Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta

Dikkat: Yazının sonunda ek var!

***

Son senelerde, belirli bir hastalığa bağlı olmayan ve görünüşte sağlıklı çocuk ve erişkinlerde görülen benim “İstanbul Bronşiti” ismini verdiğim “kronik öksürük” tablosunu “reflü hastalığıyla” ilişkilendirme modası var.

Öksürüğü biraz uzun sürenlere hemen “reflü”, “gizli reflü” veya “reflü başlangıcı” teşhisleriyle “reflü ilaçları” başlanıyor.

Peki, bu doğru mu reflü hastalığı gerçekten kronik öksürüğün sebebi olabilir mi ve bunun tedavisi öksürüğü ortadan kaldırır mı?

Chest isimli dergide yayınlanan ve 9 araştırmanın değerlendirildiği meta-analizde, 7 araştırma “asit baskılayıcı tedavinin kronik öksürüğe anlamlı bir faydasının olmadığını” ortaya koyuyor (1).

Değerlendirmeye alınan çalışmaların 8’ inde “proton pompası inhibitörleri”, birinde ise “ranitidin” kullanılıyor; tedavi süresi 8-16 hafta arasında değişiyor.

Öksürük zamanla kendiliğinden geçiyor da olabilir

Asit baskılayıcı tedavinin etkili olduğu sonucuna varılan iki çaprazlama çalışmada tedavinin faydasının sadece önce plasebo alan grupta görülmesi bunun tedaviyle alâkasız olarak öksürüğün zamanla “kendiliğinden” geçmesine bağlanıyor.

Metaanaliz, yemek borusuna asit kaçmasının belgelenmiş olduğu hastaların asit baskılayıcı tedavinin yardımcı olabileceği bir alt grubu oluşturabileceği izlenimini veriyor.

Sadece yemek borusuna asit kaçmasının pH sondaları ile ölçülebildiği hastalar analiz edildiğinde, 7 araştırmada asit baskılayıcı tedavinin öksürüğü aşikâr olarak azalttığı görülüyor.

Yemek borusuna asit kaçması olmayan hastalardaki azalma yüzde 0-9 iken, asit kaçanlardaki azalma yüzde 12-36 arasında değişiyor.

Endoskopik olarak veya pH takibiyle reflü teşhisi olan hastalarda başka bir sebebe bağlanamayan “göğüs ağrısının”, PPI (proton pompası inhibitörleri) tedavisiyle düzelmesi ama ispatlanmış reflüsü olmayanlarda ilaçların işe yaramaması da bu sonuçla uyumludur (2).

Reflü öksürüğe değil öksürük reflüye yol açabilir!

Kronik öksürüğün şiddetli bir nöbetten hemen sonra reflüye yol açabileceği de unutulmamalıdır.

Bu kişilerde, kronik öksürük ve reflü bir aradadır fakat asit azalmasının öksürüğü azaltması beklenmemelidir.

Kronik öksürük nedir?

Kronik öksürük 8 haftadan fazla süren, erişkinlerin yüzde 11-20’ sinde görülen ve hayat kalitesini ileri derecede bozan bir tablodur.

Epidemiyolojik çalışmalarda gastro-özofagal reflü ve kronik öksürük arasında bir ilişki tespit edilmiş ve bu durumu açıklayan fizyolojik verilerle de vardır.

Mesela, kronik öksürük olan hastalarda özofagusun alt ucuna asit enfüzyonunun öksürüğün sıklığını ve öksürük refleksinin duyarlılığını artırdığı gösterilmiştir.

Ancak kronik öksürük reflü ilişkisi çeşitli araştırmalarda çok farklı (yüzde 0-41 arasında) bulunmuştur ve bir Cochrane değerlendirmesinde de asit baskılayıcı ilaçların (PPI) kronik öksürüğü önlemede faydalı olmadığı sonucuna varılmıştır.

Gelelim neticeye

BİR: İstanbul Bronşiti (kronik öksürük) reflü ile sıklıkla bir arada bulunur.

Bu her ikisi de çok sık rastlanan iki tablonun “co-ensidansı” yani rastlantısal olarak bir arada bulunmasıdır.

İKİ: Reflü ve İstanbul Bronşiti’ nin birlikteliği bir sebep-sonuç ilişkisini göstermez.

ÜÇ: Reflünün öksürük yaptığını ispatlayan yeterli ve inandırıcı deliller yoktur.

DÖRT: İstanbul Bronşiti için küçük çocuk ve hatta bebeklere “reflü tedavisi” yapılması tıbbi bir yanlıştır.

BEŞ: Reflü ilaçları İstanbul Bronşiti olan hastalara reflü şikâyeti varsa verilebilir ki burada hedef öksürüğün değil reflü belirtilerinin azaltılmasıdır.

ALTI: Öksürenlere aylarca reflü ilacı sadece ilaç üreticilerinin ve onlardan çıkar sağlayanların işine gelir.

Kaynaklar:

1. https://journal.chestnet.org/article/S0012-3692(13)60137-3/fulltext

Makale adı: Response of Chronic Cough to Acid-Suppressive Therapy in Patients With Gastroesophageal Reflux Disease

2. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21508423

***

EK 1 (25.9.2022): Tachyphylaxis and Medication Dependence in Neuromodulator Treatment of Unexplained Chronic Cough

Birçok hasta trisiklik antidepresan ve gabapentin gibi nöro-modülatör ilaç tedavisinden fayda görmekle beraber yarısından fazlasında taşiflaksi ve bağımlılık gelişir.

Kaynak: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30016197/

***

Yazı için 2 yorum yapılmış:

1. ömer durdu dedi ki:

   07 Temmuz 2015, 22:26

   bende de 2006 dan beri geçmeyen kuru öksürük var.en son 23.10.2013 trh.de.kocaeliüniversitesi hastanesinden prf.nuri gönüllü hocaya gittim.hoca benin mideme endoskopi ile baktı.ve sende reflü var dedi.hiçbir ilaç sana fayda vermez dedi.sonuç ne olacak hocam dedim.sen ameliyetı düşünmelisin dedi.ameliya olmadım.başka uzman doktora gittim.o da bana iyiki olmamışsın,randuman vermiyor dedi.mide koruyucu ilaclar verdisonuç yine aynı.ne yapmalıyım.aslında prf.mustafa hocayı duydum henüz derdimi onada anlatamadım.selamlar.

2. Meryem dedi ki:

   08 Aralık 2015, 01:08

   Merhabalar babam bi senedir mide ülseri teshisi konuldu.problem gece yattiginda balgam ve Öğürme ile lavobaya kosuyor bunu mideyle alakası var deniliyor hangi doktora nereye gideceğiz bilmiyorum dahiliye,genel cerrah,Gastroenteroloji hepsine gittik bi tedavi bulamadik.(alkol kullaniyor)

Siz de yorumunuzu paylaşın: