Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Yaşlılarda tansiyon ilaçlarını azaltmanın beklenin aksine kalp krizi ve felçleri artırmadığı ve düşme, ortostatik hipotansiyon ihtimallerini azalttığı bulundu.

Çalışma Fransa’da çok merkezli, randomize kontrollü metotla 80 yaş ve üzerinde olanlarda yapıldı. Katılımcılar, birden fazla antihipertansif ilaç kullanan ve sistolik kan basıncı 130 mm Hg’nin altında olan huzurevi sakinleri idi.

Katılımcılar, tansiyon ilaçları adım adım azaltılanlar ve tedavilerine aynı şekilde devam edenler olmak üzere iki gruba ayrıldı. Hastalar en fazla 4 yıl boyunca takip edildi; tahmini medyan takip süresi 38.4 aydır (yaklaşık 3.2 yıl).

Araştırmanın sonuçları şöyle:

Düşme Riski: İlaçları azaltılan grupta, önemli ölçüde daha az düşme olayı görüldü. 

Ortostatik Hipotansiyon: İlaç sayısı azaltılan grupta, ayağa kalkınca tansiyon düşmesi (ortostatik hipotansiyon) görülme sıklığı belirgin şekilde daha düşük bulundu.

NOT: Ortostatik hipotansiyon, ayağa kalkıldığında kan basıncının ani düşmesi durumudur. Kişi oturur ya da yatar pozisyondan kalktığında baş dönmesi, sersemlik veya bayılma hissi gibi belirtiler görülebilir. Bunun sebebi, kanın yerçekimi etkisiyle bacaklara doğru toplanması ve beynin yeterince kan alamamasıdır. Genellikle dehidratasyon (vücudun susuz kalması), ilaç yan etkileri, yaşlılık veya bazı sağlık sorunları (ör. diyabet, Parkinson) gibi faktörlerden kaynaklanabilir.

Kardiyovasküler Güvenlik: Tedaviyi azaltmak kardiyovasküler olay riskinde istatistiksel olarak anlamlı bir artışa yol açmadı. Yani, tansiyon ilaçlarının kontrollü bir şekilde azaltılması, beklenenin aksine, kalp krizi veya inme riskini artırmadı.

Gelelim neticeye

Yaşlıların tansiyonunu daha da indireceğiz diye onlara daha çok ilaç vermenin faydalı değil zararlı olduğunu gösteren kapı gibi araştırma.

🟢  Bu çalışmanın bir de tansiyon ilaçlarını tamamını keserek yapılması gerekir; sonucunun daha da iyi olacağına dar isteyenle iddiaya da girerim.

🟢  Ben yaşlılarda hipertansiyon sınırlarının genel kabulün aksine biraz daha yukarıda olması taraftarıyım. 80 yaşındaki insanlarda tansiyonun biraz daha yüksek olması bana göre daha doğru. Bu sınır 50 sene önce 16/10 idi. Şimdi giderek aşağı çekiliyor.

Bana göre kan basıncı  seviyesi vakaya özel olmalıdır; 16/10 sınırı doğru değil. Büyük tansiyon için 13-15 arası daha uygundur. Küçük tansiyon da 10′ un altında olmalıdır.

Çünkü yaşlandıkça damarlar sertleşiyor ve özellikle de beyin, kalp gibi hayati organlara yeteli kanın gidebilmesini sağlamak için vücut bilinçli olarak kan basıncını yükseltiyor. İnşallah bir gün bununla ilgili daha çok çalışma yapılır.

🟢 Bu çalışma sadece tansiyon ilaçları üzerinde yapılmış; yaşlılar mutlaka gereksiz birçok ilaç daha alıyor olmalıdırlar. Bunlarla ilgili bir araştırma da kuvvetle muhtemel benzer sonuç verecektir.

🟢  Polifarmasi (çok ilaçla tedavi) günümüzde çok yaygın; hele de yaşlılarda. İlaçların birbirleriyle etkileşimleri çok fazla dikkate alınmıyor. Bir kişiye yazılan herhangi bir ilaç artık o kişinin ömür boyu kullanacağı bir ilaca dönüşüyor, hiçbir babayiğit doktor bunlara dokunmaya cesaret edemiyor.

🟢  Benim mottom şudur: Ne kadar az ilaç o kadar kaliteli hayat. Hatta Tıptan Uzak Sağlıklı Hayat!

ÖNEMLİ NOT: İlaç tedavisine başlamak da ilaçları azaltmak, değiştirmek, dozunu azaltmak veya artırmak da  doktorun mesuliyeti altındadır; kafanıza göre takılmayın.

Kaynak: https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2508157

Makale: Reduction of Antihypertensive Treatment in Nursing Home Residents

***

Siz de yorumunuzu paylaşın: