anlamında kullanılıyor veya erkeği çağrıştırıyor. Eh, o zaman da bilim adamı sözünden memnun olmayan bilim kadınlarına mecburen hak vermek gerekiyor. 

Bilim adamlarının hemen hepsi erkek

Aslında, bilim adamı teriminin bu kadar yaygın olmasının makul izahı var: Bilim adamlarının neredeyse tamamına yakını erkek. Sadece ülkemizde değil tüm dünyada çok az sayıda bilim kadını var. Mesela, fizikte, kimyada veya tıpta Nobel almış kaç kadın vardır dersiniz? Ya da müzikte, edebiyatta, sosyolojide sivrilmiş, deha, virtüöz seviyesine erişmiş kişilere bakarsanız, bunların içinde de parmakla sayılacak kadar az kadın çıkar.

Durun; hemen ‘Ama üniversitelerimizdeki kadın doçentlerin, profesörlerin sayısı her geçen gün artıyor. Birçok fakültede erkekten çok kadın öğretim üyesi var’ demeye kalkmayın. 

Bilim adamlığı başka şey öğretim üyeliği başka şey. Her profesör bilim adamı olmadığı gibi, bilim adamı olmak için de illâ profesör veya doçent olmak da gerekmez. Üstelik de yüksek okula veya meslek liselerine dönmüş üniversitelerimizin perişan hâli ortada iken.

Bilgin, âlim, bilimci… olabilir mi?

Bilim adamı yerine cinsiyet içermeyen bilgin, âlim, bilimci, ulema gibi karşılıklar da tavsiye edilebilir ama bunların da kadınları tatmin edeceğini sanmıyorum.

Nasıl hâkim, polis, doktor diyince hepimizin aklına erkek geliyorsa ve bunu aşmak için kadın hâkim, kadın polis, kadın doktor diyorsak, bu sefer de kadın bilgin veya kadın âlim veya kadın bilimci gibi bir sürü abuk-subuk terim ortaya çıkacak.

Gelelim neticeye

Hem bilim insanı hem bilim kadını sözlerinden muzdaripim. Hadi, madem bilim insanı var, o zaman ‘bilim hayvanı’ da olmalı diye cinslik yapmayalım ama yarın oğlanlar, lezbiyenler, travestiler, onun bunun çocukları ve daha bilmem kimler ayaklanırlarsa ne olacak?

‘Biz ne bilim adamıyız ne bilim kadını. Biz ‘Bilim lezbiyeni’ yiz veya biz ‘Bilim transseksüeliyiz’ diye herkes kendi terimini yaratırsa kim ne diyebilir?

***

***

EK 1 (21.9.2021): Televizyon ve sosyal medyada saatlerce zaman geçirenler bilim adamı olabilir mi? Bilim adamlarının bu kadar bol vakti var mıdır?

Televizyon kanallarına Amerika’ dan her gün sabah akşam bağlanan ve burada saatlerce zaman geçiren, kimi sakallı kimi sakalsız, kimi papyonlu kimi papyonsuz, kimi gözlüklü kimi gözlüksüz kişiler var ya, benim gözümde bunların hiçbirisi bilim adamı olamaz. Bilim adamının sosyal medyada, televizyonlarda böyle boşa geçirecek zamanı olmamalıdır diye düşünüyorum. Ve bir kişiye bilim adamı dendiği zaman da, buna kimsenin itirazı olmaması gerekir. Mesela, Aziz Sancar. Aziz Sancar bir bilim adamıdır. İnstagramı, Tivittiri, Feysbuku falan yoktur. Onun işi bilimdir. Başka bir şey değildir.

Kaynak: https://twitter.com/drahmetrasim/status/1439853944939978754?s=20

***

EK 2 (21.9.2021): Bilim adamı değilim. Bilimi takip eden; bilimden faydalanan; öğrendikleri üzerinde düşünen, süzgeçten geçiren; bunları anlatan ve uygulayan biriyim.

Bana siz de bilim adamı değil misiniz diye soruyorlar. Hayır, ben bir bilim adamı değilim. Ben hekimim ve emekli bir öğretim üyesiyim. Bilimle uğraşan herkese bilim adamı dendiği zaman hakiki manada bilim adamı olanlara ayıp edilmiş olur. Her resim yapana ressam dersek Kenan Evren de Picasso’ yla Van Gogh’ la aynı kategoriye girer ki bu, kabul edilemez. Bakın, her mesleğin bir diploması vardır, çeşitli akademik unvanlar vardır, doçentlik, profesörlük gibi ama bilim adamlığının bir diploması yoktur. Bir insanı bilim adamı yapan ürettiği bilgidir, icatlarıdır, keşifleridir, araştırmalarıdır.

Kaynak: https://twitter.com/drahmetrasim/status/1440026755490713603?s=20

***

Yazı için 170 yorum yapılmış:

  1. kaya batuhan 20.06.2011 11:21:12

    Profesöre aynen katılıyorum. Bilimadamı sözcüğünü bayanlar sırf kıl kaptıkları için değişsin diyorlar. yoksa bilimadamı sözcüğü dışında kadınların bu hakkını elinden alma veya bayan bilimcilere bir eziyet söz konusu değil.

  2. XYZ XYZ 20.06.2011 10:53:39

    Gerçekler acıdır.Profesörün sözleri kadınları ne kadar kızdırsa da sonuna kadar doğru.Kadınlar bu kadar bilim adamına karşılık kaç bilim kadını var ki konuşuyorlar.Her şeye konuşmalarının sebebi çenelerinin erkeklerden daha kuvvetli olması.Ama bu gerçekleri değiştirmiyor.

  3. cenk özbek 20.06.2011 10:51:09

    hadi ben bu adamcagizi gectim de dünyada milyarca insan tanri varliginin erkek olduguna inaniyor?o ne olacak?ve kadnilarin bunu yani erkek egomanyasini pesinen kabulü nolacak?

  4. burkan alp 20.06.2011 10:50:32

    kadınları eleştiriyor ama kadınlarında kendıne göre başarlı olduğu alanlar var prof ev kadını olsa güzel yemek yaparmı , güzel ev temizlermi,güzel bulaşık yıkarmı,güzel çocuğa bakarmı malesef kadına biçilen değer bunlar.bu prof.un kadınlara karşı alerjisi var galiba

  5. FİLİZ KILIÇ 20.06.2011 10:48:08

    maalesef kadınlarımız erkekler gibi rahat olmadığından, kariyere odaklanıp da bilim adamı olamıyor, yok yemek yap, yok temizlik yap,yok çocuk doğur büyüt derken, gelecekleri ellerinden kayıp gidiyor, kadın ne kadar zengin olsa hizmetçileri olsa da kadın heryerde aynı, bütün sorumluluk kadında hep

  6. İbrahim KURT 20.06.2011 10:48:05

    Hoca çok doğru söylüyorda şu gerceği söylemeden geçiyor ; kadına bilim çalışması için fırsat vermişmiyiz ,helede islam toplumları onlar için karnından sıpayı, sırdından sopayı eksik etmeyin zihniyetinden daha başka nasıl bir düşünce ve ifade beklenir. Bu kadar yanlış acıklamayı bilim adamı yaparmı

  7. Mavi Beyaz 20.06.2011 10:43:04

    Nobeli cok alan milletler ‘scientist’ diyorlar. Osmanlida da ‘alim’ demisler. Hatta kadinlar icin bile varmis ‘alime’. Prof gereksiz bir iddiada bulunmus. Hem yanlis, hem de yakismayan ifadeler ile. Ayni dili kullansam ben de derdim

  8. öz öz 20.06.2011 10:37:18

    Bu adam kim? Bu röportajına ne gerek var? Kimin aklına gelmiş röportaj! Allah bilir kendi kendine reklam yapmaya çalışan prof oldugunu sanan körcahilin teki! Ben sen yorulma sanada bi isim buldum “Bilimsizadam”

  9. CANSEL SERRA CANOZ 20.06.2011 10:34:20

    ÇOK EŞLİLİK MADEM DOGANIN KANUNU KADIN İÇİNDE GEÇERLİ OLMASI DOGANIN GEREGİDİR.HAYIR DEMEM YANİİİ 🙂

  10. Mustafa sestak 20.06.2011 10:27:04

    doçentte yeterlilik sınavından önce, adayların psikoloji ve psikiyatri anabilim dallarından da yeterlilik almalarına…

  11. S S20.06.2011 10:25:52

    Sonuna kadar haklı..Aynen katılıyorum.. Radikal feminizm herşeye al atmak istiyor.. ama bunun da bir sınırı olmalı… Hocam gerçek neyse onu söylemiş.. teşekkürler….

  12. nisa erbek 20.06.2011 10:25:20

    Ahmet beyin sadece bilim dalında kadınların çok fonksiyonunun olmadığı kısmına katılıyorum o konuda haklı ama diğer yargılarında haksız ve birazda saçmalamış.

  13. Mustafa sestak 20.06.2011 10:25:03

    şimdi bu prof. bilim ADAM ı mı?yoksa bilim İNSAN ı mı? insanlardaki cinsiyet değişikliği olayı tıp psikoloji sosyoloji ve psikiyatriye konu olmuşken, bu açıklamaların sahibi bir profesör olabilir mi??

  14. dilek Yildiz 20.06.2011 10:21:11

    Tamamen dilimizden kaynaklanan bir durum, ingilizcede science man/woman diye bisi yok scientist var, dentist´ e disci diyebiliyoruz ama ona bile dis hekimi dedirtmiyorlar mi!. Direk tercume “bilimci” olabilir ya da eski gunlere donup “alim” diyebiliriz ama iste onunda anlamini genisletmisiz.

  15. cumali zatoğlu 20.06.2011 10:19:50

    Hoca, HAKLI. “Bilimadamı” terimi cinsiyet içermiyor, “erkeklik” vurgusu yapmıyor; eğer “bilim erkeği” denseydi, o zaman “Bilim kadını”, “bilim kızı”, “bilim eşcinseli” gibi terimlerin de kullanılması gerekirdi. Mesela “Anlamadan yorum yapan adam” dediğimizde bu bayanları da kapsar..

  16. Cumali Ekenler 20.06.2011 10:18:34

    Bence hocaların hepsi görüşlerinde haklı.

  17. Melisa Istanbul 20.06.2011 10:16:07

    1921 yılına kadar Cambridge bile kadına kadın olduğu için diploma vermiyordu. İngilizce tarih bile history (yani erkeğin tarihidir) ve bu gün feministler herstory derler. Son 9 yılda ülkemizde üniversiteye giren bayan sayısında %10 düşüş olmuş. Hocamız kafasını buna yorsa, daha faydalı olurdu.

  18. Fethi Tiras 20.06.2011 10:14:18

    Caglar boyu erkek egemenliginde yasayan kadina düsünme firsatimi verdiniz. Hep istediniz ki, Kadin ya ananiz ya baciniz yada eglencelerinize meze olsun. “Sirtindan sopayi karnindan Sipayi eksik etme” sözü acaba kimlere ait. Sadece ders kitaplarinin yetistirdigi Profesörler ancak bukadar olur…….

  19. Çiğdem Yılmaz 20.06.2011 10:14:17

    Bilim adamı bir sıfattır ve biyolojideki adam sıfatıyla belirlenen insanı ifade eder, cinsiyeti değil… Bunun tartışmasını prof. ünvanlıların yapması çok vahim… Kadına bakışta ağ tutmuş görüşlerin yinelenmesi de aynı vahim durum…

  20. ajdaR pekkan 20.06.2011 10:12:57

    kendine iyi ad bulmuş: bilim traavestisi

  21. Zeynel Yazicioglu20.06.2011 10:10:48Cevabi acik. Esitlik olmadigindan ve sans verilmediginden. Arabistanda araba kullanmasini bilmiyor kadinlar. Neden?

  22. Didem Duman20.06.2011 10:09:29Erkeklik kompleksi diye işte buna derler!

  23. önder aykırıoğlu 20.06.2011 10:07:49

    Sn.prof.Küçükustayı,annemin tedavisini yaptığı dönemde tanıdım.Çok mütevazi ve işinin ehli bir doktor. Bazı arkadaşlar tepkili bu yazısından dolayı ancak bu açıklama gündeme gelmek adına değil,bir yazısından alıntıdır.Ayrıca kişinin seceresini bilmeden konuşmamak lazım.Söylediklerine de katılıyorum.

  24. ANNE OLMA FARKI 20.06.2011 10:05:58

    SAYIN PROF., KADINLARIN BİLİMDE ERKEKLER KADAR YAYGIN OLMAMALARIN
    SEBEBİ DOĞURGAN OLMALARI VE SİZ KONUNUZ İTİBARİYLE DAHA İYİ BİLECEKSİNİZ,
    KADININ ANNE OLMASI BİYOLOJİK VE PSİKOLOJİK OLARAK KADINLIĞIN TAMAMLA-
    YICI FAKTÖRÜDÜR, İŞTE BU FAKTÖR KADININ ZAMANLAMA YÖNÜNDEN BİLİMDEN
    UZAK BIRAKIYOR.

