Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Yeni bir araştırma, grip aşısının erkeklerde kadınlardaki kadar koruyucu olmadığını ortaya koydu.

Araştırmaya göre, erkeklik hormonu olan testosteron bağışıklık sistemindeki genlerin daha az antikor yapmasına sebep oluyor.

Proceedings of the National Academy of Sciences simli dergide yayınlanan araştırma mevsimsel grip aşısı olan değişik yaşlardaki 53 kadın ve 34 erkek üzerinde gerçekleştirildi (1).

Bu kişilerin kanlarında sitokin ve kemokin, kanda hücre alt grupları, gen ekspresyonları ve çeşitli uyaranlara karşı hücresel cevaplar gibi bağışıklık sisteminin çeşitli elemanlarına bakıldı.

Kadınlarda erkeklere göre yaşla ilgili olmaksızın grip aşısına karşı daha fazla antikor cevabı ve enflamatuar sitokin ekspresyonu geliştiği belirlendi.

Bu enflamatuar profil, aşıya karşı serolojik cevapla değil ama monositlerdeki fosforillenmiş STAT3 protein seviyesi ile korelasyon gösteriyordu.

Aşıya karşı gelişen bağışıklık cevabında, lipit sentezi ile ilgili bir grup genin (Module 52 genleri) rolünün olduğu ve bunların aktivitesinin testosteron tarafından düzenlediği, grip aşısına karşı antikor cevabının yüksek testosteron seviyelerine sahip erkeklerde daha düşük olduğu tespit edildi.

Kadınlarda, bağışıklık sistemi ile ilgili olduğu bilinen bazı Module 52 genlerinin aktivasyon seviyelerinin gribe karşı antikor yapımına bir etkisi olmadığı görüldü.

Testosteron seviyeleri, gen ekspresyonu ve bağışıklık cevapları arasındaki ilişkiyi ilk kez ortaya koyan bu sonuçlar, testosteronun bağışıklık sistemini doğrudan değil bir dizi gen aracılığıyla etkilediğini gösteriyor.

Kadınların bağışıklık sistemi daha güçlü

Erkeklerin kadınlara göre bakteri, virüs, mantar ve parazit enfeksiyonlarına daha duyarlı oldukları gibi erkeklerin bağışıklık sisteminin grip, kızamık, hepatit ve başka birçok aşıya kadınlar kadar kuvvetli cevap vermedikleri biliniyor.

Hayvanlar ve hücre kültürlerinde yapılan araştırmalarda da testosteronun ‘anti-enflamatuar’ etkileri olduğu tespit edilmişti.

Testosteron,  kas gücü ve kıllanma gibi klasik erkek karakterlerinden sorumlu tutulan bir hormon.

Araştırmaya katılan uzmanlardan Furman “Erkeklere daha yüksek doz aşı verilebileceği veya aşı zamanının testosteron seviyelerine bakılarak belirlenebileceğini ileri sürerken, erkeklerde doz artırımı yerine kadınlarda dozun azaltılmasının daha doğru olduğu görüşünü dile getirenler de var.

Testosteron ve bağışıklık sistemi arasındaki ilişkinin nasıl bir evrimsel maksadı olduğu tam bilinemiyor ama daha kuvvetli bağışıklık cevaplarının çok da makbul bir şey olduğunu sanmayın.

Erkeklere göre kadınlarda daha fazla rastlanan oto-immün hastalıkların, (romatizma, astım, alerji, Hashimoto, diyabet vb) bağışıklık sisteminin aşırı çalışmasından oluştuğu düşünülüyor.

Gelelim neticeye

Bu araştırmadan pek çok netice çıkarılabilir.

BİR: Etkinlikleri zaten çok tartışmalı olan grip aşılarının özellikle sakallı-kaslı testosteronu bol erkekler için gereksiz olduğu söylenebilir.

İKİ: İlla grip aşısı olmak isteyen erkeklere daha fazla antijen ihtiva eden “mavi ambalajlı aşılar”, kadınlara ise daha az antijen bulunan “pembe ambalajlı aşılar” tavsiye edilebilir.

ÜÇ: Erkekler grip aşısı veya diğer aşıları olmadan önce alıyorlarsa testosteron desteklerini kesmeleri daha iyi bir aşı cevabı sağlayabilir.

KAYNAK

1. http://www.pnas.org/content/early/2013/12/20/1321060111.full.pdf+html

Siz de yorumunuzu paylaşın: