HABERİNİZ OLSUN
ETİBBA DİYOR Kİ
DERDİME BİR ÇARE
TABİBAN-I CİHAN İÇÜN
BENİM ŞARKILARIM
TIP TİCARİLEŞEBİLİR AMA YOZLAŞMAMALIDIR
Dikkat: Yazının sonunda ek var!
***
Modern tıbbın yarattığı “mucizelerle” gurur duyarken bir taraftan da nasıl “ticarileştiğini” görmek çok acı.
Tıp dergilerinde yeni ilaçlar, aşılar, teşhis ve tedavi yöntemleriyle alâkalı araştırmalar yanında ilaç şirketlerinin daha çok kazanmak için yaptıkları “rezillikleri” ortaya koyan çalışmaların sayısı her geçen gün artıyor.
İşte bunlardan biri.
Dünyanın en muteber tıp dergilerinden olan JAMA’ da yayınlanan makalenin başlığı: “Industry Payments to Physician Specialists Who Prescribe Repository Corticotropin” (1).
Türkçesi: “Depo Kortikotropini Reçetelerine Yazan Uzman Doktorlara Endüstri Ödemeleri”.
Araştırmanın maksadı şu sözlerle açıklanıyor:
“Daha fazla harcamalara ve kortizona göre kullanımını destekleyen çok az delil olmasına karşılık depo kortikotropin (Mallinckrodt Pharmaceuticals tarafından üretilen H. P. Acthar Gel) daha çok reçete edilmektedir. Bu pahalı ilacın reçetelerde daha çok yer almasının sebebi agresif satış taktikleri ve üreticinin yaptığı ödemeler olabilir.”
111’ i romatolog, 65’ i nefrolog ve 59’ u da nörolog olmak üzere toplam 235 doktor üzerinde yapılan araştırmada bu ilacı sık yazan doktorların yüzde 88’ ine Mallinckrodt’ tan bu ilaçla ilgili ödemeler yapıldığı tespit ediliyor.
2015’ de yapılan ödemelerin miktarının 11$ ile 138.321 $ arasında değiştiği, ortalama olarak 189 $ olduğu görülüyor.
Mallinckrodt ödemelerinin Medicare’ in kortikotropin harcamaları ile pozitif ilişkisi olduğu, her 10.000 $ ödemenin Medicare harcamalarını yüzde 7.9 artırdığı hesaplanıyor.
Kortikropropin ile ilgili ödemeler ile sentetik kortizon reçeteleri için yapılan harcama arasında bir ilişki bulunmuyor.
Araştırma, sıklıkla kortikotropin reçete eden nefrolog, nörolog ve romatologların çoğuna Mallinckrodt’ tan bu ilaçla ilgili ödemeler yapıldığını, finansal menfaat çatışmalarının Medicare programında kortikotropin kullanımını tetiklediğini gösteriyor.
Bu araştırmada dikkatinizi çekmek istediğim önemli bir husus da şirketin doktorlara yaptığı ödemelerin çok farklı olması; 11 $ verilen de var 138 bin $ verilen de!
Buna göre, bir takım doktorların malı götürdükleri, bir kısmının ise nane şekeri ile idare ettikleri anlaşılıyor.
BMJ’ den utanç veren görsel
Dünyanın en önemli tıp dergilerinden olan BMJ’ nin (British Medical Journal) bir tweet’ inde kullandığı görsel de tıbbın nasıl yozlaştığını çok güzel hicvediyor (2).
Doktorların paranın cazibesi ile botokstan penis büyütmeye kadar her türlü tedaviyi sunmalarıyla ilgili olarak BMJ’ nin tweetin’ de yar alan resim.
Hayat kurtaran kimyasallar ticari ürün oldu
İlaçlar yerinde kullanıldığı zaman dertlere derman olan, hayat kurtaran kimyasallardır ama bu kutsal maddelerin kullanılmasında giderek hastanınkinden ziyade ilaç endüstrisinin menfaatlerinin öne çıktığını görüyoruz.
