Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Düzenli olarak tüketilen enerji ve spor içeceklerinin gençleri başka sağlıksız davranışlara da sürüklediği belirlendi.

Journal of Nutrition, Education and Behavior isimli dergide yayınlanan araştırma bu tür içeceklerin sağlıksız davranışların sebebi olabileceğini gösteren ilk araştırma olması bakımından çok önemli.

Araştırma 2009-2010 senelerinde Minneapolis-St. Paul bölgesinde 20 okulda yaşları 6-12 arasında olan 2 bin 793 öğrenci üzerinde gerçekleştirildi.

Gatorade ve Powerade gibi “spor içecekleri” ile Red Bull ve Rockstar gibi “enerji içeceklerini” ne kadar içtikleri sorulan çocukların sağlıklı ve hayat tarzları ile ilgili pek çok özellikleri de değerlendirildi.

Çocukların yüzde 38’ inin en azından haftada bir defa spor içeceği, yüzde 15’ i ise enerji içeceği içtikleri ve erkeklerin kızlara göre bunları daha düzenli tükettikleri tespit edildi.

Düzenli olarak spor içecekleri içen gençlerin organize sporlara daha meraklı oldukları, daha yoğun fiziksel aktivite yaptıkları ama aynı zamanda video oyunlarına ve televizyon seyretmeye daha fazla zaman harcadıkları belirlendi.

Hem kızların hem erkeklerin genel olarak fazla şekerli meşrubatları tercih ettikleri ve düzenli spor içecekleri içenlerin sigarayı daha fazla denedikleri görüldü.

Düzenli olarak enerji içeceklerini tüketenlerin bunları daha seyrek içenlere nazaran daha fazla spor veya egzersiz yapmadıkları fakat daha uzun süre video oyun oynadıkları, erkek çocukların bu oyunlara daha çok zaman harcadığı belirlendi.

Düzenli olarak enerji içeceği içenlerin daha fazla şekerle tatlandırılmış meşrubat tükettikleri ve düzenli enerji içeceği içen kızların da genellikle kahvaltı yapmadıkları, her iki cinsiyetin de sigarayı daha fazla denedikleri ortaya çıktı.

Spor içecekleri aslında kimin için?

Araştırmacılardan Nicole Larson “Gerçekte spor içecekleri sıcak ve nemli havada yoğun egzersiz yapanlar içindir. Bunlar düzenli olarak içilirse fazla kilo alınması ev diş çürüklerinin oluşmasına katkı yapar. Aktif çocuklar için en iyi içecek sudur” diyor ve ilave ediyor:

“Enerji içeceklerinin çocuklara bir faydası olmadığı gibi sinir sisteminin daha fazla uyarılmasına da yol açıyor.

Çocuklarda enerji içecekleri tüketimi ile havale, kalp ritim bozuklukları ve nadiren ölümü ilişkilendiren araştırmalar var.”

Meşrubat üreticilerinden itiraz var

American Meşrubatçılar Birliği (The American Beverage Association =ABA) araştırmaya itirazda hiç vakit kaybetmiyor.

Sözcüleri Maureen Beach “Araştırma sadece bir birlikteliği ortaya koyuyor; hiçbir zaman spor veya enerji içeceklerinin olumsuz davranışlara yol açtığını göstermiyor” diyor.

Araştırmadan çıkan sonuçları Northern Kentucky Üniversitesi öğretim üyelerinden Cecile Marczinski gibi çok endişe verici bulanlar da var:

“On sene önce çocuklar bu kadar fazla kafein tüketmiyordu. Bu durum günümüzde değişti ve bunun sonuçlarını bilmiyoruz.

Enerji içeceklerindeki yüksek miktardaki kafein çocukların beyinlerinin daha fazla şeker veya diğer uyarıcıları arzu etmesine yol açabilir.

Enerji içecekleri içen çocukların sigara içme, diğer yasak maddeleri deneme ve alkol içme ihtimalleri daha fazladır.

Bunun sebebini bilmiyoruz ama durum aynen böyle.”

2013’ de yapılan ve Journal of the Academy of Nutrition and Dietics’ de yayınlanan bir çalışma, USA’ da spor ve enerji içecekleri tüketiminin son senelerde üç misli arttığını gösteriyor.

Gelelim neticeye

BİR: Enerji ve spor içecekleri sağlıklı yaşamak için gerekli olmadıkları gibi bunların özellikle fazla tüketilmelerinin birçok sağlık problemine yol açması da muhtemeldir.

İKİ: Araştırmaya itiraz eden ABA, sonuçlar bu içeceklerin çok faydalı olduğu sonucuna varsaydı gene aynı açıklamayı yapar mıydı merak ediyorum.

ÜÇ: Ayran, kefir, boza, şalgam suyu gibi hepsi de sağlık dostu, hastalık düşmanı içeceklerimiz var ama bu meşrubatların tüketimi hiç şüphe yok ki bizde de çocuk ve gençler arasında hızla artıyor olmalı.

DÖRT: Çocuklarımızı kolaya gazoza karşı koruyamadık; hepsini potansiyel obezite, diyabet, kalp hastası yaptık.

Onları hiç değilse enerji içeceklerine karşı koruyalım.

BEŞ: Gıda, Milli Eğitim ve Sağlık Bakanlıklarının bu meseleye mutlaka ve acilen el atması gerekiyor.

KAYNAK

1. http://www.jneb.org/article/S1499-4046(14)00082-7/abstract

2. http://www.webmd.com/children/news/20140506/could-energy-drinks-be-wrong-choice-for-some-teens

Siz de yorumunuzu paylaşın: