ELTON JOHN ATİPİK ZATÜRRE OLDU
Konserin başında kendisine solunum yolunda gerçekleşen ve “atipik zatürre” ismiyle bilinen bir iltihap teşhisi konulduğunu duyuran ünlü şarkıcı Elton John Yeni Zelanda’ daki konserini yarıda kesmek zorunda kalmış.
Şimdi gelin tipik ve atipik zatürre nedir ona bakalım.
Zatürre, akciğer dokusunun iltihabıdır ve yeni doğmuş bir bebekten en yaşlısına kadar herkes zatürreye yakalanabilir.
İki türlü zatürre vardır: Tipik zatürre ve atipik zatürre.
Tipik zatürre
Streptococcus pneumoniae (streptokok) ismi verilen bakterilerin sebep olduğu zatürre, toplumda en çok görülen ve tipik belirti ve bulguları olan bir hastalıktır.
Ani olarak 40 dereceye kadar çıkan ateş, titreme, dudaklarda uçuklama, öksürük, balgam, nefes alırken bıçak batar tarzda göğüs ağrısı gibi belirtilerle ortaya çıkar.
Akciğer röntgeninde genellikle tek taraflı homojen bir opasite vardır (lober zatürre).
Kanda lökosit adı verilen iltihap hücreleri ve CRP çok yüksek bulunur. Hastalık, 7-10 günlük penisilin tedavisi ile tamamen düzelir.
Atipik zatürre
Bu tip zatürreye sebep olan etkenler içinde Mycoplasma pneumoniae (mikoplazma) , Chlamydophila pneumoniae, Chlamydophila psittaci, Coxiella burnetti, Francisella tularensis ve Legionella pneumophila vardır ama en çok görüleni ve atipik pnömoninin tüm karakteristik hususiyetlerini taşıyan etken mikoplazmadır.
Virüslerin sebep olduğu pnömoniler de sinsi zatürreye sebep olabilirler.
Mikoplazma bakterilerinin sebep olduğu zatürre ise özellikle kışın ilk aylarında, bazen salgınlarla karşımıza çıkar. Birçok özellikleri ile tipik zatürreden farklıdır, bundan dolayı da sinsi zatürre adıyla bilinir.
Sinsi zatürreye daha çok 5-40 yaş arasındaki çocuk, genç ve genç erişkinlerde rastlanır.
Sinsi zatürre, her mevsim görülebilirse de, en çok erken kış aylarının hastalığıdır ve her 3-5 yılda bir de salgınlara yol açar. Bu salgınlar özellikle okul, kışla, yurt gibi gençlerin toplu olarak bulunduğu ortamlarda görülür.
Hastalık, zatürreli kişinin öksürmesi sırasında havaya saçılan damlacıklardaki mikropların solunmasıyla bulaşır. Mikrop alındıktan sonra zatürrenin gelişmesi için 10-20 günlük bir süre gerekir.
Hastaların yarıya yakınında, zatürre belirmeden önce baş ağrısı, boğazda yanma, kırgınlık gibi belirtiler görülür.
Hastaların genel durumları tipik zatürredeki kadar kötü değildir, yani hastayı yorgan döşek yatırmaz. Bunlar için yürüyen zatürre (walking pneumonia) tabiri de kullanılır.
Hastaların ateşi çok fazla yüksek değildir, hatta bazı hastalarda normal bile bulunabilir.
Sinsi zatürrenin en önemli belirtisi, çok şiddetli öksürüktür. Öksürük nöbetler halinde gelir. Geceleri çok daha fazladır ve hastanın uykusunu bozabilir. Bir çok hasta öksürürken kusabilir , yaşlı kadınlar öksürürken idrar kaçırabilirler. Çok şiddetli öksüren bazı kişilerde balgamda çizgi şeklinde kanama olabilir.
Bu hastaların çoğu zaman balgamları yoktur. Seyrek olarak bazı hastalarda beyaz, yapışkan bir balgama rastlanabilir.
Bu hastalarda nefes darlığı ve göğüs ağrısı şikayetleri olmaz.
Sinsi zatürreli hastaların bazılarında, boğaz iltihabı, kulak zarı iltihabı, boyun lenf bezelerinde şişme, çeşitli deri döküntüleri tespit edilebilir. Çok ender olarak sinir sistemi belirtileri, eklem ve kalp zarı iltihabı, kansızlık, pıhtılaşma bozuklukları ve akciğer ödemi de görülebilir.
Sinsi zatürrenin akciğer röntgeninde tek veya iki taraflı olabilir; radyolojik bulgular daha siliktir. Teşhis kanda mikoplazma mikroplarına karşı oluşan antikorların yüksekliği ile konur.
Sinsi zatürre, genel olarak tipik zatürreye göre daha iyi gidişli bir hastalıktır. Erken teşhis konup uygun şekilde tedavi edilen hastalar kısa zamanda tamamen düzelirler.
Sinsi zatürre, makrolid grubu antibiyotiklerle tedavi edilidir, penisilin sınıfı antibiyotiklere hiç cevap vermez.
Performansını yarıda kesmek zorun kalan John, Yeni Zelanda’nın Auckland kentindeki Mount Smart Stadyumu’ndaki konserde sahne almıştı.
Sanatçı kalabalığa “Özür dilerim, çok özür diliyorum” ve “Sesim mahvoldu” dedi.
Daha sonra seyircinin alkış tutmaya başladığı 72 yaşındaki sanatçı ağlamaya başladı ve ardından görevliler gelerek sahneden inmesine yardım etti.
Elton, konserin başında kendisine solunum yolunda gerçekleşen ve “atipik zatürre” ismiyle bilinen bir iltihap teşhisi konulduğunu duyurmuştu.
Yarım kalan konserin ardından sanatçı şöyle yazdı:
“Bu gece Auckland’taki konsere katılan herkese teşekkür etmek istiyorum. Bugünün erken saatlerinde atipik zatürre tanısı kondu yine de size mümkün olabilecek en iyi gösteriyi sunmaya kararlıydım. (…)
Kalbimden gelerek çaldım ve söyledim, ta ki sesim artık şarkı söyleyemez hale gelinceye kadar. Hayal kırıklığına uğradım, derinden üzüldüm ve özür dilerim. Elimden gelen her şeyi yaptım. Olağanüstü desteğiniz ve bu geceki performansım sırasında bana gösterdiğiniz sevgi için size çok teşekkür ederim. Son derece minnettarım. Sevgiler, Elton xx.”
Auckland’taki konser, sanatçının emekli olmadan önceki son turnesi “300-date Farewell Yellow Brick Road”un bir ayağıydı.
Elton John: Uncensored adlı yeni bir belgeselde şarkıcı, prostat kanseri nedeniyle gerçekleştiren ameliyat sonrasında ciddi bir enfeksiyon kaptığını, “mortu çekmeye 24 saat” kadar yakın hissettiğini açıklamıştı ve “nasıl yürüneceğini yeniden öğrenmek zorunda kalacak kadar” kadar hasta olduğunu söylemişti.
aahhhh Elton ahhhh kıyamam sana