MR ÇEKTİRENLERİ BEKLEYEN BÜYÜK TEHLİKE

Yazı Fontunu Büyült Yazı Fontunu Küçült Yazı Fontunu Sıfırla
kasa fişi

Halk arasında MR olarak bilinen “manyetik rezonans görüntüleme” yöntemi X-ışınları kullanılmadığı için riskleri ve yan etkisi olmayan bir emniyetli bir inceleme olarak bilinir.

MR, kontrast madde verilerek yani “ilaçlı” veya verilmeden de yani “ilaçsız” yapılabilir.

Bu amaçla “gadolinyum bazlı kontrast maddeler” kullanılır.

İşlemin ilaçlı yapılması görüntü kalitesini artırır, benzer yapıları olan damar ve kasların birbirinden ayrılması kolaylaşır.

MR imaging GADOLİNIUM ile ilgili görsel sonucu

Gadolinyum beyinde birikiyor

Gadolinyum bazlı “kontrast maddenin” böbrek yetersizliği olanlarda doku ve organlarda sertleşmeyle seyreden ve ölüme kadar gidebilen riski olduğu biliniyordu.

Son senelerde birçok araştırma 4 veya daha fazla MR yapılan hastaların beyinlerinde gadolinyum birikimlerine rastlandığını da ortaya koydu (1, 2, 3).

Gadolinyum damar yoluyla verildikten sonra böbrekler yoluyla atılmakla beraber eser miktarda gadolinyumun vücutta uzun süre kalması mümkün.

İnsanlar ve hayvanlar üzerinde gerçekleştirilen araştırmalar, gadolinyumun böbrek fonksiyonları normal olanlarda bile beyinde kalabileceğini ortaya koyuyor.

Tıbbi fetva kurumu FDA, halen bu kontrast maddenin birkaç kere kullanıldıktan sonra beyinde birikiyor olmasının risklerini araştırmakla meşgul, bakalım ne diyecek?

patient MR imaging machine ile ilgili görsel sonucu

Gadolinyum böbrekleri bozuk olanlarda risklidir

Gadolinyumun daha önce böbrek bozukluğu olan bazı hastalarda kısa adı NSF (nefrojenik sistemik sklerozis) olan bir yan etkisi var (4).

Yüksek veya tekrarlayan dozlar NSF riskini artırır.

NSF’ nin başlıca belirtileri deride pullanma, kalınlaşma ve sertleşme, kırmızı veya koyu renk lekelerdir.

Eklemlerde sertleşme ve hareket güçlüğü, kalça ve kaburgalarda ağrılar, kas zayıflığı da görülebilir.

İç organlarda meydana gelen değişiklikler organ yetersizliği ve ölüme yol açabilir.

Böbrek fonksiyonları normal olan insanlarda da görüldüğü bildirilmeyen NSF’ nin bilinen bir tedavisi yoktur.

Çocuk ve gençlerde ilaçlı MR’ dan kaçınmak gerekir

Beyinde gadolinyum birikiminin ne gibi riskleri olduğu hakkında henüz elde yeterli bilgi bulunmuyor ama bunun Alzheimer, Parkinson gibi hastalıkların riskini artırabileceği endişesi dışlanmış değil.

123 hasta üzerinde yapılan bir araştırmada, ilaçlı MR’ ın çocuk ve gençlerde görüntü kalitesi üzerine bir tesiri olmadığı belirlendi (5).

Hem bu sebeple hem de gadolinyumun beyinde birikiminin uzun vadede ne gibi olumsuzluklara yol açtığı bilinemediğinden bilhassa çocuk ve gençlerde ilaçlı MR çekilmesinden uzak durmak gerekir.

Türkiye MR’ da birinci

İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı’nın (OECD) “Avrupa Birliği Sağlık İstatistikleri ve Türkiye” raporuna göre, Türkiye, manyetik rezonans görüntüleme (MR) uygulaması sıklığında birinci, bilgisayarlı görüntülemede (BT) ise Fransa’dan sonra ikinci sırada yer alıyor (6).

2013 senesinde Almanya’ da MR’ ların yüzde 42’ si kontrast madde verilerek çekilmiştir (7).

Ülkemizde MR’ ların ne kadarının ilaçlı ne kadarının ilaçsız çekildiği hakkında bir bilgim yok ama bizdeki oranın bundan çok daha yüksek olduğunu sanıyorum.

Sağlık Bakanlığı’ nın “Gadolinyum içeren kontrast maddelerin kullanımı” başlıklı yazısının tüm hekimler tarafından bir kere daha dikkatle okunmasında fayda var (8).

Gelelim neticeye

MR yönteminin tıpta bir çığır açtığına hiç şüphe yok ama bu öyle gelişigüzel kullanılacak bir inceleme de olmamalı.

Bilinçsizce yapılan tetkik ve taramaların faydadan çok zarar getirebileceği unutulmamalı.

Benim bildiğim FDA muhtemelen “Gadolinyumun beyinde birikmesinin tehlikesi ispatlanmamıştır, dolayısıyla kullanılmasında şimdilik bir sakınca yoktur” şeklinde bir karar verecektir.

FDA, şu soruma cevap versin de göreyim: “Gadolinyumun benim beynimde ne işi var arkadaş?

Kaynaklar:

1. http://www.fda.gov/safety/medwatch/safetyinformation/safetyalertsforhumanmedicalproducts/ucm456012.htm

2. http://www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/ucm455386.htm

3. http://www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/ucm223966.htm

4. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2953218/

5. http://jnm.snmjournals.org/content/57/1/70.abstract

6. http://aa.com.tr/tr/saglik/turkiye-mr-uygulama-sikliginda-oecdde-ilk-sirada/518492

7. http://www.welt.de/gesundheit/article151982872/Beim-MRT-lagert-sich-Metall-im-Gehirn-ab.html

8. http://www.istanbuleczaciodasi.org.tr/upload/pdf/20130923_ek2.pdf

Yazı için 20 yorum yapılmış:

  1. Ayhan Aktaş dedi ki:

    sayenizde tıptan soğuduk hocam. tahliller zararlı ilaçlar öldürücü, ee o zaman tıp fakülteleri de hastaneler de kapatılsın, doktorluk yapmak yasaklansın. Ne dersiniz?

  2. Selma Meydan dedi ki:

    36 yaşındayım ve 2 gün önce ben de gadolinyum iceren kontrast Madde ile mr çekimi yaptırdım.mr in ilacli cekilecegibi mr odasina girince ogrendim dr bana birdey soylememisti ve bu jonu hakkinda bir bilgim yoktu.İlaç ben de ciddi bir alerji yaptı. Baygınlık,titreme,kasılma,ürtiker gibi bir sürü yan etki gördüm. Yüzüm balon gibi şişti. Gözlerim de şişti be kapandı. Ağzım bir tarafa kaydı kasildi. Yüz felci gibi birsey oldu. Hemen acilde müdahale ettiler. Drun çok Ciddi bir alerji bu dediğini duydum ve personelin panigim bakarak ölümden döndüğümü tahmin ettim.1 aylık da bir bebeğim var 24 saat süt veremedim ama su an vermeye başladım. Umarım vücudumdan 24 saatte tam olarak atilmısır ve bebeğime bir zararı yoktur. Ve de babam parkinson hastası zaten bu bendeki riski iyice artirmamistir. Yazınızı okurken endişelerim arttı. …

  3. Serap mutlu dedi ki:

    Hocam artık çoğu doktor zararını bile bile mr istiyor. Muayene için yerlerinden kalkmıyorlar bile…. Büyük kolaylık farkındayım ama yaş 35 10 kere Mr çekildi eşim. Sağlık bulmaya giderken sağlığımızdan edicekler

  4. Saadet dedi ki:

    Hocam Saygılar…

    daha geçen ay içinde biri ilaçlı olmak üzere iki kez mr çektirdim, beynimde veya böbreklerimde hasar olup olmadığını nasıl anlarım, nasıl bir test yaptırmam gerekir, yoksa yaptıracağım testlerde sağlığıma zararlımıdır:((( lütfen bilgi vermenizi rica ederim.

    Saygılarımla,

  5. Emine dedi ki:

    Ailemde hatırladığım dört Mrın hepsi ilaçsız. Hatta oğlum ensefalit geçirdiğinde acil doktoruyla Mrın başındaki tekniker bu yüzden mahkemelik olmuştu. Doktor hem ilaçlı MR hem de ilaçlı BT istemişti, teknikerde üç yaşındaki çocuğa asla çekmeyecrğim deyip ilaçsız çekmişti ikisini de. Fakat sonra acil durumu geçirip İstanbul’a alanında kitap sahibi bir çocuk nörologuna gittiğimizde Mr ve BT ilaçsız çekilmiş diye çok azarlamıştı bizi. Fakat ben bizi orada ikna eden teknikere hala müteşekkirim.

  6. Kenan Alpogan dedi ki:

    Kimse kusura bakmasın ama doktorların hepsine değil ama önemli bir kısmına boşuna maaş veriyor devletimiz. Yazık bu devletin hiç edilen parasına. Acil serviste, cerrahide, radyolojide çalışanlara lafım yok. Ama poliklinikte çalışanların hali nedir öyle yahu ? Hasta gelir yüzüne bakmazlar, hoşgeldiniz bile demezler, yaşlı girer ayağa kalkmazlar, öyküsünü zaten dinlemezler. Fizik muayene yapanı hiç görnedim devlet hastanesinde. Geleni labortuara, gideni emara ve ultrasona şutla. Böyle doktorluğu ben de yaparım, bilgisayar da yapar. Ne var bunda ?

    Hangi hastaneye gitsem radyoloji ve biyokimya servislerinde poliklinikteki doktorlara sövüyorlar. Gereksiz hasta yığılımına sebep olup işi bilmedikleri için. Bir de bir kısmı odasında olmuyor. Hastane önlerinde sigara içeni, öğle tatilinde 3 saat boyunca ortadan kaybolanı, doktor önlüğü ile Starbucks’dan kahve alanları, derken neler neler.

    Devlette poliklinik doktorları işini yapmıyor. Burada devletin de kabahati büyük. Senelerdir tıp alanında kast sistemi uygulanıyor şu ülkede. Daha fazla tıp fakültesi aç, puanlarını indir, doktor olmak isteyen adama integral sorma biyoloji ve kimyada iyi olanı tıbba al yeter.

    Sayıları artınca rekabet de artar, maaşları da normalize olur, kalite de artar.

  7. Serkan dedi ki:

    Ankara’da üniversite hastanesinde Prof bir hocanın yaptığı korner anjiyodan bir ay sonra babam rahatsızlandı .
    Şu an 10 gün oldu Hale’n yatıyor
    Verilen bu madde nedeniyle diyalize giriyor
    Ömür boyu girme ihtimali de çok yüksek
    Son 4 yılın tahlil sonuçlarında babamın böbrek değerleri çok iyiydi

  8. SAKİNE dedi ki:

    mr ve vb. görüntüleme vede kan tahlili olmasa ne yapacak bur doktorlar bilimiyorum. Hiç bir doktor elle muayene etmiyor hastayı, eee doğal tabi eğitim yok ki kadavra görmeden mezun oluyorlar. Lise gibi ünv. olursa ne bekleyelim ki

    Ülkenin öncelikleri farklı bize imam, cami vs gerekli ya hani

  9. kemal yesilcimen dedi ki:

    TIP EĞİTİMİ
    Hastalık odaktan kurtarılmalı ve sağlık odaklı olmalı. Modern tıp doktora çekiç hediye ediyor. Elinde çekiç olan herkes çakacak çiviyi buluyor. Sistem değişmeden kimse konu mankeni olmaktan kurtulamaz. Zaten yaşam tarzı herkesi hasta ediyor. Modern tıpta tedavi ediyor. Bu arada kazanan hastalık lobisi.

  10. Gürşat Kızılgüneş dedi ki:

    karacier 1.6 cm karsinom ameliyatı oldum 6 ayda bir ilaçlı MR isteniyor ilacın vücuttan tam atılması bu sürede yeterlimidir.

  11. Cebrail dedi ki:

    Merhabalar benim 8yaşında çocuğum rahatsız venöz yetmezliği damargenişlemesi ilaçlı mr çekilecek 2kez borsaları olurmu sağlık açısından ÇEŞEKÜRLER

  12. Cebrail dedi ki:

    Merhabalar benim 8yaşında çocuğum rahatsız venöz yetmezliği damargenişlemesi ilaçlı mr çekilecek 2kez borsaları olurmu sağlık açısından ÇEŞEKÜRLER MALATYA

  13. Merve mavi dedi ki:

    Dün akşam ilaçlı meme mr çektirdim,eve gittim nefesim daralmaya başladı titreme kusma ve ishal tansiyon düştü,konuşamadım , kalp çarpıntısı oldu ambulansla acile götürdüler , serum verdiler oksijen verdiler eve yolladilar .baş dönmesi hafif mğde bulantısı devam ediyor ve ilacın beyninde olduğunu hissediyorum çünkü dişlerim kitleniyor, ne yapmalıyım hangi doktora gitmeliyim bol bol su içmeli miyim ? Böbrek yetmezliği veya alerjik bir durumum yoktu daha önce .

  14. Volkan fidan dedi ki:

    Benim kizima ayin 6 sinda ilacli mr cekilecek sonrasinda vucudun fazla hasar gormemesi için neyaomam gerekiyor

  15. Sema durmaz dedi ki:

    Bende bir soru sorucam belimde platın var sonrasına omirilik pili takıldi mr uyumlu emara gimr ye getirip emara girdim ve makinanın içine soktuklarında daha makina çalışmadan bacaklarımdaki titreşim başladı makina oraya girince tekrar çalışmaya başladı 2ker denendi aynı şey oldu ve içinde ölürsün dediler çekmediler pili tamamen kapatmışken neden ordakı akım yüzünden tekrar çalışıyor bu şekilde tekrar girsem sakıncası varmı

  16. Ece Nazli dedi ki:

    Hocam 12 yildir urtiket ve dermografizm hastasiyim 45 yas bayan crebros kullaniyrum bayan lik hormonlarina bu ilaclarin etkisi varmidir.Yillardir regl duzensizligi yasiyorum kadin dogumla ilgili cok bariz bir skntim yok.45 yasindayimnmenopoz belirtileri var.1.52 ay icinde aralilli olarak ilacli mr ve sintigrafi cekildi ve 2 aydr hayiz olamadim bu konuda yorumunuz nedir

  17. Dinara dedi ki:

    Merhaba nörölöji doktoru 8 yaşındaki oğlum için beyin mr.istedi.anestezili mi olsun bilemedim. Ama ilk girdimizde durmadı çekemedim dedi.tekrar randevu aldım. Bu sefer söz anne duracağım diyor..Güvenmem gerekiyor mu? Ne yapmalıyım..

  18. cavidan dinçer dedi ki:

    Hocam Merhaba,İki meme de alındı protez var her iki memede de.Her yıl MR çrkilmesi gerekiyormuş.Ameliyat tan 6 ay sonra iaçlı MR çekildi fakat aynı hafta idrada kan işedim bu durumda ben de börek yetmezliği olurmu?ne yapmalıyım bu sene bu durum endişe veriyor ne yapmalıyım…Saygılar

  19. tomografi dedi ki:

    hocam araştırmanız için elinze sağlık teşekkür ederiz

  20. emar dedi ki:

    hocam çok doğru söylüyorsunuz Çocuk ve gençlerde ilaçlı MR’ dan kaçınmak lazım

Siz de yorumunuzu paylaşın: