Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Dikkat: Yazının sonunda ek var!

***

Radikal gazetesinde Mine Tuduk’ un haberi:

Kimi uzmanlara göre okullardaki sorunda sorumlu,‘UHT’ (Ultra High Temperature) sütler.

Dr. Yavuz Dizdar (İÜ) Onkoloji Bölümü Öğretim Üyesi: UHT sütlerin bozulup bozulmadığını anlayamazsınız. Çünkü bu sütler içerdikleri katkı maddeleri dolayısıyla asla ekşimez, asla kesilmez dolayısıyla bozulup bozulmadığını da anlamak mümkün değildir.

Prof. Dr. Meral Aksoy (Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi): Laktozu metabolize edememe durumlarında ortaya çıkan belirtiler, karında şişme ve ağrı, gaz şikâyeti gibi olur. Zehirlenmede ise belirtiler kusma, baş dönmesi, halsizlik ve titreme gibi daha akuttur. Ayrıca Türkiye’de laktoz intoleransı sıklığının bu kadar yüksek olduğunu tahmin etmiyoruz.

Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta (Göğüs Hastalıkları ve Alerji Uzmanı) : Süt alerjisi ancak ilk 3 yaşına kadar gözükür ve tamamına yakını tedavi edilmediği halde kendi kendine geçer. Türk milletinde ve Asyalı ırklarda laktaz enzim eksikliği bulunuyor. Bu yüzden de sindirim sorunları yaşanıyor. 

“Çocuklara üretim fazlası süt içirilmesin”

Ali Ekber Yıldırım (Dünya Gazetesi Tarım Yazarı): Okul sütü projesinde temel yanlışlardan biri, üretim fazlası kabul edilen sütün çocuklara içirilmesi. Bakanlığın okul sütü projesi doğru ama eldeki süt fazlasının çocuklara içirilmeye çalışılması yanlış.

Bakanlık: Laktoz alerjisi

ANKARA- Okul sütü projesi dün Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker’in “Afiyet olsun” sözüyle başladı, ama afiyetle içilen sütleri ardından hastaneye kaldırılan çocukların haberleri iyi dilekleri havada bıraktı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı vakaların “Zehirlenme değil laktoz alerjisi” olduğu görüşünde. Hastaneye kaldırılan çocukların sayısının her saat artmasıyla birlikte gözler yeniden Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na çevrildi.

Ailelere sorulmuştu
Radikal’e konuşan bakanlık yetkilileri “Bunların bir kısmının psikolojik, bir kısmının da laktoz alerjisi olduğunu düşünüyoruz. Laktoz alerjisi Türkiye’de olan bir rahatsızlık. Bu konuda geçen haftalarda eğitimler de verildi. Kutuların üzerinde de bu konuda uyarılar var, ‘Süte alerjiniz var mı’ uyarısı süt kutularına yerleştirildi” dedi. Proje kapsamında ailelerden okul sütü için izin alınmış. İzin formlarında çocuğun süt alerjisi olup olmadığı da sorulmuştu. Zehirlenme iddiasını da incelediklerini belirten yetkililer, kesin sonucun incelemenin ardından alınacağını söyledi. {HACER BOYACIOĞLU}

Okullara sütü kim dağıtıyor?

Okul sütü projesi için yapılan ihale geçen ay tamamlandı. Bu proje için yapılan ilk ihale, özellikle Doğu ve Güneydoğu illerine süt dağıtımı için talep olmaması üzerine iptal edilince; bakanlık ikinci ihalede, tüm Türkiye’yi dört bölgeye ayırarak firmalardan teklif aldı. Bu çerçevede yapılan ihale sonucunda da, İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgesindeki süt dağıtım işini pilot ortak Yavuz Blok Bims İnşaat olmak üzere, Gülsan Gıda, Mar Tüketim, Bakraç Süt ortaklığı birim fiyatı 56 kuruştan; Marmara ve Karadeniz Bölgelerindeki süt dağıtım ihalesini pilot ortak Ak Gıda olmak üzere Sütaş, Danone, Tat Konserve ve Yörükler Dış Ticaret’ten oluşan iş ortaklığı 48 kuruştan kazandı. Doğu Anadolu ve Ege’yi pilot ortak Dimes olmak üzere Pınar ve Balkan Süt birim fiyatı 53 kuruştan, Akdeniz’i pilot ortak Yörükoğlu Süt olmak üzere Güney Süt, Oğuz Gıda ve Akbel Süt’ten oluşan ortaklık birim fiyatı 51.5 kuruştan üstlendi.

***

EK 1 (28.2.2024): UHT işlemi, protein yapısının bozulması ve kümelenmesine, amino asitlerinin kimyasal modifikasyonlarına sebep olur. UHT’nin sebep olduğu bu protein değişiklikleri sindirilmeyi ve bu proteinlerin genel biyolojik etkisini değiştirebilir, mesela alerjilere yol açabilir.

Kaynak: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8468757/

Makale: Influence of Ultra-Heat Treatment on Properties of Milk Proteins

***

EK 2 (28.2.2024): Test edilen tüm süt işleme biçimlerinin “farelerde mekansal öğrenme ve hafızayı bozan protein oksidasyon ürünlerinin oluşumuna” sebep olduğu tespit edildi. Buna kaynatma, mikrodalga ısıtma, püskürterek kurutma ve dondurarak kurutma dahildir ve ultra pastörizasyon, sütü kaynatmaktan çok daha yüksek ısıya maruz bırakır (212 F’ye kıyasla 284 F).

Kaynak: https://pubs.rsc.org/en/content/articlelanding/2019/ra/c9ra03223a

Makale: Processing milk causes the formation of protein oxidation products which impair spatial learning and memory in rats

***

Siz de yorumunuzu paylaşın: