HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
KOVİD GEÇİRENLERİN AŞI OLMASI GEREKLİ MİDİR?
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
ARK “Geçirdikleri onca mutasyona rağmen aşılara cevap verme kabiliyetlerini muhafaza etme nezaketi gösteren sayın varyantları, insanlığa yaptıkları bu iyilik sebebiyle tebrik ediyorum. Bu kalp sizleri unutmayacak.”
***
İstanbul Medeniyet Üniversitesi tarafından yapılan araştırmada, Kovid geçirenlerde yeniden enfekte olmanın son derece nadir olduğu ama immün yetersizliği olan hastalarda tekrarlayan enfeksiyonunun şiddetli olabileceği bildirildi.
Araştırmacılar, aşılamada enfekte olmayan ve bağışıklığı baskılanmış hastalara öncelik verilmesi tavsiyesinde bulunuyor.
Mart 2020 ile Mayıs 2021 arasında başvuran toplam 119985 hastadan 32607’sinin (%27, 32607/119985) testi pozitif çıktı.
Toplam 27 (%0.08, 27/32607) hastanın 90 günden sonra yeniden enfekte olduğu tespit edildi.
Yeniden enfekte olan bu hastalardan sadece biri (0.003, 1/32607) yeni COVID-19 pnömonisi geçirdi ve ikinci kez hastaneye kaldırıldı. Diğer 26 reenfekte hasta ayaktan takip edildi.
Gelelim neticeye
Bu gözleme dayalı retrospektif araştırma Kovid geçirenlerin yeniden enfekte olma ve ağır hastalık riskinin son derecede düşük olduğunu ortaya koyuyor.
Buna göre, salgının ta başından beri vurguladığımız üzere Kovid geçirenlerin hele de hastalık geçirildikten bir ay gibi kısa bir süre sonra, hem de bazılarının birkaç defa aşılanmasının gereği yoktur (2, 3, 4).
Aşılamada hedef, ağır hastalık ve ölüm riskleri çok yüksek olanlar olmalıdır.
Kaynaklar:
1. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/14760584.2022.2012457?journalCode=ierv20
***
EK 1 (29.11.2021): KORCAN AYATA “Varyantların etkisi herkes 3-4 doz aşı olunca değil, virüsle tanışanların sayısı arttıkça kaybolacak.” Kaynak: https://twitter.com/korcanayata/status/1465367309514678278?s=20
***
EK 2 (3.12.2021): GABOR ERDOOSİ “‘Hibrit bağışıklık’ tamamen uydurmadır ve enfeksiyondan sonra aşılama herhangi bir niteliksel gelişme getirmez, sadece antikorlarda geçici bir artış sağlar. Önceki çalışmalar da aynı şeyi gösterdi.” Kaynak: https://twitter.com/drahmetrasim/status/1466767388158971911?s=20
***
EK 3 (10.12.2021): KORCAN AYATA “%85’te takılı kalmış 60 yaş üzeri aşı oranını en üst seviyeye çıkarmadan, 5-12 yaş, 12-15 yaş aşılamaya çalışmak, aşısızlara kısıtlama uygulamak, hastalığı geçirenleri aşılamak, otomatik herkese 3. 4.doz yapmak kesinlikle, bilimsel değil.”
Kaynak: https://twitter.com/korcanayata/status/1469393060396212231?s=20
***
EK 4 (13.12.2021): KORCAN AYATA “Omicron varyantı için sürekli olarak bu varyantın antikorlardan kaçtığı, aşıların etkinliğinin düştüğü söyleniyor, ve çözüm olarak da aynı aşıların tekrar yapılması öneriliyor. Tabi ki tüm bu söylemler sadece spike antikoru miktarına dayanıyor. Yani süper bilimsel.”
“Omicron bahane edilerek çocukların aşılanması ve herkese hatırlatma dozu yapılmasının BİLİMSEL KARŞILIĞI YOKTUR. Bilimsel gerçeklere dayanan veriler: Bebek ve çocuklarda, yetişkinlerden daha güçlü bir T hücre yanıtı var. Doğuştan gelen bağışıklıkları da daha yüksek.”
“Bu sebeplerle pandeminin başından beri her ülkede açık ara yüksek vakalara rağmen, açık ara düşük hastane/yoğun bakım ihtiyacı ve düşük can kaybı, bu yaş gruplarında oldu. Omicron veya herhangi bir varyant, çocukların durumunu da, 20 aydır bilinen risk grubunu değiştirmeyecektir.“
Kaynak: https://twitter.com/korcanayata/status/1470432801665204226?s=20
***
EK 5 (24.12.2021): Kovid geçiren çocuklarda, spike proteini için odaklanmış özgüllük ile SARS-CoV-2’ye karşı sağlam, çapraz reaktif ve sürekli bağışıklık tepkileri gelişiyor. Kaynak: https://www.nature.com/articles/s41590-021-01089-8#
***
EK 6 (30.12.2021): KAAN YILANCIOĞLU “#COVID19 geçirdikten sonra hastalığı tekrar geçirme riski varyant farkı gözetmeksizin oldukça düşük bulunuyor. Bu koruma 9 aydan uzun sürüyor.” K: https://www.thelancet.com/journals/lanhl/article/PIIS2666-7568(21)00253-1/fulltext
“Salgının bitişi toplumun büyük çoğunluğunun hastalık ile karşılaşması ile olacak. #Omicron hafif seyretmesi ve hastane yatışı daha az gerektirmesiyle bu sürecin başlangıcı olabilir. Kapatmalar ve alınacak çok sıkı önlemler pandemi sürecini sadece uzatacak, çözüm olmayacaktır.”
“Şimdiye kadar elde edilen veriler, ciddi bir strateji dönüşümü gerektiğini gösteriyor. Aşılar, maske ve mesafe yeterince yeterli tedbirlerdir. Bunlar dışında kapatmaların artık gerekliliği sorgulanır.”
Kaynak: https://twitter.com/drkaanyl/status/1476494073896873985?s=20
***
EK 7 (11.1.2022): NCAA’ nın yeni kılavuzu: “Kovid geçiren atletler tam aşılı kabul edilecek.” Akıllar başlara geliyor. Kaynak: https://www.themainewire.com/2022/01/athletes-who-had-covid-will-be-considered-fully-vaccinated-ncaa-says-in-new-guidelines/
***
EK 8 (20.1.2022): Daha önce COVID-19 ile enfekte olmuş kişiler, Delta varyantına karşı tek başına aşılananlara göre daha iyi korunmuştur, bu da doğal bağışıklığın bu varyanta karşı aşılardan daha güçlü bir kalkan olduğunu düşündürür.
***
EK 9 (24.1.2022): Enfekte kişiler için güçlendiricilere dozlara gerek yok. Uzun vadeli nötralize edici aktivite, hafif/asemptomatik ve hastanede yatan katılımcılarda enfeksiyondan sonra bir yıldan fazla stabildir. …hastaneye yatırılmamış olanların tepkileri, uzun ömürlü B hücreleri tarafından yönetilir.
Kaynak: https://twitter.com/gerdosi/status/1485671004546519048?s=20
***
EK 10 (27.1.2022): MARTİN KULLDORF “Kovid iyileşmesinden sonra gelişen tabii bağışıklık, aşı bağışıklığından üstündür. Aşısızları kovmak tam bir ayrımcılıktı. Dürüst işverenler, bir özür ve geri ödeme ile onları eski durumuna getirmelidir.
Kaynak: https://twitter.com/MartinKulldorff/status/1486460349759041540?s=20
***
EK 11 (31.3.2022): FAUCİ: “En kuvvetli aşı grip geçirmektir. Grip geçirenlerin aşı olmasına gerek yoktur.” İşte bilimi böyle ters-yüz ettiler, şimdi bunu söyleyenlere şarlatan diyorlar. Karar sizin!
FAVSİ: "En kuvvetli aşı grip geçirmektir. Grip geçirenlerin aşı olmasına gerek yoktur."
İşte bilimi böyle ters-yüz ettiler, şimdi bunu söyleyenlere şarlatan diyorlar.
Karar sizin! https://t.co/mG9uB1gor1— Ahmet Rasim Küçükusta (@drahmetrasim) March 31, 2022
Kaynak: https://twitter.com/drahmetrasim/status/1509598654595805185?s=20&t=GxcBPTFIcgAFViEBpdkhAg
***
EK 12 (27.4.2022): Koronavirüs ve beraberinde gelen kısıtlamalar tüm dünyada yavaş yavaş kaldırılıyor. Son olarak Türkiye’de de kapalı alanlarda maske zorunluluğu kaldırılmıştı. Birçok ülkede salgının etkisi yavaş yavaş azalırken Danimarka koronavirüs aşılarını durdurma kararı aldı. Danimarka hükümeti, ülkede Kovid-19 aşılama oranlarının yüksek olmasından ötürü aşı uygulamayı bir süreliğine durduracaklarını açıkladı. Danimarka Sağlık Müdürlüğü (SST) Salgın Hastalıklar Direktörü Bolette Soborg, basına yaptığı açıklamada, ülke genelinde virüsün kontrol altına alındığını ve Kovid-19’a karşı bağışıklıkta ülkenin “iyi mevkide” olduğunu belirtti.
UYGULAMA 15 MAYIS’TA BAŞLAYACAK
Soborg, “Kovid-19’a karşı aşılama programını bir süreliğine durduracağız.” açıklamasında bulundu. Aşılamaları 15 Mayıs’tan itibaren durdurmayı planladıklarını belirten Soborg, “Sonbahardan itibaren salgının durumuna göre aşılamalara yeniden başlayabiliriz. Profesyonel değerlendirmeler sonucu kimlerin ne zaman aşı olabileceğine göre süreç işleyecek.” dedi. Şubat ayından itibaren bütün Kovid-19 tedbirlerinin kaldırıldığı Danimarka’da, nüfusun yüzde 81’i iki doz aşılarını yaptırırken ülkenin yüzde 61’ine ise güçlendirici doz uygulandı. Ülkede Kovid-19 vaka artışları şubattan bu yana 40 binlerden yaklaşık 1000’e düşerken virüs kaynaklı can kayıpları da ortalama 20’li rakamlarda gelişiyor.
Kaynak: https://www.mynet.com/danimarka-koronavirus-asisini-durduruyor-iste-sebebi-110106948463
***
EK 13 (12.5.2022): Vaccinating people who have had covid-19: why doesn’t natural immunity count in the US?
“The real memory in our immune system resides in the [T and B] cells, not in the antibodies themselves,” says Patrick Whelan, a paediatric rheumatologist at University of California, Los Angeles. He points out that his sickest covid-19 patients in intensive care, including children with multisystem inflammatory syndrome, have “had loads of antibodies … So the question is, why didn’t they protect them?”
Kaynak: https://www.bmj.com/content/374/bmj.n2101
***
EK 14 (15.7.2022): Long-term Immune Response to SARS-CoV-2 Infection Among Children and Adults After Mild Infection
“Hafif enfeksiyondan sonra SARSCoV2’ye karşı uzun süreli bağışıklık tepkisi” “Anti–SARSCoV2 S-RBD IgG, tüm yaş gruplarında enfeksiyondan sonra bir yıldan fazla sürebilir. Bu çalışma, çocuklarda sürekli bağışıklık tepkisine dair daha fazla delil sağlıyor”
K: https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2794167
Kaynak: https://twitter.com/dockaurG/status/1547949384930799618?s=20&t=xDGNxW6VoZ22H9r7EY9pPQ
***
EK 15 (27.7.2022): KORCAN AYATA “kandaki akciğer mukozasındaki Spike protein hedefleyen B ve T hücreleri. ABC:Aşı olanlar DEF:Hastalığı geçirenler İşte hastalığı geçirenlerin sadece aşı olanlardan çok daha iyi korunduğunun göstergesi.
Aşı sonrası akciğerde koruma sıfır. Hastalığı geçiren kişilerde ise akciğerde sağlam bir hücresel koruma oluşmuş. Mevcut aşılarla böyle olacağı biliniyordu.
Kaynak: https://twitter.com/korcanayata/status/1551852235335794689?s=20&t=EquSO_JolRPr_Rj_7DMmIw
***
EK 16 (27.7.2022): FERHAT ARSLAN “Enfeksiyonu bir kere geçirdiniz ve çok özel bir risk faktörünüz (nakil hastası, kan kanserleri, sürekli bağışıklık sistemi baskılayan ilaç kullanımı) yoksa bir daha sittin sene ağır zatüre geçirmezsin. O ağu da solunum yolunda hücresel hafıza yaratmaz.”
Kaynak: https://twitter.com/Ferhatarslandr/status/1551964954634469383?s=20&t=EquSO_JolRPr_Rj_7DMmIw
***
EK 17 (8.8.2022): HALUK VAHABOĞLU “1/ Viral Solunum Yolu Enfeksiyonlarının (VSYE) immünolojisi çok özeldir. Bir VSYE’na karşı bağışık olmak o virüsle tekrar karşılaştığında hiç bir belirti olmayacak demek değildir.”
2/Mesela diyelim H3N2 Influnzae ile ilk karşılaştığında grip dediğimiz çok ağır sistemik bulguları olan bir hastalık geçiririz. Nonspecific mukozal bağışıklık bizi 3-6 ay korur fakat sonra her karşılaştığımızda allerjik rinit veya soğuk algınlığı gibi hafif bir tablo olabilir
3/Fakat 10-15 yıl bir daha H3N2 ile grip denilen ağır tablo olmaz. Bu modeli göz önünde bulundurarak olayı anlamaya çalışmalıyız. SARS2 geçirenler bir daha ağır tablo geçirmez eğer bağışıklığı baskılı değil ise (istisnalar olsa da büyük resmi bu şekilde görmeliyiz)
Kaynak: https://twitter.com/HalukVAHABOLU/status/1556543844665233408?s=20&t=_hy5sU1x4Shon_CB3jXdYw
***
EK 18 (17.8.2022): ARK “Tükürdüklerini birer birer yalamaya başladılar. CDC nihayet Kovid enfeksiyonundan sonra tabii bağışıklık geliştiğini kabul ettiğine göre, tüm sendikalar işten atılan aşısız çalışanlar için geri ödeme ile işe iadelerini talep etmelidir.”
Kaynak: https://twitter.com/drahmetrasim/status/1559794639565111296?s=20
MARTIN KULLDORFF “Now that CDC has finally admitted that there is natural immunity after covid infection, all unions should demand the reinstatement with backpay for unvaxxinated employees that were fired.”
Kaynak: https://twitter.com/MartinKulldorff/status/1559781145969057792?s=20
***
EK 19 (17.8.2022): FERHAT ARSLAN “Torunlarını görmelerine kucaklamalarına izin verseydiniz hem daha az ciddi enfeksiyon geçireceklerdi hem de hasretle ölmeyeceklerdi. Bunu baştan beri söylüyordum bilimsel makaleside çıktı. Benim ailemde böyle şeyler yaşanmadı. Sizlere de olmasaydı keşke!”
Makale: Risk of severe COVID-19 infection among adults with prior exposure to children
K: https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2204141119
Kaynak: https://twitter.com/Ferhatarslandr/status/1559478103566696448?s=20&t=OamTsg5Liy90BHUsxpWH8A
***
EK 20 (23.1.2023): FERHAT ARSLAN “Doğal enfeksiyon geçirdin ama sen yine de aşılan antikorunu yüksek tut. Bir ay sonra olmadı 2 ay sonra diyen bilim kurultuları ile kapıştık durduk. Hatırlayın. Al en kötü ihtimalle 500 gün antikor seviyesi korunuyor. Yüz kızarır mı? İstifa var mı?”
Makale: Antibody Duration After Infection From SARS-CoV-2 in the Texas Coronavirus Antibody Response Survey
K: https://academic.oup.com/jid/article/227/2/193/6581498?login=false
Kaynak: https://twitter.com/Ferhatarslandr/status/1617579264932552707?s=20&t=4OpI3nRvMShgQceNZPzD8A
***
EK 21 (11.2.2023): Enfeksiyon, doku sağlığını koruyan dokuda yerleşik hafıza NK (tissue-resident memory natural killer) hücrelerini indükler.
Makale: Infection induces tissue-resident memory NK cells that safeguard tissue health
Kaynak: https://www.cell.com/immunity/fulltext/S1074-7613(23)00026-2
***
EK 22 (17.2.2023): Protection from past infection against re-infection from pre-omicron variants was very high and remained high even after 40 weeks. Protection was substantially lower for the omicron BA.1 variant and declined more rapidly over time than protection against previous variants. Protection from severe disease was high for all variants. The immunity conferred by past infection should be weighed alongside protection from vaccination when assessing future disease burden from COVID-19, providing guidance on when individuals should be vaccinated, and designing policies that mandate vaccination for workers or restrict access, on the basis of immune status, to settings where the risk of transmission is high, such as travel and high-occupancy indoor settings.
Kaynak: https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(22)02465-5/fulltext
Makale: Past SARS-CoV-2 infection protection against re-infection: a systematic review and meta-analysis
***
EK 23 (18.2.2023): BHATTACHARYA: Sorun sadece Fauci ve şürekasının Kovid sonrası bağışıklık hakkındaki gerçekleri yanlış anlaması değil. Gerçekleri doğru anlayanları sansürlemek ve marjinalleştirmek için hükümetin muazzam gücünü kullandılar.
ARK: Bizde de aynen bu oldu.
Kaynak: https://twitter.com/DrJBhattacharya/status/1626798023589171202?s=20
***
EK 24 (13.6.2024): Unlike vaccination, prior infection was associated with fewer cases of symptomatic eCoV infection in a retrospective cohort. To identify the potential mediators of this protection, peripheral blood was obtained from a second cohort. The authors found that CD8+ T cell responses specifically targeting two nonstructural eCoV proteins, nsp12 and nsp13, were enriched only in those with prior infection. These data suggest that CD8+ T cell responses against conserved proteins may confer protection against a broad array of coronaviruses.
Kaynak: https://www.science.org/doi/10.1126/scitranslmed.ado7588
Makale: Heterotypic immunity from prior SARS-CoV-2 infection but not COVID-19 vaccination associates with lower endemic coronavirus incidence
***
EK 25 (12.7.2024): As the H5N1 bird-flu virus spreads relentlessly in animals around the world, researchers seeking to understand how a human H5N1 pandemic might unfold have turned to a rich source of clues: data on the immune system’s response to influenza.
Such information provides hints about who could be most vulnerable in an H5N1 pandemic. Previous research also suggests that, in a confrontation with the virus, our immune systems would not be starting from scratch — thanks to previous infections with, and vaccinations against, other forms of flu. But this immunity is unlikely to prevent H5N1 from inflicting serious damage to global health, if a pandemic were to begin.
Makale: If bird flu sparks a human pandemic, your past immunity could help
Kaynak: https://www.nature.com/articles/d41586-024-02170-6
***
İlgili Diğer Yazılar:
- KOVİD GEÇİRENLERİN YENİDEN KOVİD’ E YAKALANMA RİSKİ ÇOK DÜŞÜK, AĞIR TABLO İHTİMALİ DAHA DA DÜŞÜK
- BAĞIŞIKLIĞI BASKILANMIŞ ÇOCUK VE GENÇLERDE AĞIR KOVİD RİSKİ YÜKSEK DEĞİL
- BU ÇALIŞMANIN BÜYÜK BİR İSTATİSTİKİ KUSURU VAR
- TABİİ TOPLUM BAĞIŞIKLIĞI, SAVUNMASIZ KİŞİLERİ KORUYABİLİR
- KOVİD GEÇİRMEK AŞILANMADAN DAHA FAZLA BAĞIŞIKLIK SAĞLAR AMA AŞILANMA HAYATİ ÖNEM TAŞIR
Annemde babam da her ikisi de korona geçirdiler her ikisi de ikişer doz Biontek oldular. Öyle tanımlanmış.