Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Birkaç gün önce “Remdesivir: ABD, ilacın küresel stokunun tamamını satın aldı, dünya genelinde kimseye ilaç kalmadı” başlıklı haberi okurken memnun olmuş, “Amerika’ ya ne kadar etkili ve güvenilir olduğu belirsiz bir ilacı iyi yutturmuşlar” diye içimden kıs kıs gülmüştüm (1).

Etkinliği ve emniyeti belli olmayan ve fiyatı çok pahalı olan remdesivirin KOVİD tedavisi için rutin kullanılabilecek bir ilaç olma vasfını kazanabileceğine ihtimal vermiyorum (2).

İlaç şirketleri pandeminin yarattığı karmaşayı çok iyi kullanıyorlar ve ilaçlarını çok iyi pazarlıyorlar.

WHO, remdesivir ile ilgili Çin’de yapılan bir çalışmanın raporunu internet sitesinde kamuya açık klinik denemeler veri tabanında “Remdesivir’in Covid-19 hastalarının iyileşme hızını artırmadığı ve hastaları ölümden korumada etkisiz olduğu saptandı’’ şeklinde açıklamış, ancak rapor ve yazı bir süre sonra yanlışlıkla yayımlandıkları söylenerek internet sitesinden kaldırılmıştı (3). 

Deneysel bir ilacı almak hiçbir şey almamaktan daha kötü olabilir

Remdesivir ile yapılan bir çalışmanın başı olan Dr. Kalil’ in şu sözlerine dikkatinizi çekerim (4):

“Ben hem bu ilacı hem onayı olmayan hiçbir ilacı hastalarıma vermezdim. Deneysel bir ilacı almak hiçbir şey almamaktan daha kötü olabilir. Bu ilaç hastaların ölümlerini bile hızlandırabilir ki bunu anlamak için randomize kontrollü çalışmaların yapılması şarttır.”

Bugün  BMJ’ de James M Brophy’ nin “ABD remdesivir’in dünya hisse senetlerini satın alıyor – dünyanın geri kalanı ilaç kuyruğun arkasında olmaktan neden memnun olmalı?” başlıklı bir yazısına rastladım (5).

O da tıpkı benim gibi ilacın küresel stoğunun USA tarafından satın alınmasından ziyadesiyle mutlu!

Domuz gribi salgını sırasında da “oseltamivir” etken maddeli ilaç (Tamiflu) dünyanın birçok devleti tarafından stoklanmıştı ama ilacın hastalığın yayılmasını önlemediği gibi hastaneye yatışları ve hastalık komplikasyonlarını da azaltmadığı, ciddi yan etkileri olabileceği bildirilmişti (6). 

WHO oseltamiviri temel ilaçlar listesinden çıkarmış ve muteber tıp dergisi BMJ de ilacın ham verilerini açıklamayan üretici firmanın ilaçlarının boykot edilmesi için bir kampanya da başlatmıştı (7).

Gelelim neticeye

Dünyanın tıpta en “ileri” ama halkın sağlık hizmetlerinden yararlanmasında en “geri” ülkelerinden olan USA’ ya depoladıkları ilaçların hayırlı olmasını temenni ediyorum.

Daha sonra tekrar yorulmamaları için, remdesivir kutularını daha şimdiden oseltamivirin yanına koymalarını tavsiye ediyorum.

Kaynaklar:

1.  https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-53246177

2.  https://www.webtekno.com/koronavirus-remdesivir-fiyati-aciklandi-h95895.html

3.  https://www.statnews.com/2020/04/23/data-on-gileads-remdesivir-released-by-accident-show-no-benefit-for-coronavirus-patients/

4.  https://www.nytimes.com/2020/04/09/health/coronavirus-remdesivir-kalil.html

5.  https://blogs.bmj.com/bmj/2020/07/03/as-the-us-purchases-world-stocks-of-remdesivir-why-the-rest-of-the-world-should-be-glad-to-be-at-the-back-of-the-queue/

6. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24718923/

7.  https://www.bmj.com/content/345/bmj.e7689

***

BBC‘ nin haberi (1):

Covid-19 hastalarının tedavisinde olumlu sonuç veren Remdesivir ilacının gelecek üç aylık küresel stoku ABD tarafından satın alındı.

Avrupa ve İngiltere’deki sağlık yetkilileri, ABD’nin bu tutumunun tehlikeli olduğunu ifade ediyor.

Guardian gazetesine konuşan Liverpool Üniversitesi’nden Andrew Hill, “Remdesivir stoklarının tamamını aldılar. Yani Avrupa’nın ilaca erişimi artık kalmadı” dedi.

Beş gün önce Avrupa İlaç Kurumu, Remdesivir’in Cvovid-19 tedavisinde kullanılmasını önermişti. Kurum ilk kez Covid-19 tedavisi için bir ilacı öneriyordu.

Türkiye de Remdesivir’i koronavirüs hastalarının tedavisinde kullanmayı düşünüyordu.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Mayıs ayında yaptığı bir açıklamada “Remdesivir önümüzdeki günlerde kullanmayı planladığımız bir ilaç. Antiviral bir ilaç” demişti.

‘ABD’nin tavrı olası aşı için de kaygı verici’

Uzmanlar, ABD’nin Remdesivir konusundaki tavrının olası bir koronavirüs aşısı için de kaygı verici olduğunu, bu ülkenin kendi tıbbi ihtiyaçları için diğerlerine şans tanımayabileceğini öne sürüyor.

Gilead tarafından geliştirilen ilacın koronavirüs hastalarının daha çabuk iyileşmesini sağladığı belirtiliyor. Denemeler için dünya genelinde 140 bin doz ilacın dağıtıldığı ve bunların tükendiği söyleniyor.

Guardian’a göre Trump yönetimi 500 bin doz ilaç satın aldı. Bu, Gilead’ın Temmuz ayı üretiminin tamamına, Ağustos ve Eylül ayları üretiminin de yüzde 90’ına karşılık geliyor.

ABD Sağlık Bakanı Alez Azar, “Başkan Trump, onay alan ilk ilaca Amerikalıların erişimi için inanılmaz bir anlaşma yaptı. Mümkün olması halinde her Amerikalı hastanın ilaca erişiminin olmasını istiyoruz” dedi.

Ebola için geliştirilen ancak başarısız olan ilacın patenti Gilead’a ait olduğu için başka ülkeler tarafından üretilmesi mümkün değil. ABD hükümetine göre altı tozluk tedavinin maliyeti 3.200 dolar civarında.

İlacın virüsün hücrelerin içinde üremek için ihtiyaç duyduğu bir enzimi hedef alarak virüsün çoğalma yeteneğini sekteye uğrattığı belirtiliyor.

Siz de yorumunuzu paylaşın: