HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
YENİ BİR KOLESTEROL İLACI GELİYOR
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
New England Journal’ de yayınlanan araştırmada yeni bir ilacın kalp-damar hastalıkları riskini artırdığı bilinen lipoprotein (a)’ yı düşürdüğü bildirildi (1).
Her beş kişiden birinde rastlanan lipoprotein (a) yüksekliği büyük ölçüde genetik olarak belirleniyor.
Normal Lp(a) değeri 30 mg olarak kabul ediliyor.
Bu partiküller LDL-kolesterole çok benzemekle beraber farkları bunlarda fazladan bir protein bulunması.
APO(a)-LRx isimli ilaç, karaciğerde Lp(a) yapılmasını sağlayan geni baskılayarak etkisini gösteriyor.
Araştırma, kalp-damar hastalığına sahip Lp(a) değerleri 60 mg ve üzerinde olan 286 kişi üzerinde yapıldı.
Verilen en yüksek ilaç dozunun Lp(a)’ yı yüzde 80 plasebonun ise yüzde 6 azalttığı tespit edildi.
Bu azalmanın kalp-damar hastalıkları riskini azaltıp azaltmadığı ise planlanan yeni bir çalışma ile belirlenecek.
Gelelim neticeye
Kanda kötü kolesterolü düşüren ve/veya iyi kolesterolü yükselten birçok molekül geliştirildi ama bunlardan beklenen fayda elde edilemediği ve hatta bazılarının çok ciddi yan etkileri olduğu için kullanıma giremedi (2, 3, 4, 5, 6).
Bunlar bize kalp-damar hastalıklarının altında yatan temel bozukluk olan damar sertliğinin (ateroskleroz) kolesterol üzerinden tedavisinin mümkün olmayacağını gösteriyor.
Çünkü… ateroskleroz birçok faktör, hücre ve kimyasal maddelerin rolünün olduğu kronik bir enflamasyon yani mikropsuz iltihaptır, kolesterol burada onlarda etkenden sadece biridir.
Esas düzeltilmesi veya tedavisi gereken insülin direnci, oksidatif stres, disbiyozis (bağırsak bakteri dengesi bozukluğu), sigara-alkol kullanımı, hipertansiyon, diyabet, stres, hareketsizlik… gibi faktörlerdir.
Bu hastalıkların kötü kolesterolü düşüren veya iyi kolesterolü yükselten ilaçlarla önlenemeyeceğini ve tedavi edilemeyeceğini ilaç üreten firmalar da eninde sonunda kabul etmek zorunda kalacaklar.
Kaynaklar:
1. https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1905239
6. http://ahmetrasimkucukusta.com/2014/04/21/hakkimda/abd-nin-olcusuyle-turk-e-tedavi-hata/
***
EK 1 (27.5.2021): Lp (a), geniş bir yaş aralığındaki bireylerde aort kapağı kireçlenmesi ile güçlü bir şekilde ilişkilidir. Bu sonuçlar, son dönem aort kapak stenozunu önlemek için erken vakalarda LP(a) düşürücü müdahalelerin etkisini değerlendirmek için daha fazla gerekçe sağlar.
Kaynak: https://heart.bmj.com/content/early/2021/05/07/heartjnl-2021-319044
***
EK 2 (13.1.2023): I think we’re behind the Europeans on many things with LDL, Lp(a), and a bunch of other cardiovascular issues. I think it’s a great point that you’re bringing up at the outset of this conversation. I’m certainly disturbed by it. I think there should be universal screening.
Kaynak: https://www.medscape.com/viewarticle/984091
Makale: What About Lp(a)? To Test or Not to Test and the Current Treatment Landscape
***
EK 3 (12.6.2023): Yüksek lipoprotein(a) seviyelerine sahip hastalar, düşük seviyelere sahip olanlara göre neredeyse iki kat daha fazla koroner plak yüküne sahip olmakla kalmaz, aynı zamanda daha hızlı plak ilerleme oranına da sahiptir.
Kaynak: https://www.medscape.com/viewarticle/992917
Makale: High Lp(a) Tied to Higher Coronary Plaque Volume, Progression
***
EK 4 (13.11.2023): Tahminen 64 milyon Amerikalının kalp hastalığı risk faktörü olan Lp (a) düzeyi yüksek. Şu anda onaylanmış ilaç tedavisi yoktur. Lipodisiran isimli ilacın tek bir enjeksiyonu deneysel bir tedavinin yaklaşık bir yıl boyunca Lp (a) düzeylerini 48 hafta boyunca %94’ten fazla azalttığı bulundu.
Kaynak:https://x.com/ClevelandClinic/status/1723807912848724138?s=20
***
EK 5 (5.4.2024): What Level of Lp(a) Indicates Increased CVD Risk?
***
EK 6 (1.6.2024): ÖZCAN YÜCEL
Hastalar kalp krizi geçirme riskim var mı diye mutlaka sorarlar. Biz kardiyologlar da bu soruya cevap vermek için genel muayenenin dışında bazı testler de isteriz.
Kan LDL seviyesine göre risk belirlemeyi rutin pratiğimden çıkartalı çok yıllar oldu.
Bakın dün yayınlanan aşağıdaki makale de beni destekliyor.
Kan Apo-B seviyesi LDL’den çok daha önemli bilgiler veriyor. Makaleye göre LDL’ye bakarak risk belirleme dönemi artık sona yaklaştı.
Hastalarımda kalp hastalığı riskini belirlemede önemsediğim en önemli kan testleri;
Açlık kan şekeri
HbA1c
Açlık insülin
HOMA değeri
HDL
Trigliserid
Apo-B
Lipoprotein (a)
CRPs
Makale: ApoB triumphs once more over LDL-C and non-HDL-C in risk prediction: ready for guidelines?
K: https://academic.oup.com/eurheartj/advance-article/doi/10.1093/eurheartj/ehae257/7685937?login=false
Kaynak: https://x.com/drozcanyucel/status/1796793834459758632
***
EK 7 (20.11.2024): KRAKEN çalışmasında muvalaplin isimli yeni bir ilacın lipoprotein (a) seviyelerini ciddi bir yan tesire sebep olmadan düşürdüğü tespit edildi. Bugün için lipoprotein (a)’ yı düşürmek için ruhsat almış bir ilaç bulunmuyor.
Lipoprotein (a) seviyelerinin 125 nmol/L üzerinde olması pıhtılaşma ve enflamasyonu teşvik ederek kalp krizi, felç, aort stenozu ve periferik damar hastalıkları riskini artırıyor.
Lipoprotein (a) seviyelerinin ilaçlarla düşürülmesinin bu hastalık riskleri üzerine olan etkisi bilinmiyor.
Kaynak: https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2826683
Makale: Oral Muvalaplin for Lowering of Lipoprotein(a) A Randomized Clinical Trial
***
Kolesterol benim aklıma ,dr Osman Müftüoğlu’nu getirir.
Bi’zamanlar her tv ye çıktığı da o kadar çok üzerinde durur,hasta dikkatini kolestrol üzerinde yoğunlaştırırdı ki ;her yıl kolesterolümü ölçtürmezsem kalp krizi geçireceğimi zannederdim.
Veren olursa içeriz tabii. ilaçlar bizim için icat ediliyor.