HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
ÜRETİM ÇİFTLİKLERİNDE TAVUKLARA YAPILAN EZİYETİN GÖRÜNTÜLERİ ORTAYA ÇIKTI
Aktivistlerin yayımladığı videodan sonra Tesco, Sainsbury’s ve Aldi gibi başlıca yabancı süpermarketlere de tedarik sağlayan çiftliklerde yetiştirilen tavukların korkunç acılara maruz kaldıkları ve eziyet çektikleri iddia edildi.
Tavukların kesilmesinden hemen önceki anları gösteren videoda yürümekte zorlandıkları ve bacaklarının, ağırlıkları altında ezilip büküldüğü görünüyor; kuşlar böylece düşüyor ve çaresizce kanat çırpıyor.
Daha hızlı büyümesi için özel yetiştirilen tavuklar genellikle sakatlanıyor, kalp sorunları ve deri hastalıkları baş gösteriyor.
Diğer videolarda da hayvanların sıkışık, neredeyse hareket etmeye yer bulamayacakları kapalı çiftliklerde tutulduğu, hatta bazılarının duvarla öteki tavuklar arasında sıkıştığı ya da birbiri üzerinde durduğu görülüyor. Gizli çekimleri yapan aktivistler ayrıca, hayvan cesetleriyle dolu çöp kutuları bulduklarını, bazı durumlarda ölü hayvanların kapalı çiftliklerde saatlerce, hatta tüm gece bekletilebildiğini iddia etti.
Tavukların videoları, İngiltere’nin en büyük tedarikçilerinden ikisi olan ve müşterileri arasında Tesco, Aldi ve Sainsbury’s gibi zincirler de bulunan Devon’daki Hook 2 Sisters’la Lincoln’deki Moy Park’ta çiftliklerinde çekildi.
Hayvan refahı ve etiği profesörü, aynı zamanda Winchester Üniversitesi hayvan refahı merkezi kurucu yöneticisi Andrew Knight, sahnelerin “büyük bir eziyeti yansıttığını” söyledi.
Knight, Moy Park’ta çekilen görüntülerin “ciddi hareket sorunları olan etlik piliçleri” gösterdiğini ekledi.
Gizli görüntüleri yayımlayan aktivist grup Open Cages’in CEO’su Connor Jackson, “Hayvan refahını umursadıklarına dair yaptıkları muğlak açıklamalarının aksine, aşırı kilolarından ötürü ayakta duramayan hayvanların görüntüleri neredeyse her hafta ortaya çıkıyor” dedi.
Hayvanlar Ross 308 ve Ross 708 denilen, hızlı büyüyenler arasında en çok tercih edilen özel türlere ait.Bu türler, Open Cages’in verilerine göre, Avrupa Birliği’ndeki tüm tavuk üretiminin yaklaşık yüzde 70’ini oluşturuyor.
Hızlı büyüyen tavuklar yıllar boyunca yapay olarak seçildi. Böylece çiftçilerin satacağı et miktarı da aynı şekilde artacak ve karlarını yükseltmelerini sağlayacaktı.
2016’da yayımlanan bir Avrupa Komisyonu raporuna göre bu tür kuşların kesilmek için gereken 2 ya da 2,5 kilogramlık ağırlığa ulaşmaları yaklaşık 35 gün sürüyor. Yavaş büyüyen diğer türlerin bu ağırlığa ulaşması içinse 70 ila 90 gün gerekiyor.
Raporda, tavukların büyüme oranlarının sadece 60 yıl içerisinde 4 katına çıktığı ve günümüzde 1,5 kg ağırlığa ulaşmalarının sadece 30 gün sürdüğü belirtildi. 1950’lerde bu kiloya ulaşmak 120 gün sürüyordu.
Jackson “Eğer insanlar da bu kadar hızlı büyüseydi, 5 yaşındaki bir çocuk 135 kilo olurdu” dedi.
Tavukların bu olağanüstü büyüme hızı yüzünden, az gelişmiş vücutları, aldıkları kiloyla mücadele etmek zorunda kalıyor.
Rapor bacak anormalliklerinin, cilt hastalıklarının ve zayıf kemik yapısının hızlı büyüyen tavuklar arasında yaygın olduğunu gösteriyor. Rapora göre, en yaygın ölüm nedeniyse tavukların fazla büyük vücutları için yeterli miktarda oksijen alamadığı zamanlarda ortaya çıkan ani ölüm sendromu (SDS).
İngiltere hayvan refahı kuruluşu RSCPA, “Ne yazık ki bu çekim, hızlı büyüme talebinin, yani en kısa sürede en yüksek et verimini elde etmenin, temel hedef olmaya devam ettiği modern piliç üretiminin bir yansıması olarak ortaya çıktı” dedi.
Veteriner Knight, çiftliklerdeki tavuk nüfusunun da “aşırı kalabalık” olduğunu ve hayvanların doğal davranışlarını sergileyemediklerini belirtti.
Jackson da aynı zamanda süpermarketlerin “yanıltıcı” paket tasarımları kullanmasını, fabrika üretimi tavuk etlerinin paketlerinde serbestçe yürüyen doğal görünümlü çiftlik ve tavuk resimleri göstermesini eleştirdi.
RSPCA’nın yaptığı araştırmalar, en popüler süpermarketlerin “daha yüksek refah” gibi etiketler veya hayvanların serbest olduğunu gösteren fotoğraflar yoluyla tüketicileri sanayi tarzı tesislerde üretilen tavukları almaya teşvik ettiğini gösteriyor.
Hayvanlara Adalet Projesi kurucusu Claire Palmer “Bu tip durumlar bu sektörde hep çok yaygın” diye konuştu.
Birçok tedarikçi, süpermarket ve restoran zinciri için bir seçenek de RSPCA’nın başlattığı Daha İyi Tavuk Taahhüdü’ne (Better Chicken Commitment) kaydolmak.
Bazı büyük firmaların dahil olduğu taahhüdün üyeleri, 2026 yılına kadar üretimdeki refahı artırmak ve stok yoğunluğunu düşürmek gibi yeni asgari standartlar benimsemeyi kabul ediyor.
Ancak Palmer bu taahhüdün çok küçük bir adım olduğunu savunuyor.
Palmer “Kameralarımız yüksek refahlı diye adlandırılan bu çiftliklerdeki sert ve kalabalık koşulları, suistimalleri ve sakatlıkları açığa çıkardı” dedi.
Yavaş büyüyen türdeki tavukların çoğu dışarıyı bile hiç görmüyor. Bu ölçekte tavuk üretmenin insani bir yolu yok.
Palmer bunu durdurmanın tek yolunun tüketicilerin vegan ürünleri tercih etmesi ve hükümetlerin de vegan endüstrinin etkisini azaltmaya çalışmayı bırakıp, çiftçilerin bitki temelli bir gıda sistemine geçişini desteklemesi olduğunu söylüyor.
Hook 2 Sisters şirketinden bir sözcüyse “Swanham çiftliğinde çekilen 2 dakikalık görüntüyle ilgili iddialar doğru değil. Eldeki gerçekliğin çarpık bir resmini çiziyor ve sağladığımız tıbbi olanakları görmezden geliyorlar” dedi.
Bu mahsuller yetkililer tarafından 30 gün içinde üç kez tıbbi olarak değerlendirildi ve hiçbir sağlık sorunu tespit edilmedi. FSA’nın (Finnsal Hizmetler Ajansı) bu sürü için bağımsız olarak kaydettiği mezbaha raporları %1,22 oranında ret kararı içeriyor ve bunların %0,02’si sakatlıktan kaynaklanıyor.
“Bu çiftlik 1 Mart 2019 Cuma veterinerler tarafından mecburi kontrolden geçti ve yine 4 Mart 2019 Salı günü de Red Tractor denetçileri tarafından denetlendi” diyen sözcü şöyle devam etti:
Tekrarlıyoruz, hiçbir kontrolde herhangi bir refah sorunuyla karşılaşılmadı. (…) Hayvan refahı çiftliklerimizde öncelikli bir yer tutuyor. Denetlemelerden de görüleceği üzere son derece ciddiye aldığımız bir durum. Tüm çiftliklerimiz İngiltere’nin de AB’nin de mevzuatına uygun işlemler yapıyor. Red Tractor’ın asgari standartlarına uyup uymadığı da bağımsızca teftiş ediliyor ve resmen onay alıyor. (…) İşin aslına bakarsanız, kendi refah önlemlerimiz bu standartları aşıyor ve kendi politikalarımız da kuşların doğal ışığa erişimini ve çevresel zenginleştirmeyi gerektiriyor.
Moy Park’ın sözcüsüyse şunları söyledi:
Bahsettiğiniz bacak sorunlarına/sakatlıklarına gelince, bu tip sakatlıklar tüm çiftlik hayvanlarını etkileyebilir ve birçok farklı sebep yüzünden (örneğin bakteriyel, virüslerden kaynaklı veya metabolizmayla bağlantılı) ortaya çıkabilir. Herhangi bir türe veya yetiştirme tarzına özgü değil. (…) Moy Park’ın sakatlığı önlemek, yönetmek ve azaltmak için hali hazırda sağlık, çevre ve beslenme planlamalarını da içeren, yüksek eğitimli özel çiftçilerden oluşan ekibi tarafından da desteklenen bir sistemi var. Sakatlık tespit edildiği anda o kuşları sürülerden uzaklaştırıyoruz.
Bir Tesco sözcüsü de yayılan görüntülere “Standartlarımızın karşılanmadığı iddiaları her zaman derinlemesine araştırılıyor ve şu anda bu durumu gözden geçirmek için Moy Park ile iletişim halindeyiz” diye yanıt verdi.
Aldi’den bir sözcü de “Tüm tedarikçilerimizin uymasını beklediğimiz katı standartlarımız var ve şu anda tüm iddiaları araştırıyoruz. (…) Hacme baktığımızda RSPCA’nın onayladığı tavukların en büyük satış bayisiyiz ve sattığımız tüm tavuklar ya Red Tractor ya da RSPCA’nın standartlarına uygun” diye konuştu.
Bir Sainsbury sözcüsü de “Yüksek hayvan refahı standartlarına bağlıyız. Müşterilerimizin bizden beklediği de bu. O yüzden İngiltere’nin en büyük RSPCA onaylı ve dünyanın da en büyük MSC sertifikalı ürün satıcısıyız. Open Cage’in hayvan refahı uygulamalarını iyileştirme konusundaki kararlılığını paylaşıyoruz ama farklı bir yaklaşımın daha etkili olduğuna inanıyoruz” dedi.
Sözcü sözlerine şöyle devam etti:
Çiftçilerimizle çalışma şeklimiz farklı ve yıllardır böyle oldu. Hayvanlarımızın sağlığını ve refahını ölçme, yönetme ve sürekli iyileştirme döngüsünü yarattık ve inanıyoruz ki sonuçlar da bunu gösteriyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independent.co.uk/environment
Independent Türkçe için çeviren: Ata Türkoğlu
