BAŞKAN TRUMP’ IN KOVİD TEDAVİSİ DOĞRU MU YOKSA İŞİN İÇİNDE BİR İŞ Mİ VAR?

Yayınlanma tarihi: 04 Ekim 2020

EK 1 (5.10.2020): Trump’ un tedavisine kortizonun (dekzametazon) eklenmiş olması ve kısa süreli de olsa oksijen tedavisi hastalığının daha önce söylendiği gibi “hafif” değil “ağır” olduğunu gösteriyor. Bu ilaç sitokin fırtınası yani ciddi enflamasyon olan durumlarda kullanılıyor. Ya Trump’ ın hastalığı ilk bildirildiği gibi hafif değil ya da Başkan’a gereksiz yere birçok ilaç veriliyor. İkisi de birbirinden vahim durumlar!

***

Gerçekten doğru mudur değil midir bilemem ama KOVİD Testi pozitif olduğu bildirilen Başkan Trump Walter Reed Hastanesi’nde takip ve tedavi ediliyor.

Trump, KOVİD’ de ağır hastalık geçirme riski yüksek grupta yer alıyor.

Başkan’ ın altta yatan hastalıkları hakkında bir bilgiye sahip olmamakla beraber görünüşünden şu üç önemli risk faktörüne sahip olduğu aşikâr:

BİR: Yaşı 74

İKİ: Erkek cinsiyet

ÜÇ: Obez

Tansiyonu, diyabeti veya başka hastalığı var mı, bunlarla alâkalı ilaç alıyor mu bilinmez ama bana göre ağır KOVİD için çok önemli bir risk faktörü olan “insülin direncine” sahip olması da kuvvetle muhtemeldir.

Daha önce Trump’ un kan sulandırıcı olarak düşük dozda “aspirin”, kolesterol düşürücü olarak “rosuvastatin”, sivilcelere karşı “tetrasiklin” ve saç dökülmesine karşı da “finasteride” aldığı açıklanmıştı (1).

Başkan’ ın KOVİD tedavisi

Medyada Başkan Trump hastaneye yatmadan önce, 8 gramlık bir antikor kokteyli uygulandığı, remdesivir isimli antiviral ilaca başlandığı ve düzenli olarak da D vitamini, çinko, melatonin, aspirin ve famotidin aldığı açıklandı.

Trump’ ın oksijen tedavisine ihtiyacı olmadığı da bildiriliyor.

Antikor kokteyli nedir, ne işe yarar?

Regeneron isimli şirket tarafından geliştirilen antikor kokteylinde biri insanlardan diğeri farelerden elde edilen iki tür antikor bulunuyor.

Bu antikorlar, vücut hücreleri yüzeyinde bulunan ACE-2 reseptörlerine bağlanarak virüsün hücreye girmesine engel oluyorlar.

Hamster ve maymunlarda yapılan deneyler bu kokteylin virüs seviyelerini ve hastalığı hafifletebileceğini gösteriyor (2).

Şirket tarafından asemptomatik ve orta derecede ağır hastalık tablosunda olan ve henüz “antikor gelişmemiş” hastalar üzerinde yürütülen çalışmada da bu tedavinin semptomların süresini kısalttığı, virüs yükünü azalttığı ve önemli bir yan etkinin ortaya çıkmadığı gösterildi.

Bununla beraber bu tedavinin ağır tabloları önleyebileceğine dair net bir veri bulunmuyor ve kokteylin henüz FDA onayı da yok.

Tedavi, insani amaçlı ilaca erken ulaşım (compassionate use) kapsamında uygulanıyor.

Şirket bilgilerine göre 2.4 gramlık bir tedavi yüksek dozlar kadar etkili olmakla beraber Trump’ a 8 gramlık bir doz uygulandı.

Monoklonal antikor üretimi zor ve pahalıdır.

Lilly isimli bir başka şirketin de ilk araştırma neticelerine göre hastaneye yatırılma ihtiyacını azalttığı bildirilen bir monoklonal antikor tedavi yöntemi var.

Remdesivir tedavisi

Remdesivir hepatit C tedavisi için geliştirilen ama iyi bir netice elde edilemeyen, daha sonra Ebola ve başka viral hastalıklarda da denenmiş olan ama hiçbir hastalık için onay almamış bir ilaçtır.

Remdesivir, virüsün çoğalması için gerekli olan bir enzimi baskılayarak etki gösteriyor.

FDA’ bu ilaca hastaneye yatırılması gereken KOVİD’ li hastalarda klinik fayda sağlanabileceğini gösteren araştırmaya dayanarak “acil kullanım müsaadesi” (emergency use authorization) verdi.

Bu müsaade daha sonra hafif hastalığı olanları da kapsayacak şekilde genişletildi ama bugüne kadar etkili ve emniyetli olduğu ispatlanamadı.

Birçok uzmanın remdesivirin önemli bir klinik faydası olmadığı kanaatini taşıması yanında bir kür tedavinin maliyetinin 3 bin doları geçmesi de bir başka problem yaratıyor.

Farklı etki mekanizmaları olan antikor ve remdesivir tedavileri birlikte uygulanarak tedavi etkinliği artırılmaya çalışılıyor (sinerjik etki=birbirinin etkisini artıran etki).

Trump’a deneysel tedavi

Trump’ un diğer ilaçları ne işe yarıyor

Başkan’a verilen diğer ilaçlardan aspirinin kan sulandırıcı tesiri var ve bu ilacın kullanılmasından maksat ağır klinik tablolara yol açan yaygın damar içi pıhtılaşmaya karşı koruma sağlamak.

Gözleme dayalı birçok araştırmadan D vitamini ve çinkonun hem virüse yakalanma hem ağır hastalık ve ölüm risklerini azalttığını biliyoruz (4, 5, 6, 7, 8, 9).

Gözleme dayalı bir kohort çalışmasında da vitamin D, magnezyum ve vitamin B-12 üçlüsünün ağır KOVİD’ i önlediği tespit edildi (10).

Bazı bilim adamları, KOVİD’ in çocuklarda daha hafif seyretmesini melatonin seviyelerinin bu yaş grubunda daha yüksek olmasıyla izah ediyorlar.

Melatoninin KOVİD’ de akciğer ödemi ve hasarını başlatan NLRP3 inflamazomu baskılayarak etkili olduğu düşünülüyor (11).

Mide hastalıkları tedavisinde kullanılan histamin-2 reseptör antagonisti famotidin isimli ilacın da KOVİD’ de hastalık belirtilerini belirgin olarak azalttığına dair veriler var (12).

Gelelim neticeye

Uygulanan tedavilerin etkili olmasını, Başkan Trump’ ın bir an önce sağlığına kavuşmasını temenni ediyorum.

İmkânım olsaydı kendisine şu sualleri sorardım:

“Sayın Başkan, siz KOVİD hakkında çok bilgilisiniz.

Neden size, tarafınızdan KOVİD tedavisinde game changer” yani ezber bozan, çığır açan tedaviler olarak îlân edilen sıtma ilacı (hidroksiklorokin) veya plazma tedavileri uygulanmıyor?

Neden savunduğunuz zakkum tedavisi denenmiyor (13).

Neden size, bugüne kadar adlarını ağzınıza dahi almadığınız tedaviler yapılıyor?

Bu kelle paçacı takımının FDA onayı olmayan abuk subuk vitamin, mineral tedavilerini onaylıyor musunuz?

Etkinliği ve emniyeti gösterilmemiş tedavilerle deneme tahtası olarak kullanıldığınızı düşünüyor musunuz?

Hararetle tavsiye ettiğiniz çamaşır suyu enjeksiyonu ve UV ışık tedavileri ne oldu (14)?

Bu nasıl iştir?”

NOT: Başkan Trump’ın KOVİD’ i atlatmasının antikor kokteylinin etkisinin ispatlanmasında meta-analizlerden bin defa daha “değerli” olacağını şimdiden söylemek mümkün. Kim tutar Regeneron’ u bilemiyorum.

Kaynaklar:

1. https://www.nytimes.com/2017/02/01/us/politics/trump-prostate-drug-hair-harold-bornstein.html?_r=1

2. https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.08.02.233320v1.full.pdf

3. https://www.sciencemag.org/news/2020/09/provocative-results-boost-hopes-antibody-treatment-covid-19

4. https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0239799

5. https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30628-0/fulltext

6. https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2770157

7. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0960076020302764

8. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.07.01.20144329v1

9. https://medicalxpress.com/news/2020-09-zinc-blood-death-patients-covid-.html

10. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.06.01.20112334v2

11. https://www.evolutamente.it/covid-19-pneumonia-inflammasomes-the-melatonin-connection/