HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
ORUÇ ZEYTİNLE AÇILACAK HURMA NEREDEN ÇIKTI
Canan Karatay Hocamız, birçoğuna benim de katıldığım ve uyguladığım doğru beslenme tavsiyeleri ile yanlış beslenme alışkanlıklarımızı yerle yeksan ederek memleketimizde adeta bir “beslenme devrimi” yarattı.
Ben de bu bakımdan onun her zaman destekçisi oldum, haksız ve kötü niyetli saldırılarda daima yanında yer aldım, onu savundum.
Hatta kendimi “Karatay’ ın askeri” olarak bile ilan ettim (1, 2).
Millet olarak kendisine müteşekkiriz.
Gel gelelim bu, benim onun her sözünü, her düşüncesini tasdik ettiğim manasına da gelmiyor.
Karatay’ ın bana göre yanlış ve eksiklerini birçok defalar dile getirdim; akıl ve mantık dışı fikir, tavsiye ve uyarılarına itiraz ettim.
Bunlara cevapları iddialarımı çürütmek yerine çoğu zaman yaptığı gibi “genel bilgi “ vermekten ileriye gidemedi ve bir süre sonra da yazmayı tamamen kesti.
Oruç nasıl açılmalıdır?
Karatay’ ın “Oruç zeytinle açılacak” fetvasını da onun “her şeyi ben bilirim, dediğim dedik” düşünce tarzını gösteren bir örnek olarak değerlendiriyorum (3).
Bu, mübarek günlerin ulviyetine gölge düşüren çok yakışıksız ve gereksiz bir ifadedir.
Mühim olan orucun nasıl açıldığı değil, orucun hangi niyetle tutulduğu ve bunun verdiği huzur ve hazdır.
İsteyen orucunu zeytinle isteyen hurmayla açar, isteyen de suyla, çorbayla veya pideyle.
Benim bildiğim de ilahiyatçı hocaların da söylediği gibi orucun zeytin veya hurma ile açılması sünnettir.
Oruç zeytinle açılacak fetvası
Karatay’ ın “oruç zeytinle açılacak” sözü haddini aşan bir ifadedir ve böyle bir “emir vermek” (fetva) ona düşmez.
Bu, adı üzerinde “orucun açılmasıdır” yani ilk lokmadır.
Zeytinle açan da hurma ile açan da karnını sadece bu yiyeceklerle doyuruyor olsaydı bu tartışmanın bir anlamı olabilirdi.
Hurma ile veya zeytinle oruç açmanın birbirine ne dinen ne de tıbben hiçbir üstünlüğü yoktur.
Burada esas mühim olan husus, oruç şu veya bu şekilde “açıldıktan sonra” tüketilen yiyecek ve içeceklerdir.
Şeker tabii ki sağlığa zararlıdır
Karatay, şekerin sağlığa olan zararlarına dikkat çekmek istiyor olabilir ama bunu “Oruç zeytinle açılacak” fetvasıyla söylemek doğru değildir.
Şeker tabii ki sağlığa zararlıdır, 30-40 hurma yemek de hurma ile karın doyurmak da şüphesiz ki sağlığa zararlıdır ama “hurma ile oruç açılmaz” ifadesi dini bakımdan da beslenme bilmi bakımından da dayanaksızdır.
Ben tercih etmem tavsiye de etmem fakat hurma ile “bal gibi” de oruç “açılır” ve sağlık bakımından da hiçbir mahsuru yoktur.
Hurmanın “tamamen endüstriyel olduğu” ve “sadece İsrail ve Tunus’ tan geldiği” sözleri de yanlıştır; üzerinde durmaya bile gerek görmüyorum.
Hurma ile ilgili elbette bazı meseleler olabilir ama aynı durum zeytin için de diğer yiyecekler için de geçerlidir (4).
Hurma, faydalı bir besindir ve makul miktarda “işlenmemiş hurma” adam gibi beslenmenin de unsurlarındandır.
Gelelim neticeye
Asırlardır oruç tutulan bir memlekette “orucun zeytinle mi hurma ile mi açılmalı” tartışması Adile Naşit ve Münir Özkul’ un “turşu limonlu mu sirkeli mi yapılmalı” tartışmasından farksızdır.
Tıp adamlarının, beslenme tavsiyeleri ve uyarıları yaparken “dini” kullanmalarını tasvip etmiyorum.
En fazla haddini aşmadan kitabımıza ve peygamberimize atıf yapılabilir, onlardan örnekler verilebilir ama bunun emir kipinde ve fetva mahiyetinde olması tıbbın işi değildir, şiddetle karşı çıkıyorum.
İlahiyat hocalarımızın “Savuruyor, dini konuları bize bıraksın” sözlerine hak veriyor ve katılıyorum.
Karatay Hocamızın son zamanlarda giderek sertleşen üslubu ve dediğim dedik, tartışma kabul etmez tavrını doğru bulmuyorum, onu biraz daha az ve dikkatli konuşmaya davet ediyorum.
Kaynaklar:
1. http://ahmetrasimkucukusta.com/2015/03/18/yazilar/tip-yazilari/beslenme/karatay-in-askerleriyiz/
2. http://ahmetrasimkucukusta.com/2015/10/22/yazilar/tip-yazilari/beslenme/karatay-in-askerleriyiz-2/
3. http://www.milliyet.com.tr/ilahiyatcilarin-hurma-tepkisi-gundem-2451769/
4. http://www.hurriyet.com.tr/hurma-alacaklar-dikkat-ucuz-sandiginiz-hurmada-buyuk-oyun-40471515
Canan Hocayı biz de seviyor ve sayıyoruz ama sıfırcı hoca tavrı da rahatsızlık veriyor. daha yumuşak daha sevecen olabilir.
Canan Karatay aslında iyi niyetli biri buna şüphe yok ama aynı zamanda da sinirli biri. Dikkat çeken abartılı söylemlere çok meraklı ve aslında bunda da haksız değil çünkü medya normal söylenen şeylere ilgi duymuyor medyada ancak abartılı sözler yer buluyor. Dikkat çeken sözlerde bir sakınca yok ama Ahmet Beyin de yazdığı gibi abartılı emirverir sözlerden de kaçınmak doğru olur.
Canan hocaya katılıyorum yumuşak ve nazik Üsküp milletin içini boşalttı bukadar tahıl tüketen bir millete birşeyleri yumuşak yumuşak anlatamassiniz az kafaya vurmak lazim
Canan Hocanın babam Beyoğlu müftüsüydü dediğini hatırlıyorum doğru mu bilmiyorum ama öyle de olsa müftü çocuğu olmak fetva vermeyi gerektirmez diye düşünüyorum. Müftüler fetva verebilir ama çocuklarının böyle bir hakkı olmaz. Bu doktor çocuğunun ameliyat yapmasına benzer.
Tam bir kayıkçı kavgası başka bir şey değil.