HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
DOKTORLAR ARTIK REÇETELERİNE MÜZE ZİYARETİ YAZMAYA BAŞLIYOR
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
Kanada’ da Fransızca Konuşan Doktorlar Derneği (Médecins francophones du Canada) Başkan yardımcısı Dr. Hélène Boyer “Sanat tedavisinin fiziksel sağlığa da iyi geldiğini gösteren araştırmalara her gün bir yenisi ekleniyor” diyor (1):
“Sanat kanda kortizon ve serotonin seviyelerini artırıyor. Bir müzeyi ziyaret ettiğimizde kendimiz iyi ve mutu hissetmemizin sebebi de bu hormonlardır. İnsanlar bu hormonların sadece ruh sağlığı için iyi olduğuna inanırlar. Depresyonu olan veya psikolojik problemleri olanlar için bu düşünce doğrudur ama olay bununla sınırlı değildir. Bu, diyabeti olanlar, palyatif bakım ihtiyacı olanlar ve kronik hastalıkları olanlar için de geçerlidir. 1980’ lerden beri hastalarımıza egzersiz tavsiye ediyoruz çünkü egzersiz de bu hormonları artırıyor. 80 yaşın üzerinde olan hastalarım için egzersizin etkileri belli değil.”
Montreal Güzel Sanatlar Müzesi, Médecins francophones du Canada üyesi olan doktorların hastalarını bakıcıları veya aile fertleriyle beraber müze ziyaretine gönderebileceklerini, açıkladı.
Bir sene sürecek olan ve çeşitli ruhsal ve fiziksel hastalıkların tedavisini sağlayacak olan bu pilot proje dünyada benzeri olmayan ilk uygulama olacak.
Daha önce İskoç doktorlara hastalarına ormanda yürüyün, köpeğinizi gezdirin, bahçe işleri yapın, çiçek yetiştirin gibi tabiatla haşır neşir olma imkânı sağlayan faaliyetleri reçete edebilmeleri onayı verilmişti (2).
Gelelim neticeye
Tıp dünyasının, hastalıkların önlenmesi ve tedavisinin sadece ilaçlarla mümkün olamayacağını anlamasından ve adam gibi yaşamanın çok önemli bir faktör olduğunu kavramasından memnunum.
“Tıptan uzak sağlıklı hayat” diyenlerin sayısının her geçen gün daha da artacağından hiç şüphem yok.
Kaynak:
***
EK 1 (13.9.2022): Başkent Brüksel bölgesinde başlayan pilot projeyle Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) araştırmasının sonuçları hayata geçirilecek. DSÖ’nün araştırmasında, müze ziyaretinin “insanların stresini azalttığı ve hayatı daha anlamlı kıldığı” sonucu ortaya koyulmuştu. Brüksel kenti yetkilileri de kültürel faaliyetlerin ruh sağlığı için büyük önem taşıdığını vurgulayarak terapi desteği olarak bu uygulamayı hayata geçirdiklerini bildirdi.
Bu sayede psikiyatristler hastalarının tedavi planı dahilinde diğer unsurlara ek olarak ücretsiz müze ziyaretini reçetelerine dahil edebilecek. Böylece hastalar Brüksel’deki çok sayıda müzeye ücretsiz ziyarette bulunabilecek.
Pilot proje 6 ay devam edecek. Her hasta bu süre içinde 5 kez müze ziyareti yapabilecek. Ziyaret edilebilecek müzeler arasında şehrin turistik merkezi Grand Place’taki Kent Müzesi, Moda ve Dantel Müzesi, Kanalizasyon Müzesi, Brüksel’in simgesi Manneken Pis heykelinin kıyafetlerinin sergilendiği müze ile Modern Sanat Merkezi gibi yerler bulunuyor. Projeyle özellikle az gelirli kişilerin kültürel faaliyetlere erişiminin artırılması da hedefleniyor.
Kaynak: https://medimagazin.com.tr/guncel/belcikada-ruh-sagligi-icin-doktor-recetesine-muze-ziyareti-101940
***
EK 2 (30.8.2023): Circulation’da yayımlandı: Reçeteye sebze-meyve yazarsak ne olur?
Amerikan Kalp Derneği’nin hakemli dergisi Circulation’da bugün yayınlanan yeni bir çalışma Kardiyovasküler Kalite ve Sonuçlar, reçete programlarının Amerika Birleşik Devletleri’nde kardiyovasküler hastalıklar ve gıda güvensizliği ile mücadelede güçlü bir araç olabileceğine dair ikna edici kanıtlar sunuyor. Çalışma, ülke genelinde dokuz ayrı programdan elde edilen verileri bir araya getirerek türünün en büyüğü olmasıyla dikkat çekiyor.
Programlar daha sağlıklı beslenme tercihlerini teşvik ediyor
Sağlık camiasında giderek daha fazla ilgi gören bir kavram olan reçete üretme programları, doktorların kalp hastalığı veya Tip 2 diyabet riski taşıyan hastalara ilaçlara ek olarak meyve ve sebze reçetesi yazmasına olanak tanıyor. Hastalar, perakende marketlerden veya çiftçi pazarlarından ücretsiz veya indirimli ürünlere erişmek için elektronik kartlar veya kuponlar alırlar.
Çalışmanın başyazarı ve UMass Chan Tıp Fakültesi’nde öğretim görevlisi olan Dr. Kurt Hager, “Bu sonuçlar, reçete üretmenin sağlık ve refahın iyileştirilmesi için önemli bir temel oluşturabileceğini gösteriyor” dedi.
Kardiyovasküler sağlık üzerindeki etkisi
Bu programlara ortalama altı ay boyunca katıldıktan sonra, yetişkinler daha düşük kan basıncı, kan şekeri ve vücut kitle indeksi (BMI) seviyeleri bildirdi. Özellikle, başlangıçta yüksek tansiyonu olan yetişkinler arasında sistolik kan basıncı 8 mm Hg’den fazla düşmüş ve diyastolik kan basıncı yaklaşık 5 mm Hg azaldı. HbA1C ile ölçülen kan şekeri seviyeleri, diyabetli yetişkinler arasında yüzde 0,29 ila 0,58 puan arasında düştü.
Gıda güvensizliği ile mücadele
Çalışma ayrıca ürün reçetesi programlarının gıda güvenliğini artırma potansiyeline de ışık tuttu. Çalışmadaki hem yetişkinlerin hem de çocukların programı tamamladıktan sonra gıda güvensizliği bildirme olasılıkları önemli ölçüde azaldı. Yetişkin katılımcıların sağlık durumlarının daha iyi olduğunu bildirme olasılığı %62 daha fazlayken, çocukların bildirme olasılığı iki kattan daha fazlaydı.
Gelecekteki çıkarımlar
Amerikan Kalp Derneği’nin klinik bilim sorumlusu Mitchell Elkind, M.D., M.S., FAHA, daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurguladı. “Bu analiz, gıda güvensizliğini azaltmak ve sağlık önlemlerini iyileştirmek için sübvansiyonlu ürün reçetelerinin potansiyelini göstermektedir. Gelecekteki araştırmaların randomize kontrollü çalışmaları içermesi gerekecektir” dedi.
Büyüyen bir girişim
Bu çalışmanın bulguları, Amerikan Kalp Derneği ve Rockefeller Vakfı’nın Eylül 2022’de başlattığı “Gıda İlaçtır Girişimi “nin hemen ardından geldi. Girişim, kronik hastalıkları önlemek ve yönetmek için tıbbi reçete kavramını sağlıklı gıdalara genişletmeyi amaçlıyor.
Sınırlamalar ve ileri araştırmalar
Çalışmanın, kontrol grubu eksikliği ve COVID-19 salgınının bazı programlar üzerindeki etkisi de dahil olmak üzere çeşitli sınırlamaları vardı. Ancak veriler, ürün reçetesi programlarının sağlık sonuçlarını iyileştirmede ve gıda güvensizliğiyle mücadelede etkili olduğunu gösterdi.
Araştırma, kardiyovasküler hastalıkların ve gıda güvensizliğinin yükünü azaltmak için potansiyel olarak basit ama etkili bir araç sunan beslenme programlarının sağlık hizmetindeki kritik rolünün altını çizdi. Bu umut verici erken bulguları doğrulamak için daha titiz çalışmalar yapılması bekleniyor.
Makale: Impact of Produce Prescriptions on Diet, Food Security, and Cardiometabolic Health Outcomes: A Multisite Evaluation of 9 Produce Prescription Programs in the United States
K: https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/CIRCOUTCOMES.122.009520
***
Mezar ziyareti yazmakta da fayda var. İnsanlar bu dünyadan başka bir alem de olduğunu unutuyorlar. Hatırlatmak çok yerinde olur.