Doktorlara ilaç pazarlaması yapılmasıyla opioid (opiyat) yani uyuşturucu ilaç yazılması ve bunların aşırı dozda kullanılmasının sebep olduğu ölümler arasında bağlantı olduğu gösterildi (3)
Araştırma medyada tıp adına utanç verici şu başlıklarla haber oldu.
New York Times: “Araştırma ilaç üreticilerinin doktorlara hediyelerinin aşırı doza bağlı ölümleri artırdığını gösteriyor” Study Links Drug Maker Gifts for Doctors to More Overdose Deaths (4).
CNN: Doktorlar ne kadar çok opiyat yazarsa o kadar çok para kazanıyor (The more opioids doctors prescribe, the more money they make (5).
Kısa süre önce de USA’ da ilaç endüstrisinin doktorlara yaptığı ödemelerin gabapentinoid ilaçların aşırı derecede yazılmasına kuvvetli etkisi olduğu açıklanmıştı (6).
Sağlık Bakanı’ nın “Çok ilaç yazan doktorları takibe alacağız” sözlerine tabip odalarından çıt çıktı mı duymadım (7).
Çok acı!
Gelelim neticeye
Tıp dışındaki mesleklerde iki taraf arasındaki bu tür münasebetlerin adı rüşvettir.
Tıbbın ticarileşmesine fazla sözüm yok, tabii ki “bedava” bir şey olmaz ama bu ticaretin ahlâksızca yapılması, işte bu olmuyor!
Doktorlar ve endüstri arasındaki ticari münasebetler sıfırlanmalıdır, bunun başka yolu yoktur.
Bu gidişte doktorların “beyaz gömlekleri” ilaç şirketlerinin reklâmlarıyla “kararacaktır”, şaşırmayın.
Kaynaklar:
1.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30646086
2.https://twitter.com/bmj_latest/status/1152956635893108737
3.https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2720914
4.https://www.nytimes.com/2019/01/18/health/opioids-doctors-overdose-deaths.html
5.https://edition.cnn.com/2018/03/11/health/prescription-opioid-payments-eprise/index.html
6.https://www.medscape.com/viewarticle/915464
***
EK 1 (9.9.2021): BMJ: “İspatlanmış klinik faydası olmayan kanser ilaçlarının üçte biri hastalar için tavsiye edilmeye devam ediyor”. Kaynak: https://www.bmj.com/content/374/bmj.n1959
***
EK 2 (13.4.2022): ASEEM MALHOTRA “‘İlaçlara aykırı görüşleri ifade etmek, kanıtlar sunmak sadece çok zor değil, kişinin kariyeri için tehlikeli olabilir. İlaç şirketleri, eleştirmenlerden intikam almak için PR firmalarını işe sokuyor. Sonuç, eleştirmenlerin itibarını zedelemek için karalama kampanyalarıdır.”
Kaynak: https://twitter.com/drahmetrasim/status/1514086660081950724?s=20&t=vMy1rSZWRTBClybDlvp2hw
***
Muazzam bir makale okudum. Tıp fakültelerinde okutulmalı ve tartışılmalıdır.
Hep dolar görecek değildi, serum şişesinde euro olması iyi de bu eurolar kime gidiyor orası mühim. Resme göre hastaya gidiyor gibi gözüküyor, oysa tersi olması lazım.
Başlık mükemmel. Bu dünyada artık parasız hiçbir şey yok. Su bile paralı ve yakında hava da paralı olacak. Tıbbın bedava olmasını bekleyemeyiz, kuşkusuz paralı olacak ama dediğiniz gibi efendim, yer ki YOZLAŞMAMALIDIR.
Makaleyi okurken yarıya gelmiştim ki yan sütünda “Bu işte bir domuzluk var” isimli kitaba gözüm takıldı…
Yüzümüze de bakmıyorlar artık .en son gittiği doktor bilgisayarına bakıyordu. Anlatın dedi.Tam rezillik boşuna mezun olmuş yazık!