  25. deniz kaya 20.06.2011 10:02:46

    bizler kadınların bilim adamı olması konusunda ısrar etmiyoruz,okula gönderilsinler,toplum içinde özgür bir birey olabilsinler şu an için bu yeterli,keşke şartlar daha eşit ve adil olsaydı o zaman böyle bir karşılaştırma yapılabilirdi

  26. Gülsen Yücesan 20.06.2011 10:01:16

    Bilim adamı olmaya gerek yok… kadının zaten bilim adamı olamadanda ünvanı var hangi bilim adamı doğuganlık vasfına sahiptir? cevap vereyim ANA olmakkkkkkkkkkkkk

  27. Nurbanu Deniz 20.06.2011 10:00:46

    Sayin prof malesef hakli , kactane astronot, organ nakli cerrahi, fizikci yada nobel ödüllü kimyaci var , biz kendimizi elestrilerim sevgili hemcinslerim .

  28. Suat D 20.06.2011 09:59:50

    Prof. ünvanına sahip bir insanın gerek bilime ve gerekse de insanlığa faydalı işlerde bulunması ve örnek davranışlar sergilemesi gerektiğini düşünmekteyim. Her ne kadar düşünceleri , özgür düşünce bağlamında kendi fikirleri olsa da “onun bunun çocukları” gibi bir sözü kullanmş olması hiç yakışmamış!

  29. casuffi .20.06.2011 09:46:47Beyefendi boşuna okumuş onca seneyi..yazık. Keşke hiç uğraşmasaydı. Aldığı ist düzey eğitim zihinsel gelişimine ve vizyonuna pek bir katkı sağlamamış.

  30. enver özbek20.06.2011 09:44:41bu profesörün benim gibi kafası karışmış.Türkideki eski bir rusça kitabinda çelavek=insan,adam yazıyordu..Kafamda adam yer etmiş.Rusyada kadına sen çelavek değil kadınsın dedim.ve ısrara ettim.beni bütünruslara şikayet etti.Sayın prof.insan demek adam ve kadınları kapsar…

  31. vedat ak 20.06.2011 09:42:15

    bizde zaten aklı basında fazla kadın yok.. aklı basında olanlar alınır ama çoğunun aklı basında olmadıgı için alınmaz tepki vermez. kendileri 3. veya 4. eş olmaya razı gelen kadınlar bu lafa neden alınsınki? o yuzden atış serbest. istediğini de kardeşim.

  32. alattin arslan20.06.2011 09:38:42her başarılı erkeğin arkasında bi kadın vardır.

  33. zeynep altıntaş20.06.2011 09:35:53Evet kadınlar maalesef ödül alamıyor.Çünkü, anne oluyor.Çünkü, eş oluyor.Çünkü, kadın oluyor.En başta erkekler tarafından eziliyor, küçük görülüyor kadın olduğu için.Ve erkekler gibi işini maalesef herşeyin önünde tutamıyor, erkekler gibi tek işe odaklanmıyor kadın.Bin parçaya bölünüyor.

  34. Güler Gül 20.06.2011 09:35:42

    Bir kimsenin kalbinde ne kadar kibir varsa, aklında o kadar noksanlık var demektir

  35. Kobi Kobi 20.06.2011 09:33:05B

    İLİM BİR ARAÇTIR ANCAK ARAÇLARDAN SADECE BİRİDİR. İYİYE DE KÖTÜYE DE KULLANILABİLİR. SAF MANTIK KULLANARAK VARILAN BU SONUÇLARIN EKSİK VE HATALI OLDUĞUNU BİLİYORUM. BİLİMİN DIŞINDA EDEBİYAT HATTA MÜZİK VE SANATTA DA KADININ ADININ GEÇMEDİĞİ ÇOK TARTIŞMALIDIR. HELE MÜZİKTE BU İDDİA TAMAMEN YANLIŞ…

  36. ömer sahın 20.06.2011 09:30:34

    İLK DEFA BİR PROFESÖRÜN DOĞRU SÖZLER SÖYLEYİP MANTIKLI KONUŞTUĞUNA ŞAHİT OLDUM…KADINLARIN BİLİM KONUSUNDA KIT OLDUKLARINI DÜŞÜNÜYORUM…SADECE EVLİLİK YA DA PARA DÜŞÜNÜR ONLAR…BEYİNLERİNİN BÜTÜN LOPLARINI KULLANAMAZLAR KANIMCA…EVRİMLE İLGİLİ OLABİLİR…ERKEK AVCI KADIN TOPLAYICI OLUNCA….

  37. meltem gurses 20.06.2011 09:24:42

    Bir kadın olarak çok ta haksız bulmuyorum. Kadınların bu tür şeylere taklılıp kalmalarını fazlasıyla kompleksli buluyorum. Terminolojide varolan şeyleri sırf cinsiyetçilik adına değiştirmeye çalışmak gerçekten komik ve anlamsız. Cinsiyetçiliğin pozitifine de negatifine de karşıyım.

  38. feride badur 20.06.2011 09:13:00

    Ülkemizde kadınlara seçme ve seçilme hakkının 75-80 yıllık bir geçmişi varken, sofradaki yeri sarı öküzden sonra gelirken sen neden bahsediyosun eyy profesör(!)
    medeniyetin beşiği denilen isviçre bile bu hakkı kadınlara 1972 dermiş!!!

  39. Güner DURMAZ 20.06.2011 09:12:41

    Bu yeni tip aydın tayfası; erk sahibi nereyi isterse orayı aydınlatıyorlar. Bir fikre tüm yönleriyle bakıp çepeçevre aydınlatamıyorlar. El feneri gibi, onu tutan elin istediği yeri aydınlatmaya çalışıyorlar.Yani kanalize aydınlık. Böyle olunca da elbette söylemleri kanalizasyon oluyor.

  40. Ali Suavi 20.06.2011 09:09:50
    Kime ne derler bilmiyorum ama bu adama “bilim adamı” denemeyeceğinden eminim.
    Diğer abuk sabuk açıklama yapan ve adının önüne bir şekilde prof dr falan yazan tiplere gelince bunlar bilim üretememekten dolayı artık magazin üretir olmuşlar yani memleketin geri kalanından bir farkları yok…

  41. Hülya Börekçioğlu 20.06.2011 09:09:07

    Sayın profesör bunun nedeni sakın erkekler olmasın. Kadınların ekeklerin geldikleri kariyer aşamalarına gelmesi için eğitim, bilgi ve birikim pek yeterli olmuyor birde erkekleri aşmaları gerekiyor.

  42. Güner DURMAZ 20.06.2011 09:02:36

    Geçenlerde de yine bir makam profesörü; tekeşliliği insanlıkla bağdaştıramayan açıklamalar yaptı. Rüzgara göre hareket eden beyin kaplarından başka ne beklenebilir ki. Başınızı örterek başınızı eğerseniz, devamında başınızı ezmek isteyeceklerdir. Bencillik ve sadizmin sonu yoktur.

  43. tugba *20.06.2011 08:56:51prof olunca cahillik de gitmiyor!!!prof olmuş ama hala ülkesinde ve dünyada bugüne kadar kadınlara nasıl davranıldığı, özgürlüklerinin nasıl kısıtlandığı, hala dünyanın ve türkiyenin bir çok yerinde kadın olmanın günah olduğu bir zamanda yaşadığının farkında olmayan biri

  44. yakup abdulazizoğlu20.06.2011 08:42:28haklı söze nuruke ne desin.

  45. divit köylü20.06.2011 08:11:53

    Günaydin;
    N’yin prof.’u?
    bu habere konu olan Prof. nerede okuyup “adam” olmus bilemiyorum. bildigim, böyle düsünebilmek icin Prof. olmak gerekmiyor. bilindik cahillik bu. eril egemen sinif piyonlugu yapiyor.
    okula yeniden baslasa, arastirarak ögrense, ögrenince konussa belki bilim adami olur.

  46. osman ülker20.06.2011 05:12:33

    yazık ki ne yazık.ülkemin en iyi tıp fakültelerinden birisinden prof. ünvanıyla ayrılmış bir ‘bilim insanı’ nın ilgilenecek veya araştıcak başka konusu kalmamış ki bunlarla uğraşıyor.anlaşılan o ki düşünce sistemlerimizdesloganlarıyla başlamış.

  47. OĞUZ BEY20.06.2011 04:46:47

    DOĞRU SÖZE NE DENİR.BİR KULÜBE GİREN ORANIN KURALLARINA UYMAKLA MÜKELLEFTİR derler ya!Ne oldu şimdilerde; STATÜKO YIKILDI YA,HERKES BULUNDUĞU YERDE bir baş olmaya çalışırken baş kaldırıp BEN ŞUYUM BUYUM diye TERMİNOLOJİYİ DE DEĞİŞTİRMEYE KALKIŞIRSA,kusura bakmasınlar amma ANCAK SOĞAN BAŞI OLURLAR!!!

  48. Mustafa Ergüler20.06.2011 09:02:26

    Bu kafa yapısıyla profesör olduysa bu ülkede profesörlerin sayısı daha da artacak bundan sonra..

  49. riza özdemir 20.06.2011 08:55:10

    Bu ülkede profların söyledikleri çok normal.Yoksa % 50 nasıl oy çıkardı ..

  50. seda öztürk 20.06.2011 08:53:51

    sen ne konuşuyorsunn???? laf olsun torba dolsun ne alaka….

Siz de yorumunuzu paylaşın: