Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Dikkat: Yazının sonunda ek var!

***

ARK “Koronaya karşı alınan tedbirlerin bilimsel olmaktan ziyade “siyasi” ve “ticari” olduğuna itirazı olan var mı?” Kaynak: https://twitter.com/drahmetrasim/status/1445821320269230087?s=20

***

Sokağa çıkma yasaklarının, okul ve işyerlerinin kapanmasının bulaşma üzerine dönemsel bir faydası olsa da Kovid ölümleri üzerine kayda değer bir etkisi olmayacağı gibi tam aksine bu sınırlamaların tıbbi, psikolojik, sosyal, siyasi, ekonomik faturalarının çok ağır olacağını savundum (1, 2, 3, 4, 5, 6).

Yeni yayınlanan geniş kapsamlı bir değerlendirme makalesi de kapanmaların barış zamanının en büyük felaketlerinden biri olduğu neticesini dile getiriyor.

International Journal of the Economics of Business’ de yayınlanan makalenin özeti (7):

100’den fazla Kovid-19 araştırmasının incelenmesi, bunların birçoğunun sokağa çıkma yasağının faydalarını fazla ve maliyetlerini az tahmin eden yanlış varsayımlara dayandığını ortaya koyuyor.

En son araştırmalar, karantinaların en iyi ihtimalle Kovid-19 ölümlerinin sayısı üzerinde marjinal bir etkisi olduğunu gösteriyor.

Genel olarak, etkisizlik davranıştaki uyumsuzluk veya kapanmaları taklit eden şahsi değişikliklerden kaynaklandı.

Kapanmaların sınırlı etkinliği, bir yıldan uzun bir süre sonra, milyonda şartsız kümülatif Kovid-19 ölümlerinin ülkeler arasında kapanmaların katılığıyla neden olumsuz bir şekilde ilişkili olmadığını açıklıyor. 

Profesör Bryan Caplan tarafından önerilen bir yöntemi ve ekonometrik delillere dayalı tecrit faydaları tahminlerini kullanarak, kapanmaların bir takım maliyet/fayda oranları hesaplandı.

Maliyetler ve faydalar için bir orta nokta tahmini kullanıldığında, Kanada için makul maliyet/fayda oranı tahmini 141’ dir.

Ayrıca, 2021 sonbaharında aşılanmamış az sayıda insan arasında daha fazla bulaşan delta varyantından dolayı birçok vaka ortaya çıktığı dikkate alındığında, kapanma politikalarının beklenen faydaları daha da küçülür.

Sonuç: Kapanmalar modern tarihin en büyük barış zamanı politik başarısızlıkları hatta felâketlerinden biri olarak kabul edilmelidir.

Gelelim neticeye

Daha virüsün sadece Çin’ de görüldüğü, insandan insana bulaştığının bile bilinmediği salgının ilk günlerinde de dediğim gibi bu salgın siyaset ve ticaret tarafından dibine kadar değerlendirildi.

Tüm çalışma hayatının adeta tamamen durdurulması gerektiğini söyleyecek kadar ileri gidenlerin maksadının ne olduğu umarım anlaşılmıştır.

Bu yanlışlardan ders alarak sonraki salgınlarda doğru davranırız inşallah!

Kaynaklar:

1. https://ahmetrasimkucukusta.com/2020/11/25/yazilar/tip-yazilari/corona-virus/daha-siki-kapanma-olumleri-azaltmiyor/

2. https://ahmetrasimkucukusta.com/2020/12/13/yazilar/tip-yazilari/corona-virus/kapanma-yerine-donusumlu-calisma-ve-sokaga-cikma-daha-faydali-olabilir/

3. https://ahmetrasimkucukusta.com/2021/01/23/yazilar/tip-yazilari/corona-virus/kapanmalar-cok-fazla-fayda-saglamayabilir/

4. https://ahmetrasimkucukusta.com/2021/02/16/yazilar/tip-yazilari/corona-virus/japonya-kapanmalar-olmadan-toplum-bagisikligina-ulasti/

5. https://ahmetrasimkucukusta.com/2021/05/02/yazilar/tip-yazilari/corona-virus/eve-kapanmayin-disari-cikin-guneslenin/

6. https://ahmetrasimkucukusta.com/2021/05/10/yazilar/tip-yazilari/corona-virus/kapanam-ve-kisitlamalar-koronavirusu-kontrol-etmez/

7. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/13571516.2021.1976051

Makale adı: Covid-19 Lockdown Cost/Benefits: A Critical Assessment of the Literature.

***

EK 1 (27.10.2021): Japonya: Okulların kapanmasının Kovid yayılmasına etkisi yok.

***

EK 2 (1.2.2022): Hopkins Ü. tarafından yapılan meta-analiz, “tecritlerin halk sağlığı üzerinde çok az etkisi olduğu veya hiç olmadığı, ancak muazzam ekonomik ve sosyal maliyetler getirdiği” sonucuna varıyor. Kilitleme politikaları temelsizdir ve bir pandemi politikası olarak reddedilmelidir.

Kaynak: https://twitter.com/drahmetrasim/status/1488583657979891712?s=20&t=cYhEWiHczEYrdiSyW9kSmw

***

EK 3 (3.2.2022): Avrupa ve ABD’deki karantinalar, Kovid-19 ölüm oranlarını ortalama %0,2 oranında azaltırken, ekonomik maliyetleri çok büyük oldu. Jonas Herby, Lars Jonung ve H Hanke diyor ki: Karantinaları destekleyecek SIFIR kanıt var.

Kaynak: https://twitter.com/steve_hanke/status/1488663812463071232?s=20&t=GqwNngxg-TRjfZhDI6bvIA

***

EK 4 (4.2.2022): Johns Hopkins Üniversitesi: Tam kapanmaların Kovid-19 ölümlerinin azalmasında neredeyse hiçbir etkisi olmadı. ABD’de yer alan Johns Hopkins Üniversitesi’nden ekonomistler çok konuşulacak bir çalışmaya imza attı. Küresel olarak yapılmış 24 çalışmayı inceleyen uzmanlar, 2020’de Covid-19 pandemisi nedeniyle dünya genelinde ilan edilen tam kapanmaların ve sıkı önlemlerin Covid-19 ölümlerinin azalmasında yalnızca yüzde 0,2’lik bir düşüşe neden olduğunu açıkladı. Araştırmacılar, bunun aksine kapanmaların, büyük ekonomik ve toplumsal kayıplara yol açtığını savunarak, Covid-19’a karşı bir önlem olarak uygulanmamasını önerdi. Kaynak: https://www.ntv.com.tr/galeri/dunya/john-hopkins-universitesi-tam-kapanmalarin-covid-19-olumlerinin-azalmasinda-neredeyse-hicbir-etkisi-olmadi,9VVZJd-EOEC7r_9hFdJFhw/xifxHsA0Qk6Bye8xAg_5GA

***

EK 5 (7.2.2022): Bugün İsveç ve İsviçre, tüm Kovid kısıtlamalarını sona erdirmede Norveç, Finlandiya, İngiltere, İrlanda, Danimarka ve diğerlerine katıldıklarını duyurdu. Milyonlar, Kanada’nın kamyoncu/traktör konvoyundan ilham aldı: Konvoy, Brezilya, İtalya, Avustralya, Hollanda ve büyüyor! Kaynak: https://twitter.com/dockaurG/status/1489003696474238976?s=20&t=_BF3VYZxfzi_Xf67n_46ng

***

EK 6 (17.6.2022): MELİH ALTINOK “ABD Merkez Bankası (FED) 28 yıl aradan sonra faizi 75 baz puan artırarak 1.75 seviyesine çekti. “Uzmanlar”, daha önceki faiz artışları gibi resesyonla sonuçlanması beklenen bu hamlenin gerekçeleri arasında başta pandemideki izolasyon tedbirlerini sayıyor.
Şalter inmiş, tedarik zinciri aksamış, devletler destek için para basmış, enflasyon fırlamış…
Pandeminin başından beri bol keseden alınan tedbirlerin büyük ekonomik yıkıma neden olacağını yazdım… Astarın yüzünden pahalıya geleceğini, insanları bir grip virüsünden kaçırmak gibi nafile hedeflerin yakın vadede alt ve orta gelir sınıfını kronik yoksullaşmaya mahkûm edeceğini anlattım durdum.
Bu yüzden meczup bile ilan edildim.
Merak ediyorum, hâlâ bizim şu kadarcık aklımızla düşünüp işaret ettiğimiz sonucu, koskoca FED’in, “ekonomi otoritelerin” öngöremediğini düşünenlerden misiniz?

Kaynak: https://www.sabah.com.tr/yazarlar/melihaltinok/2022/06/17/bravo-bulent-bey-kilicdaroglundan-aferini-kaptiniz

***

EK 7 (17.6.2022): SİMONE GOLD “A new study from the National Bureau of Economic Research reveals over 170,000 non-covid excess deaths among Americans in 2020 & 2021, most likely due to lockdowns. Remember when doctors & others were banned from social media for warning about the harmful effects of lockdowns?

Non-Covid Excess Deaths, 2020-21: Collateral Damage of Policy Choices? K: https://www.nber.org/papers/w30104

Kaynak: https://twitter.com/drsimonegold/status/1537594553607368705?s=20&t=dQwW7M_NOylT2t9HCokQNw

***

EK 8 (3.8.2022): “Karantinalar, kurtardıkları düşünülenin 20 katı yaşam süresi kaybedilmesinden sorumlu olabilir.”

Makale adı: Are Lockdowns Effective in Managing Pandemics?

Kaynak: https://www.mdpi.com/1660-4601/19/15/9295

***

EK 9 (6.8.2022): Sosyal izolasyon ve yalnızlık kalp krizi ve felçten ölüm riskini artırıyor.

Kaynak: https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/JAHA.121.024414

***

EK 10 (19.8.2022): Kapanmalar, Kovid’den daha fazla ölüme sebep olabilir: İngiltere’ de son 2 ayda hiçbiri virüsle bağlantılı olmayan 5 yıllık ortalamadan yaklaşık 10 bin daha fazla ölüm kaydedildi. Fazladan ölüm oranı 5 yıllık ortalamanın %14,4 üzerinde!

Kaynak: https://www.dailymail.co.uk/news/article-11125573/Effects-lockdown-causing-deaths-Covid.html

***

EK 11 (1.9.2022): Ghosh et al. (2021): Social distancing & lockdowns measures in 2020 increased “SARS-CoV-2 transmission risk and COVID-19 disease” in multi-generational homes.

Makale: Association between overcrowded households, multigenerational households, and COVID-19: a cohort study

Kaynak: https://twitter.com/DrJBhattacharya/status/1565039983009730560?s=20&t=oO3I-BrKyVq2wumkpHj0QA

***

EK 12 (5.9.2022): KEVİN BARDOSH “Sokağa çıkma yasağının modern tarihin en büyük barış zamanı politika başarısızlıklarından biri olarak çökmesi mümkün” 

Kaynak: https://twitter.com/KevinBardosh/status/1566438736162091016?s=20&t=DF8lKffVJkABEpB3AG6ODw

Makale: Covid-19 Lockdown Cost/Benefits: A Critical Assessment of the Literature

K: https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13571516.2021.1976051

***

EK 13 (3.5.2023): OKAN ÖZDEMİR Pandemi tiyatrosu sırasında 2 yıl önce okullar online eğitime geçerken, çocuklara algı yönetimi için bahçeye çıktıklarında bile maske taktırılırken, öğretmenler herkese ve çocuklara vebalı muamelesi yaparken onlara defalarca şöyle seslenmiştim:

“Bu tiyatro Great Reset adı verilen bir büyük düzen değişikliğinin aracıdır, yapmayın, alet olmayın, online eğitim şu  an hoşunuza gitse de okulların açık kalması için savaş vermelisiniz, kendi bacağınıza sıkıyorsunuz hepiniz işsiz kalacaksınız”

Evet medyum değilim, şeytani politikaları onlarca yıldır izliyorum ve uyarmak, uyandırmak ve önlem alabilmek için onlar gibi düşünmeyi öğrendim.

Mutlu musunuz?

Kaynak: https://twitter.com/opdrokanozdemir/status/1653703007438098432?s=20

***

EK 14 (10.5.2023): Fazladan ölüm oranı en düşük oan ülke hiç bir kapanma uygulamayan İsveç!

Kaynak: https://twitter.com/kevinnbass/status/1656149558492119040?s=20

***

EK 15 (20.5.2023):

Kaynak: https://twitter.com/ZacBissonnette/status/1659960157286064129?s=20

***

EK 16 (19.6.2023): 2 milyondan fazla yetişkini kapsayan 90 çalışmanın meta-analizine göre, sosyal izolasyon ve yalnızlık herhangi bir sebebe, kalp-damar hastalıkları ve kansere bağlı erken ölüm riskini artırıyor. Pandemide evlerine tıkılan yaşlıların günahı boynunuza.

Makale: A systematic review and meta-analysis of 90 cohort studies of social isolation, loneliness and mortality

Kaynak: https://www.nature.com/articles/s41562-023-01617-6.epdf

***

EK 17 (11.7.2023): Haiti’deki kapanmalar etkisiz ve uygun değildi. Ayrıca sosyal olarak zararlıydılar ve artan kamu güvensizliğine katkıda bulundular. Savunmasızları korumak gibi alternatifler muhtemelen daha uygundur.

Makale: Was lockdown worth it? community perspectives and experiences of the Covid-19 pandemic in remote southwestern Haiti

Kaynak: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0277953623004331?via%3Dihub

***

EK 18 (26.10.2023): Çocuk yuvaları önemli bir Kovid-19 bulaşma kaynağı değil.

Kaynak: https://x.com/WebMD/status/1717352879453831539?s=20

***

EK 19 (3.11.2023): Pandemi 50 yaşın üzerinde olanlarda -özellikle de hafif bilişsel bozukluğu bulunanlarda- Kovid geçirsin veya geçirmesin sürekli bilişsel gerilemeye yol açtı. Bunun pandemik kısıtlamalar sırasında sosyal temas, fiziksel egzersiz ve bilişsel uyarımdaki azalmalardan kaynaklanabileceği düşünülüyor. Düşüşlerin salgının ikinci yılında da devam etmesi ilk 12 aylık karantina döneminin ötesinde bir etkinin olduğunu gösteriyor.

Kaynak: https://www.thelancet.com/journals/lanhl/article/PIIS2666-7568(23)00187-3/fulltext

Makale: Cognitive decline in older adults in the UK during and after the COVID-19 pandemic: a longitudinal analysis of PROTECT study data

***

EK 20 (24.7.2024): KORCAN AYATA

Pandemi dönemini de içeren 4 yıllık Alman RKI arşivleri sansürsüz haliyle ortaya çıktı.

Okul kapanmalar, karantinalar, maskeler, mesafeler, çocuk ve genç aşılamalar, ek dozlar, hastalık riski taşıyan ve süper bulaştırıcı çocuklar söylemleri komple taca çıktı.

Tüm bunların, bilime değil, politikacıların keyfine göre belirlendiği, zaman zaman tavsiyelerin 180 derece tersinin yapıldığı resmi kanaldan itiraf edilmiş oldu.

Kaynak:https://x.com/korcanayata/status/1815874969651536156

***

Siz de yorumunuzu paylaşın: