Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Çocuklara özellikle de 2 yaşından küçük çocuklara ilaç verirken hiç aceleci olmamalı. Çünkü, gün geliyor senelerdir piyasada satılan pek çok ‘popüler ilacın’ güvenilir olmadığı, bunların fayda yerine zararlarının daha çok olduğu ortaya çıkıyor.

Amerikan Gıda ve İlaç Dairesinin (FDA) geçtiğimiz aylarda 356 sayfalık bir rapor yayınlayarak 6 yaşından küçük çocuklara ‘öksürük ve soğuk algınlığı ilaçlarının yasaklanmasını’ tavsiye ettiğini sizlere bildirmiştim.

Rapora göre, hem bu ilaçların etkili olduklarını gösteren kesin bilimsel kanıtlar yok ve hem de çok ciddi hatta ölümcül de olabilen yan etkilere sahipler. Amerika’ da son 35 yıl içinde en az 125 çocuğun reçetesiz satılan ve ‘tezgah üstü ilaçlar’ adıyla bilinen bu ilaçlar yüzünden öldükleri belirlenmiş; ölüm ihtimali 2 yaşından küçüklerde daha da yüksek bulunmuştu.

Dünyanın en saygın tıp dergilerinden biri olan Chest’ in son sayısında yayınlanan bir araştırmada, reçetesiz satılan Vicks VapoRub isimli soğuk algınlığı ilacının da 2 yaşından küçük çocuklar için tehlikeler taşıdığı bildirildi.

Araştırmada, bu ilacın bronşlarda iltihaba yol açarak, mukus yapımını artırarak ve mukusun küçük bronşlardan temizlenmesini azaltarak çok ciddi solunum yetersizliğine yol açabileceği ve bu yüzden küçük çocuklarda kullanılmaması öğütleniyor.

Wake Forest University School of Medicine’ de yapılan araştırmada, Vicks’ in insanlarınkine çok benzer bronşlara sahip olan dağ gelinciklerinde mukus yapımını yüzde 59 oranında artırdığı ve mukus atılmasını yüzde 36 oranında azalttığı, ilacın solunum yollarında kan toplanmasını azaltmadığı, sadece beynin bronşların açık olduğunu sanmasını sağladığı belirlenmiş.

Araştırmayı yapan uzmanlar, ilacın aslında solunum yollarını açmadığını, ama beynin solunum yolları açıkmış gibi algılamasını sağladığını da ileri sürüyorlar.

Aslında uyarı var

Vicks VapoRub, Proctor and Gambel firması tarafından üretilen ve neredeyse yüzyıldan beri kullanılmakta olan ve ülkemizde de çok popüler olan buharlaşan merhem şeklinde bir ilaç.

İçinde kâfur, Hindistan cevizi yağı, mentol, okaliptüs yağı, timol, terebentin ve sedir ağacı yaprağı yağı bulunuyor. Hastaların göğsüne, boynuna ve ağrıyan yerleri üzerine sürülüp ovalanarak uygulanan ilacın öksürüğe, kas ağrılarına, burun tıkanıklığı ve hapşırmaya, ses kısıklığına iyi geldiğine ve solunumu rahatlattığına inanılıyor.

İlacı üreten firma ise bu araştırmaya itiraz ediyor. İlacın bir asırdan beri kullanıldığını, son beş yıl içinde bir milyardan fazla satıldığını ve herhangi olumsuz etkisinin bildirilmediğini ve hayvanlar üzerinde elde edilen sonuçların insanlar için geçerli olmayabileceğini ileri sürüyor.

İlaç üretici firma çok haksız da değil, zira ilacın prospektüsünde iki yaşından küçük çocuklarda kullanılmaması ve 6 yaşından küçüklerin ilacı soluyarak içlerine çekmemeleri gerektiği ve ilacın burun deliklerine sürülmemesi uyarısı yer alıyor. Çünkü ilacın içinde bulunan kâfur yutulduğunda ve emildiğinde toksik etkiler gösterebiliyor.

Gelelim neticeye

Her ne olursa olsun, bu araştırmadan çıkarılması gereken çok önemli dersler var:

1. Bir ilacın yüzyıldır kullanılıyor olması bile onun güvenli olduğunu göstermiyor.

2. Bitkisel ilaçların yan etkilerinin olmadığı veya faydaları olmasa bile zararlarının da olmadığı kesinlikle doğru değil.

3. İlaçlar mutlaka tavsiye edildiği şekilde kullanılmalı, dozlara ve doz aralıklarına çok dikkat edilmeli.

4. Senelerdir kullanılan çok popüler ilaçlardan bazılarının aslında hiçbir faydalarının olmayabileceği unutulmamalı.

5. Küçük çocuklara ilaç verirken doktorlar çok iyi düşünmeli, rastgele ilaç kullanmaktan kaçınmalı.

Not: Bu yazı ilk defa 16 Ocak 2009′ da yayınlanmıştır: http://www.iyibilgi.com/artikel.php?artikel_id=24666

Araştırmanın kaynağı: https://journal.chestnet.org/article/S0012-3692(09)60079-9/abstract

Makalenin adı: Vicks VapoRub Induces Mucin Secretion, Decreases Ciliary Beat Frequency, and Increases Tracheal Mucus Transport in the Ferret Trachea

***

Yazı için 1 yorum yapılmış:

1. esra esra dedi ki:

   13 Aralık 2017, 19:21

   “4. Senelerdir kullanılan çok popüler ilaçlardan bazılarının aslında hiçbir faydalarının olmayabileceği unutulmamalı.” hocam bu maddeden çıkan sonuç sağlık terörü var ve her sene milyonlarca insanı sağlığından edip hiç hesap sorulmuyolar. bu bir ticari sektör tıpkı din gibi hassas bir meselemiz olan sağlık ta birileri tarafından kullanılıp paramıza canımıza kast ediyorlar. ve kimse hesap vermiyor milyar dolar kazanmaya devam ediyorlar. birileri nasıl din zırhını geçiriyorsa başka birileri de kendine bilim kılıfını geçirerek ağzımıza ediyolar.

Siz de yorumunuzu paylaşın: