HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
PEPSİ, DİYET İÇECEKLERDEN ASPARTAMI ÇIKARIYOR
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
Pepsi, diyet içeceklerinde artık aspartam kullanmayacağını açıkladı (1, 2, 3).
Ağustos ayından itibaren USA’ da üretilen meşrubatlarda aspartamın yerini “sukraloz” ve kısaca “ace-K” olarak bilinen “acesulfame potassium” alıyor.
Yeni diyet Pepsi kutularının üzerinde büyük harflerle “Now Aspartame Free” yani “Artık Aspartam Yok” ibaresi bulunacak.
Bu değişiklik şirketin USA’ da satılan Caffeine Free Diet Pepsi ve Wild Cherry Diet Pepsi içecekleri için de geçerli olmakla beraber Diet Mountain Dew ve Pepsi Max gibi diğer meşrubatlarda aspartam kullanılmaya devam edilecek.
Şirketin sözcüleri formülün değişmesine karşılık içeceğin tadında hiçbir değişiklik olmayacağını bildiriyor.
Pepsi’ nin bu kararı almasında, tüketicilerin aspartamın yan etkilerinden endişe etmeleri ve Diet Pepsi satışlarında son senelerde düşme olması rol oynadı.
Tatlandırıcı değişikliğinin satışları ciddi oranda azalan veya tüketicilerin fazla şikayetçi olmadığı ürünler için geçerli olmaması dikkat çekiyor.
Beverage Digest’ in bildirdiğine göre geçen sene Diet Pepsi satışlarında yüzde 5.2 ve Diet Coke satışlarında ise yüzde 6.6 azalma oldu.
Diet Pepsi ilk olarak 1964’ de tatlandırıcı olarak sakarin kullanılarak satışa çıktı.
1983’ de sakarin yerine aspartam kullanılmaya başlandı.
Ace-K, ilk kez 1988’ de onay aldı ve Coke Zero gibi ürünlerde kullanılıyor.
Splenda adıyla pazarlanan sukraloz ise 1998’ de onaylandı ve Diet Coke’ da kullanılıyor.
FDA, aspartam emniyetli diyor
FDA, aspartamın yiyecek ve içeceklerde kullanılması için 1981’ de onay verdi.
Aspartam 1996’ da “çok maksatlı tatlandırıcı” (general-purpose sweetener) sınıfına sokularak daha serbest kullanılması sağlanmış oldu.
FDA aspartamın en etraflı incelenmiş olan katkı maddelerinden biri olduğunu, 100’ den fazla araştırmanın emniyetli olduğunu ortaya koyduğunu bildiriyor.
Aspartam, sadece fenilalanini metabolize edemeyen fenilketonüri hastalığı olanlar için sakıncalı kabul ediliyor ve aspartam bulunan ürünlerin etiketlerinde bununla ilgili uyarı bulunması icap ediyor.
Aspartama hayır
Coca-Cola firması da FDA gibi aspartamın emniyetli bir tatlandırıcı olduğunun altını çizerek bunu ürünlerinde kullanmaya devam edeceğini bildiriyor.
Oysa aspartamın kanserojen olması yanında, oksidatif stresi artırdığını, beyin hasarı, obezite ve diyabete yol açtığını gösteren çok sayıda araştırma var (4).
Sukraloz da güvenilir bir tatlandırıcı olmaktan çok uzak
Pepsi’ nin aspartamın yerine kullanacağı tatlandırıcılar da güvenilir olmaktan çok uzaklar.
2010’ da sukralozun 250◦ C’ de termal degradasyonla toksik “kloropropanol” ler oluşturduğu ve sukraloz ihtiva eden yiyeceklerin ısıtılması sırasında yüksek toksisiteye sahip poliklorlu aromatik bileşikler ortaya çıkabileceği gösterilmişti (5).
Kloropropanoller, genotoksik ve karsinojenik etkileriyle tanınıyor.
Yeni bir araştırmada da sukralozun yüksek sıcaklıklarda paslanmaz çelik veya diğer metal kaplarda pas (Al2O3, Fe2O3 ve CuO) varlığında poliklorlu dibenzo-p-dioksin ve dibenzofuran (PCDD/Fs) oluşturdukları tespit edildi (6).
Gelelim neticeye
Pepsi, güya tüketicilerin endişelerine olan saygısından diyet meşrubatlarda aspartamdan vaz geçtiğini açıklıyor ama gelin de inanın.
Pepsinin aspartamı tüm ürünlerinden değil sadece satışı hacmi düşen diyet içeceklerden çıkarması bunun tamamen ticari bir karar olduğunun açık ve net delilidir.
İşin doğrusu ise, sağlığımıza hiçbir faydası olmayan tüm katkı maddeleri ve tüm tatlandırıcılardan uzak durmaktır.
Kaynaklar
2. http://www.cnbc.com/id/102618133
5. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0956713511001617
6. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3796739/
***
EK 1 (18.10..2023): DSÖ’nün Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC) aspartamı “insanlar için muhtemelen kanserojen” olarak sınıflandırdı ancak DSÖ’nün JECFA komitesi hâlâ aspartamın güvenli bir şekilde tüketilebileceğini söylüyor.
13 JECFA paneli üyesinden en az altısının Coca-Cola’nın uzun süreli paravan grubu olan ILSI ile bağlantısı var.
***
